Esas sayılı dosyalı ile şikayette bulunulduğunu, üçüncü haciz ihbarnamesine karşı açılacak davada görevli mahkemelerin Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğu belirtilmiş ise de dava konusu icra takibi kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile yapıldığından iş bu davayı mahkemenizde açıldığını, icra dosyası borçlusunun müvekkili nezdinde hiçbir hak ve alacağı bulunmadığının tespit ile müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitini, davanın kabulüne ve cebri işlemlerin durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir. Dava, İİK'nun 89.maddesi uyarınca açılan menfi tespit davasıdır. Eldeki dava İİK'nun 89.maddesine göre açılmış olup davacı takipte haciz ihbarnamelerinin gönderildiği üçüncü kişinin, takip borçlusuna borçlu olmadığını ispatla yükümlü olduğu özel bir menfi tespit davasıdır. Davanın koşulları İİK'nun 89/3 maddesinde düzenlenmiştir....
nun 269 vd. maddeleri uyarınca icra hukuk mahkemesi tarafından tahliyeye karar verildikten sonra açılan menfi tespit davasında, mahkemece icra hukuk mahkemesinin tahliye kararının infazını durduracak şekilde ihtiyati tedbir kararı verilmesi mümkündür. Zira, icra hukuk mahkemeleri dar yetkili mahkeme olup, vermiş olduğu kararlar kesin hüküm oluşturmaz. Kiracının açmış olduğu menfi tespit davasında kira borcu olmadığını ispat ederek icra takibinde kesinleşen alacaktan kurtulması ve buna dayanarak alınan tahliye kararını etkisiz bırakması mümkündür. Ancak, açılan menfi tespit davasında icra hukuk mahkemesinin tahliye kararının infazının ihtiyati tedbir ile durdurulabilmesi için davacı - kiracının borcu olmadığı hakkında somut deliller sunması ve mahkemece davacının haklılığının yaklaşık olarak ispat edildiği ve borcun bulunmadığı hususunda kuvvetli bir kanaat oluşması gerekir....
Asliye Hukuk Mahkemesince, İcra takibinden önce açılan menfi tespit davalarında genel yetki kuralının uygulanacağı, İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında ise borçlunun , icra takibinin yapıldığı yer mahkemesinde ya da alacaklının ikametgahının bulunduğu yer mahkemesinde menfi tespit davası açabileceği nazara alındığında davacı borçlunun İcra takibinden sonra açmış olduğu menfi tespit davasında ... Asliye Hukuk Mahkemelerinin yetkili olacağıdır. Kaldı ki İİK'nın 72/son maddesinde " Menfi tesbit ve istirdat davaları, takibi yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi, davalının yerleşim yeri mahkemesinde de açılabilir. " şeklinde yetki düzenlemesi yapılmış olup, bu düzenlemede yer alan yetki kurallarına göre anılan yetki kuralı kesin yetki niteliğinde değildir. Davalı Şirket vekili cevap süresi içinde yetki itirazında bulunmuş olduğu ve yetki itirazının yerinde olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. ... 1....
Kuşkusuz ipoteğin terkini istemine ilişkin davalar gayrimenkule müteallik davalar arasında bulunduğundan açılan davanın HUMK’nun 13. maddesi uyarınca taşınmazın bulunduğu mahal mahkemesinde görülmelidir. Ne var ki, HUMK’nun 45. maddesi gereğince bir dava sebebiyle verilen hüküm aynı sebepten doğan diğer bir dava sebebiyle verilecek hükmü etkileyecek nitelikte ise talepler arasında bağlantı varsayılacağından her iki isteme ilişkin davanın aynı mahkemede görülmesi gerekir. Somut uyuşmazlıkta davacının ipoteğin terkini talebini davadaki ikinci istem olan menfi tespit isteminden ayrı düşünmeye olanak yoktur. Kısaca menfi tespit talebinin kabulü halinde mahkemece örtülü olarak ipoteğin terkini istemi hükme bağlanmış olacağından her iki talebe ilişkin dava da ipoteğin terkini istemine ilişkin davanın görüleceği Elmadağ mahkemelerinde incelenip karara bağlanmalıdır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Talebe konu uyuşmazlık borçlu olunmadığının tespiti amacıyla açılan menfi tespit davasında, takibin durdurulmasına dair ihtiyati tedbir kararı verilmesi istemine ilişkindir. İhtiyati tedbir talep eden davacılar vekilinin istinaf sebepleri doğrultusunda dosya içerisindeki bilgi ve belgeler, mahkeme kararının gerekçesi dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesi ile yapılan inceleme sonunda; Menfi tespit davalarında tedbir müessesesi İİK'nın 72. maddesinde düzenlenmiştir. İİK'nın 72/2. maddesinde icra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkemenin, talep üzerine alacağın % 15'inden az olmamak üzere gösterilecek teminat karşılığında, davaya konu alacağın icra takibine konu edilmemesi hakkında ihtiyati tedbir kararı verebileceği düzenlenmiştir....
