Davalının elinde tuttuğu teminat mektubu, ilk talepte ödeme kaydını havi, kesin (hiçbir koşula bağlı kalmaksızın, ilk yazılı başvuru üzerine derhal ve gecikmeksizin nakde çevrilebilir) nitelikte bir mektuptur. İlk talepte ödeme kaydını havi banka teminat mektuplarında banka, muhatabın talebi üzerine herhangi bir itirazda bulunmadan ve muhatabın teminat mektubuna dayanarak talepte bulunma hakkının olduğunu ispat etmesine gerek kalmadan ödeme yapmayı taahhüt etmektedir. Kural olarak bu tür teminat mektuplarında banka, yalnızca şekli manada inceleme yapma yetkisini haiz olup, esasa ilişkin herhangi bir inceleme yapma hak ve yetkisini haiz değildir. Bu sebeple bu tür banka teminat mektuplarının esas itibariyle muhatap lehine olduğu kabul edilmekte olup, banka, lehdarın her uyarısını değil, likit delillere dayanan uyarısını dikkate almak zorundadır. Davacı, teminat mektubunun lehdarı, davalı ise muhatabıdır....
İİK'nın 72/2. maddesine göre icra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkemenin talep üzerine alacağın %15 inden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebileceği; İİK 'nın 72/3. maddesi ise icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceği ancak borçlunun gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın %15 den aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında mahkemeden ihtiyati tedbir yolu ile icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesini isteyebileceği şeklinde düzenlenmiştir....
Asliye Ticaret Bankası tarafından verilen teminat mektuplarının nakde çevrilmesine ilişkin yasağına binaen talebi reddettiğini, bu hususun bilirkişi raporunda ve gerekçeli karar evrakında da sabit olduğunu, akabinde her ne kadar davacı yan söz konusu teminat mektubunun nakde çevrilmemesine ilişkin ihtiyati tedbiri kaldırtmış olsa da; teminat mektubunun vadesi geçmiş olduğu için müvekkil bankanın tazmin yükümlülüğünun sona erdiğini, her ne kadar gerekçeli kararda; "bu durumun varlığı, davacı tarafın teminat mektubunu nakte çevirememesi kendi kusurundan yahut basiretsizliğinden kaynaklanan hallerden olmayıp yine mahkeme kararına istinaden olduğu dikkatten kaçmamakla, teminat mektubunun niteliği gereği bankanın yükümlüğünün teminat mektubunu derhal nakte çevirmek olduğu da nazara alındığında sırf bu sebeple bankanın asli borcunun bertaraf edildiğinden de söz edilemez....
Bu durumda, açılan davanın menfi tespit davası olduğu ve menfi tespit davasının sonucu verilecek kararda, dava lehine sonuçlanan taraf yararına İİK’nun 72.maddesinde gösterilen tazminata da hükmedilme olasılığı bulunduğu ve davalı bankanın her üç icra takibinde talep ettiği miktarın açık ve tartışmasız olduğu gözetilerek, davacı yanın bu icra dosyalarında gösterilen alacak miktarları toplamından, kabul edilen kısım düşülerek bakiyesi üzerinden borçlu olmadığına ilişkin olarak menfi tespit davası açılması gerektiği düşünülerek açıkça belirli bir miktarın söz konusu olduğu gözetilmeden fazlaya ilişkin haklar saklı tutulmak veya şimdilik kaydıyla somut olayda olduğu gibi kısmi dava açılmasında hukuki yarar bulunmamaktadır....
Mahkemece yapılan yargılama sonunda toplanan delillere göre; HMK. 12/1 maddesine göre ayni hakka ilişkin ipoteğin fekki davasında taşınmazın bulunduğu Ünye mahkemelerinin kesin yetkili olduğu, kesin yetki halinin mahkemece resen gözetilmesi gerektiği, davacının talebinin menfi tespit talebi ile birlikte ipoteğin fekki davası olduğu taşınmazın...ilçesinde bulunduğu, eldeki menfi tespit davasına ilişkin dava ile ipoteğin fekkine ilişkin davanın da birbirleriyle irtibatlı olduğu her iki davanın birlikte görülerek sonuçlandırılmasında hukuki yarar bulunduğu gerekçesiyle davacının açtığı menfi tespit ve ipoteğin fekki davaları hakkında mahkemenin yetkisizliğine karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir. Dava, İİK'nın 72. maddesine dayalı olarak açılmış bulunan menfi tespit ve akdi ilişkinin teminatı olarak verilen teminat ipoteğinin, teminat altına aldığı bir alacak bulunmadığından fekki istemine ilişkindir....
