"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ: MENFİ TESPİT, TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen menfi tespit tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla, duruşma günü olarak saptanan 25.06.2019 Salı günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davalı vekili Avukat ... ile temyiz edilen davacı ... ve vekili Avukat ... geldiler, davetiye tebliğine rağmean davalı ... vekili Avukat gelmedi, yokluğunda duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Bilahare Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor okundu, düşüncesi alındı....
Hukuk Dairesi'nin 2013/12489- 15543 E-K sayılı ve özellikle Yargıtay 15. Hukuk Dairesi'nin karar düzeltme yoluyla yapılan başvuru üzerine vermiş olduğu 2020/917- 3079 E-K sayılı ilamlarında da ayrıntılarıyla açıklandığı üzere; takibin ve itirazın iptali davasının, menfi tespit davasının kesinleşmeden önce açıldığı gözetildiğinde, davacının takip başlatmakta ve itirazın iptali davası açmakta hukuki yararının bulunduğu kuşkusuzdur. Menfi tespit davasının itirazın iptâli davasından sonra açılması halinde, itirazın iptâli davasında borçlunun borçlu bulunup bulunmadığı zorunlu olarak inceleneceğinden bu halde borçlunun menfi tespit davası açmakta hukuki yararının bulunmadığı kabul edilmekle birlikte, menfi tespit davası icra takibinden önce ya da sonra açılmış olsa dahi, icra takibine yapılan itiraz üzerine duran takibe devam edilebilmesi ve alacaklının cebri icra işlemlerini sürdürebilmesi için itirazın iptâli ya da alacak davası açması zorunludur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki kooperatif üyeliğinden ihracına ilişkin genel kurul kararının iptali, alacak ve menfi tesbit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı genel kurul kararının iptali davasının kabulüne, menfi tespit davalarının kısmen kabulüne, alacak davasının reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....
, Tarafları ve dava konusunun aynı olması sebebiyle Derdestlik itirazında bulunuyor oluklarını, menfi tespit davasında ileri sürülebilecek iddialar, itirazın iptali davasında savunma sebebi olarak ileri sürülebileceğinden, bu durumda borçlunun ayrı bir menfi tespit davası açmakta hukuki yararı bulunmadığını, 6100 sayılı HMK.’nun 114. maddesinde hukuki yararın dava şartı olarak kabul edilmiş olduğunu, davacı menfi tespit davası açmakta hukuki yararının bulunduğunu ispat edemezse dava şartı olan hukuki yararın bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddedilmesi gerektiğini, alacaklının “itirazın iptali davası’’ açmasından sonra, borçlu tarafından “menfi tespit davası’’ açılamayacağı, çünkü bu davacı açmakta hukuki yararının bulunmadığı gerek doktrinde ve gerekse uygulamada tereddütsüz kabul edilmekte olduğunu, sonuç olarak Menfi tespit davasında ileri sürülebilecek iddialar, itirazın iptali davasında savunma sebebi olarak ileri sürülebileceğinden, bu durumda borçlunun ayrı bir menfi tespit davası...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında görülen tapu iptali, tescil ve menfi tespit davalarının sonucunda verilen hükmün onanmasına ilişkin Dairemizin 12.02.2014 gün ve 2013/8718 Esas, 2014/959 Karar sayılı ilamının karar düzeltme yoluyla incelenmesi asıl davada davalı-birleşen davada davacı vekili tarafından istenilmekle, dosya incelendi, gereği görüşüldü: - KARAR - Dairemiz onama kararının, karar düzeltme isteminde bulunan asıl davada davalı-birleşen davada davacı vekiline tebliğ edildiğine ilişkin belgeye dosyada rastlanılamadığından ve karar düzeltme isteminin süresinde olup olmadığı anlaşılamadığından, adı geçene Dairemiz onama kararı tebliğ edilmiş ise tebliğ belgesinin dosyaya konulması, tebliğ belgesi yok ise gerektiğinde mahkeme ya da Posta İdaresi kayıtları üzerinde inceleme yapılmak suretiyle tebliğ tarihinin tespit edilmesi ve buna ilişkin belgenin eklenmesi için, dosyanın yerel mahkemesine geri çevrilmesi gerekmiştir....