Menfi tespit davasının icra takibine etkisi ise 2004 Sayılı İİK'nın 72. maddesinde özel olarak düzenlenmiştir. İİK'nın 72/3. uyarınca, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında özel düzenleme gereğince, ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde on beşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, Mahkemeden ihtiyati tedbir yolu ile icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir, ihtiyati tedbirin şartlarının oluşup oluşmadığı noktasında talebin kabulüne veya reddine karar vermede taktir hakimindir....
Haciz İhbarnamesine karşı menfi tespit istemine dayandığı, iş bu uyuşmazlık ile ilgili Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 2019/1500 esas 2019/4799 karar sayılı emsal kararı ile "Dava İ.İ.K.’nun 89/III maddesine istinaden gönderilen haciz ihbarnamesi nedeniyle ihbarnameye muhatap olan üçüncü kişi tarafından açılan menfi tespit davasıdır. İhbarnamenin gönderildiği takip, davalı alacaklı tarafından dava dışı borçlu ...’a karşı kambiyo senedine istinaden yapılmış bir takiptir. Bu itibarla ticari iş niteliğindeki takip dosyasından gönderilen ihbarnameye karşı açılan menfi tespit davasının ticaret mahkemesinde görülmesi gerekir. " şeklindeki gerekçe ile ticari iş niteliğindeki takip dosyasından gönderilen ihbarnameye karşı açılan menfi tespit davasının Ticaret Mahkemelerinin görev alanında olduğu belirtilmiş, somut uyuşmazlıkta davacı ......
Yahyalı Asliye Hukuk Mahkemesi'nin görevsizlik kararında gerekçe olarak asıl borçlu hakkında başlatılan icra takibinin kambiyo evrakına dayanması gerekçe gösterilmiş ise de; üçüncü kişinin açtığı menfi tespit davası, kambiyo senedine yahut kambiyo ilişkisine dayalı olarak açılan bir dava değildir. Kaldı ki üçüncü kişinin açmış olduğu menfi tespit davalarına istinaf incelemesi bakımından görevli Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 5....
Nitekim itirazın kaldırılması kararıyla birlikte hükmedilen icra inkar tazminatı infazının açılan menfi tespit davasının sonuna kadar tehir edileceği Kanun hükmüdür. Menfi tespit davasının kabulü halinde borçlu aleyhine daha önce hükmolunan icra inkar tazminatının kalkacağı, reddi halinde ise infaz edileceği açıktır. Açılan menfi tespit davası nedeniyle tedbiren takibin durdurulması durumunda alacaklının zarar edeceği ve bu zararın %40'tan az olamayacağı düzenlenmiştir. Menfi tespit davasında hakimin belirlediği zararın alacağın %40'ı oranında olması durumunda, itirazın kaldırılmasına ilişkin karar ile alacaklı lehine verilen icra inkar tazminatının bu zararı karşılayacağı nazara alındığında, menfi tespit davasının reddi ile ayrıca davacı alacaklı lehine tazminata hükmedilmesi doğru olmaz....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2022/275 ESAS- DAVA KONUSU : Menfi Tespit KARAR : Gaziantep 6....