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. Ankara ... Ticaret Mahkemesi'nin ... Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; Davacı ... MÜHENDİSLİK SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. tarafından açılan Menfi Tespit davasının halen derdest olduğu anlaşılmıştır. Mahkememizin bu dosyası ile Ankara ... Ticaret Mahkemesi'nin ... Esas sayılı dosyasında davacı sıfatında yer alan şirketin aynı olup, her iki davanın konusunun menfi tespite ilişkin olduğu, bu suretle dosyalar arasında hukuki ve fiili bağlantı bulunduğu, biri hakkında verilecek kararın diğerini etkileyecek olması, delillerin birlikte değerlendirilmesinde yarar olduğu sonucuna varılarak HMK'nun 166. maddesi gereğince her iki dosyanın birleştirilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle, Aralarında hukuki ve fiili bağlantı bulunduğu anlaşıldığından bu dosya ile Ankara ... Ticaret Mahkemesi'nin ......
Davacı vekili,müvekkilinin davalı banka lehine ipotekli taşınmazı kredi borcunu kapatmak suretiyle satın almak istediğini,banka tarafından verilen 05/03/2018 tarihli yazıyla dava dışı şirketin borcunun 80.000-TL olarak bildirildiğini, müvekkilinin taşınmazı satın aldığını, 06/03/2018 tarihinde davalı bankaya 80.000-TL ödeme yaptığını, fakat davalı bankanın ipoteği kaldırmadığını ileri sürerek menfi tespit ve ipoteğin fekki istemiyle açmış olduğu davada,ipotekli takibin durdurulmasına karar verilmesini talep etmiş, mahkemece menfi tespit davası ile ipoteğin fekki davasının birbirinden ayrı davalar olduğu, İİK m.72'deki sınırlamanın ipoteğin fekki davası için geçerli olmadığı, HMK m.389 vd. Şartların gerçekleştiği gerekçesiyle % 15 teminat mukabilinde taşınmazın paraya çevrilmesinin durdurulmasına karar verilmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİNİN ARA KARARI : "Mahkememiz tarafından 16/06/2022 tarihli ara kararı ile %15 teminat karşılığında ve açılan menfi tespit davasına dava tarihinin 13/07/2021 olması davalı alacaklı tarafından ise başlatılan icra takibinin menfi tespit davası açıldıktan sonra yani 16/07/2021 tarihinde başlatıldığı, bu nedenle icra takibinin durdurulmasına karar verilmesinin mahkememizin yetki ve görevinde olması ve yasa koyucunun emrettiği şekilde teminat karşılığında verilmiş olduğundan icra takibinin durdurulması tedbir kararına yapılmış olan itirazın reddine,"şeklinde karar verildiği görülmüştür....
ın 90.000TL'lik borcunun tamamını ödediğini, başka borcu kalmadığını yazarak bu kağıdı davacıya verdiği iddiasına yönelik mahkememizin 11/01/2023 tarihli celsesinde verilen ara karar ile davaya konu ettiği kambiyo senedinin teminat senedi olarak verildiğine ilişkin elinde var ise buna ilişkin belgeleri sunması için iki hafta kesin süre verildiği, davacı vekili tarafından kesin süreye riayet edilmeyerek beyanda bulunulmadığı ve senedin teminat senedi olup olmadığına ilişkin herhangi bir belge sunmadığı, kural olarak bir senedin teminat senedi vasfını taşıyabilmesi için; ya senet metninde açık olarak teminatın hangi hususta verildiği belirtilmeli ya da ayrı bir sözleşmeyle söz konusu teminat senedine atıf yapılarak senedin teminat senedi olduğunun belirlenebilir olması sağlanmalıdır. Teminat senedi şarta bağlı olması yönüyle bir kambiyo senedi olan bonodan (borç senedi) ayrılır....
San ve Tic Aş ile ticari ilişkisi nedeniyle 27.01.2003 tarih, ... ... numaralı teminat mektubu aldığını ve anılan şirkete teslim ettiğini, davacının teminat mektubu verilen ... San. ve Tic. Aş. ile ticari ilişkisi uzun yıllar önce sona erdiğini, teminat mektubunun hiç kullanılmadığını, anılan şirketle yapılan görüşmelerde teminat mektubunun davalıya bankaya iade edildiğini, ancak hesap hareketlerinde banka tarafından teminat mektubunun davacıya iade edilmediği görülmekte olup teminat mektubunun zaman aşımına da uğradığını, taraflarca arabulucuğa başvurulduğunu ancak anlaşma sağlanamadığını, fazlaya ilişkin talep ve dava haklarının saklı kalması kaydıyla; 27.01.2003 tarih, 406 ... numaralı banka teminat mektubunun iadesine, kayıp olması halinde hükümsüzlüğüne, teminat mektubuna konu yatırım fonunun bugünkü değeri ile taraflarına iadesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir....
