İcra takibinde üçüncü kişi durumunda olan davacının, İİK 89.maddesi uyarınca zimmetinde sayılan parayı icra alacaklısına ödedikten sonra istirdat davası açarak haksız biçimde ödediğini iddia ettiği paranın iadesini istemesi gerekirken, İİK 89. maddesindeki düzenlemeyi işlevsiz bırakacak şekilde doğrudan menfi tespit davası açmasında isabet bulunmamaktadır. İİK 89. maddesi özel bir düzenleme olup menfi tespit davası açılabilmesinin koşulları belirtilmiştir. Hal böyle iken İİK 89. maddesindeki özel düzenleme ile İİK 72. maddesindeki menfi tespit davasına ilişkin genel düzenleme gözetildiğinde genel düzenleme hükmünün İİK 89. maddesini işlevsiz bırakacak biçimde uygulanamayacağı açıktır. Şu durumda eldeki davanın menfi tespit davası olarak açılmasında isabet bulunmamaktadır (Yargıtay 4.HD.'nin 03.04.2012 tarihli 2011/3535 Esas 2012/5586 Karar sayılı ilamı)....
YARGILAMA VE GEREKÇE : Dava, İİK 89/3 uyarınca menfi tespit ve İİK 89/5 uyarınca istirdat istemine ilişkindir. 6102 sayılı TTK'nın 4. maddesinde, bu hükümde sayılan mutlak ticari davaların yanısıra "Her iki tarafın da ticari işletmesi ile ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ticari dava sayılır." hükmü ile nispi ticari davaya ilişkin de düzenleme yapılmış olup, buna göre tarafların her ikisinin de tacir olması ve uyuşmazlık konusu işin tarafların ticari işletmesi ile ilgili olması gerekir. İİK'nın 89/3. maddesinin, üçüncü cümlesi, "..İkinci ihbarnameye süresi içinde itiraz etmeyen ve zimmetinde sayılan borcu icra dairesine ödemeyen veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmeyen üçüncü şahsa onbeş gün içinde parayı icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı teslim etmesi yahut bu süre içinde menfi tespit davası açması, aksi takdirde zimmetinde sayılan borcu ödemeye veya yedinde sayılan malı teslime zorlanacağı bildirilir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Dava, İİK.nun 89. maddesine dayalı menfi tespit istemine ilişkindir. Davalı vekili, davanın reddi gerektiğini savunmuştur....
İİK'nun 89. maddesindeki özel düzenleme ile İİK'nun 72. maddesindeki menfi tespit davasına ilişkin genel düzenleme gözetildiğinde genel düzenleme hükmünün İİK'nun 89. maddesini işlevsiz bırakacak biçimde uygulanamayacağı açık olmakla, açılan iş bu davanın İİK'nun 89. maddesine dayalı açılan menfi tespit davası olduğu, bu madde hükmüne göre menfi tespit davasının üçüncü haciz ihbarnamesinin tebliğinden itibaren 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde açılması gerektiği, somut olayda davacıya üçüncü haciz ihbarnamesinin 23/06/2021 tarihinde tebliğ edildiği, eldeki davanın ise 20/12/2021 tarihinde açıldığı, yasal 15 günlük dava açma süresinin geçtiği anlaşılmakla, davanın hak düşürücü süre yönünden dava şartı yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır....
Ltd Şti'ne icra dairesi aracılığı ile ödeme emri yolladığını, alacağını almak üzere usul ve yasaya uygun olarak icra dairesi aracılığı ile 89/1 - 89/2 haciz ihbarnameleri yolladığını, davacı/Borçlu şirket 89/1 ve 89/2 haciz ihbarnamelerine cevap vermeyince 89/3 haciz ihbarnamesi yolladığını, bunda da ne parayı ödedi ne de menfi tespit davası açtı....
Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, hiçbir bilgi ve gerekçe olmaksızın müvekkiline sırasıyla İİK. 89/1, 89/2 ve 89/3 ihbarnameleri gönderildiğini, müvekkilin davalı borçlu ... ile hiçbir ticari bağı veya bağlantısı olmadığını, icra memuru tarafından da usule ve yasaya aykırı olup olmadığı incelenmeksizin işlem yapıldığından İstanbul 17. İcra Hukuk Mahkemesi'nin 2022/220 Esas sayılı dosya ile ilgili olarak şikayete ilişkin davanın yargılamasının devam ettiğini, İlk Derece Mahkemesince İİK 89/3. Maddesine göre karar verildiğini ancak açılan davanın İİK'nın 72. maddesi kapsamında menfi tespit istemine ilişkin olduğunu, kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek istinaf talep etmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/524 Esas KARAR NO : 2024/178 DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 29/08/2023 KARAR TARİHİ : 19/03/2024 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Tarafların Talepleri Davacı vekilinin 29/08/2023 tarihli dava dilekçesinde özetle: müvekkilinin babası olan ...'ın ortağı ve müdür olduğu ... Tic Ltd Şti 'nin ortağı ve müdür olarak yine diğer borçlu olan ...'ün ise şirket ortağı olduğu ve yapmış oldukları Ticaret kapsamında dava dışı olan Tasfiye Halinde .. Şti'ye vermiş oldukları çek ciro yolu ile davalı alacaklıya verildiğini, davalı şirkete geçen çek karşılıksız kalmış olması nedeniyle alacaklı tarafından 2008 yılında ... 5. İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı dosyası iel başlatmış olduğu takipte borçlular sadece ... Tic Ltd Şti ve Tasfiye Halinde ......
Şahıs tarafından açılan menfi tespit istemine ilişkin olduğu, İİK'nun 89/3. maddesi uyarınca 3. kişinin menfi tespit davası açılabilmesi için aynı madde gereğince 1. ve 2. haciz ihbarnamelerine süresinde itiraz etmemiş olması gerektiği, üçüncü kişi 1. haciz ihbarnamesine süresi içinde itiraz etmiş ise artık İİK. 89. madde uyarınca menfi tespit davası açmasına gerek olmadığı, buna rağmen dava açmış ise davacının dava açmakta hukuki yararından söz edilemeyeceği, her ne kadar davacıya üçüncü haciz ihbarnamesi gönderilmiş ve davacı buna istinaden menfi tespit davası açmış ise de; icra dosyasında davacı tarafça birinci haciz ihbarnamesine süresi içerisinde cevap verildiğinin anlaşıldığı, davacı tarafça süresi içerisinde haciz ihbarnamesine cevap verildiğinden menfi tespit davası açmakta hukuki yararı bulunmadığından bahisle davanın usulden reddine" karar verilmiştir. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Davalının, Büyükçekmece 2. İcra Mdr. 2019/22480 E....
Somut olayda; menfi tespit davası sonucunda, şikayetçi 3. kişi ...’na 29/07/2015 tarihi itibariyle 110.365,48 TL.'...
Bu aşamada, İİK 89/3 maddesi gereğince borç davacı üçüncü kişinin zimmetinde sayıldığından, ancak İİK 89/5 maddesi gereğince ödenmek zorunda kalınırsa, bu paranın veya teslim ettiği malın iadesi davası açabilecektir. Mahkemece menfi tespit davasının reddi kararı yerinde olduğundan, davacının istinaf başvurusunun ve koşulları oluşmayan tedbir talebinin reddine karar verilmiştir. H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile: 1-6100 sayılı HMK.'...