Her ne kadar mahkemece, menfi tespit istenen davalarla ilgili itirazın iptali davası açıldığı ve menfi tespit davasına konu hususların bu davada savunma olarak inceleneceğinden hukuki yararı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de; bu sözleşmelere dayalı olarak açılan ... 1. Asliye Hukuk mahkemesinin 2003\1517 E.-2004\978 K. sayılı dosyası ile yine ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004\613 E. sayılı dava dosyaları yönünden avukatlık üçretine ilişikin başlatılan bir takip ve itirazın iptali davası olmadığı gibi ... 5 ASHM’ nin 2009\226 E. (yeni... 21. Asliye Hukuk mahkemesinin 2013\406 ) sayılı dosyasının ayrık tutulduğu da sabittir....
Mahkemece, davalı ile dava dışı üçüncü kişi ... arasında yapılan harici oto satış sözleşmesi gereğince 20.000 -YTL bedelli 15/08/2005 ödeme tarihli, davacının da kefil olduğu bononun teminat bonosu olarak üçüncü kişi tarafından davalıya verildiği, taraflar arasında şekle uyulmadan düzenlenen sözleşmenin geçersizliği ve sözleşmede belirtilen araçların satın alan kişiye devredilmemesi nedeni ile bononun bedelsiz kaldığı, kanıt yükü kendisine düşen davalının savunmasını ispatlayamadığı, bedelsiz olduğu anlaşılan bonodan dolayı davacı hakkında yapılan takibin haksız ve aynı zamanda kötü niyetle yapıldığı gerekçesiyle davanın kabulüne ve davalı aleyhine % 40 oranında haksız takip tazminatına karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Dava senette avalist sıfatıyla imzası bulunan davacının menfi tespit istemine ilişkindir. Davacı senedin otomobil satışı için verildiğini,satışın gerçekleşmediğini, senedin bedelsiz olduğunu iddia etmiştir....
Menfi tespit davası ile itirazın iptali davası arasındaki hukuki ilişkinin ortaya konulmasına yönelik Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 2017/19-892 Esas, 2020/305 Karar sayılı ilamında, "...İtirazın iptali davasından önce menfi tespit davası açılması durumunda sonra açılacak itirazın iptali davasında hukuki yararın var olduğu kabul edilmektedir. Menfi tespit davası sonucunda (davanın reddi) alınan kesin hüküm itirazın iptali davası açılmaksızın icra takibinin devamını sağlamayacaktır. Menfi tespit davasından sonra karşılık dava veya ayrı bir dava olarak itirazın iptali davası açılması mümkündür (Kuru, B.: İcra ve İflas Hukukunda Menfi Tespit Davası ve İstirdat Davası, Ankara 2003, s. 87-88, 119). İtirazın iptali davası, menfi tespit davasından daha geniş talepli bir dava olduğu için aralarında derdestlik anlamında bir ilişki bulunmamaktadır....
İcra Hukuk Mahkemesi’nde görülen davanın ne konu ne talep ne de iddialar bakımından aynı olmadığını, aynı dahi olsa, icra hukuk mahkemesinin dar yetkili mahkeme olup, ticaret mahkemesinin inceleme/yargılama yetkilerini haiz olmadığını, icra dosyası derdest olduğu sürece her zaman menfi tespit davası açılabileceğini, menfi tespit davasının yalnızca senedin veya imzanın geçersizliği iddiası ile değil, borcun mevcut olmadığı veya ödendiği durumlarında da ikame edilebileceğini, -Menfi tespit davasının, icra hukuk mahkemesinin kararı tebliğ edilmeden önce ikame edildiğini, İstanbul 17....
İcra Hukuk Mahkemesi’nde görülen davanın ne konu ne talep ne de iddialar bakımından aynı olmadığını, aynı dahi olsa, icra hukuk mahkemesinin dar yetkili mahkeme olup, ticaret mahkemesinin inceleme/yargılama yetkilerini haiz olmadığını, icra dosyası derdest olduğu sürece her zaman menfi tespit davası açılabileceğini, menfi tespit davasının yalnızca senedin veya imzanın geçersizliği iddiası ile değil, borcun mevcut olmadığı veya ödendiği durumlarında da ikame edilebileceğini, -Menfi tespit davasının, icra hukuk mahkemesinin kararı tebliğ edilmeden önce ikame edildiğini, İstanbul 17....
