İnceleme, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. 2004 Sayılı İİK'nın menfi tespit ve istirdat davaları başlıklı 72.maddesinde; "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez....
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ İDDİANIN ÖZETİ İhtiyati tedbir talep eden davacı vekili 07/06/2022 tarihli dilekçesinde özetle; 08/11/2022 tarihli ara karar ile İİK 72/3 maddesi uyarınca takdiren %20 teminat karşılığında icra veznesine giren paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verildiğini, dosyaya teminat mektubunun ibraz edildiğini, mahkemece ihtiyati tedbir kararının icra müdürlüğüne bildirildiğini, müvekkilinin davalılar hakkında suç duyurusunda bulunduğunu, savcılık tarafından alınan raporda dava konusu senet ve protokolde sahtecilik yapıldığının tespit edildiğini ve davalıların cezalandırılması talebi ile iddianamenin düzenlendiğini belirterek 08/11/2021 tarihli ihtiyati tedbir kararının değiştirilerek icra takibinin teminatsız olarak durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini istemiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Talep, bonolara dayalı icra takibi nedeniyle açılan menfi tespit davasında takibin durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir istemine ilişkindir. Mahkemece; yukarıda yazılı gerekçelerle ihtiyati tedbir isteminin reddine dair ara karar verildiği, 07.09.2022 tarihli bu ara karara karşı ihtiyati tedbir talep eden/davacılar vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır. Bilindiği üzere, İİK'nın 72/3. maddesinde; "İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir." şeklinde düzenleme yapılmıştır....
Mahkemece, ihtiyati tedbir yargılamasının gerektirdiği inceleme ve ispat kuralları dikkate alınarak, yapılan incelemeden sonra, bu sakınca veya zararı ortadan kaldıracak tedbire karar verilmesi mümkün olacaktır. İhtiyati tedbirde asıl olan ihtiyati tedbire esas hakkın bulunması ve bir ihtiyati tedbir sebebinin ortaya çıkmasıdır. Bunlar ihtiyati tedbirin temel şartlarını oluştururlar. Maddede bu iki hususa yer verilmiş ihtiyati tedbire ilişkin hak ve özellikle ihtiyati tedbir sebebi genel olarak belirtilmiştir. Tedbir talebinin kabulü veya reddi bir kısım genel ilkeler konularak hakime bırakılmış, ancak ihtiyati tedbirin sadece uyuşmazlık konusu hakkında verileceği düzenlemiştir. HMK'nın 390/3. maddesi uyarınca ihtiyati tedbir talep eden taraf, talep dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır....
GEREKÇE:Talep, icra takibi nedeniyle açılan menfi tespit davasında icra takibinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir istemine ilişkindir.İİK nun 72/2 maddesi " borçlu icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir." İİK 72/3.maddesi "İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak,... göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir." Somut olayda davacı vekilinin talebi icra takibinin durdurulmasına ilişkindir. İİK 72/3 maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında teminatlı veya teminatsız takibin durdurulmasına karar verilemez....
Bu hale göre eldeki dava İİK 72/3 maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan bir dava olup, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında takibin durdurulması yönünde tedbir kararı verilemeyeceğinden mahkemece takibin durdurulmasına yönelik tedbir talebinin reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle ihtiyati tedbir isteyen davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1.b.1. maddeleri uyarınca esastan reddi gerekmektedir....
Erzurum Şubesi Muhataplı keşidecisi müvekkil şirket olan 4827375 çek nolu 31/07/2018 keşide tarihli 10.000,00- TL, 4827376 çek nolu 31/08/2018 tarihli 10.000,00- TL olmak üzere 20.000,00- TL bedelli 2 adet çekin ödenmemesi, yapılan takibin durdurulması için teminatsız olarak ihtiyati tedbir konulmasını talep etmiş, yerel mahkemece 28/05/2021 tarihli tensip ara kararı ile İİK 72/3. maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasından ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceğinden ihtiyati tedbir talebin reddine dair karar verilmiştir....
İİK'nın 72/3. uyarınca, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında özel düzenleme gereğince, ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez ancak borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde on beşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, Mahkemeden ihtiyati tedbir yolu ile icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir, ihtiyati tedbirin şartlarının oluşup oluşmadığı noktasında talebin kabulüne veya reddine karar vermede taktir Hakimindir. Dava, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davası olduğundan, İİK 72/3. maddesindeki özel düzenlemeye göre, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında tedbir istenmesi halinde icra takibinin durdurulması kararı verilemeyeceğinden, ilk derece Mahkemesinin takibin durdurulmasına ilişkin tedbir talebinin reddine dair ara kararı yasal düzenlemeye uygun bulunmuştur....
Maddesi ile değişik 341/1- b maddesi gereğince, ilk derece mahkemelerinden verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinin reddi kararları, karşı tarafın yüzüne karşı verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararları, karşı tarafın yokluğunda verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir. Sakarya Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü'nün 24/04/2018 tarih 42 sayılı denetmen raporuna istinaden ,davacının boşandığı eşi ile birlikte yaşadığı tespit edilerek yetim aylığı kesilmiş ve kendisine ödenen aylıklar nedeniyle borç çıkarılmıştır. Davacı tarafından 10/05/2019 tarihinde dava açıldığı, davalı Kurum tarafından davacı aleyhine Sakarya 3. İcra Müdürlüğü'nün 2019/6647 Esas sayılı dosyasıyla 12/06/2019 tarihinde ilamsız icra takibi başlatıldığı sabittir. Yargılaması devam eden dosya davacının borçlu olmadığına ilişkin açtığı menfi tespit davasıdır....
(3) İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini istiyebilir." şeklinde düzenleme mevcuttur. Borçlu tarafından İİK’nun 72/2. maddesi koşullarında menfi tespit davası açılması halinde, alacağın %15’inden aşağı olmamak üzere teminat karşılığında mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı istenebilir....
