Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, bonolarda keşideciye karşı açılacak davaların vadenin geldiği tarihten itibaren 3 yıl geçmekle zamanaşımına uğrayacağı, gerek doktrinde ve gerekse Yargıtay uygulamalarında bono hamilinin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre keşideciye müracaat edebileceğinin kabul edildiği, hamilin zamanaşımına uğramış senede dayalı olarak 3 yıldan sonraki bir yıl içinde borçluya karşı sebepsiz zenginleşme davası açabileceği, somut olayda bu sürenin geçtiği, davalının da zamanaşımı def'inde bulunduğu gerekçesiyle davanın zamanaşımı nedeni ile reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. Dava, davacının davalılara borç para verdiği iddiasına dayalı alacak davasıdır....
TTK madde 732.maddeye dayalı açılan sebepsiz zenginleşme davalarında ispat yükü davalı tarafa ait olup, davalı sebepsiz zenginleşmediğini ispat etmedikçe çek bedeli oranında sorumlu olacaktır. Yine Yargıtay'ın yerleşik içtihatları uyarınca sebepsiz zenginleşme davasında hamil ile keşideci arasında temel ilişkinin varlığı aranmayacaktır. Davalı ... Şti tarafından dava konusu edilen çekler nedeniyle dava dışı ... Hiz Tic AŞ'ne borçlu olmadığının tespitine ilişkin ... 6.Asliye Ticaret Mahkemesinde menfi tespit davası ikame etmiş ise de, anılan dosyanın incelenmesinde mahkemece ... esas ...karar sayılı 18/01/2017 tarihli karar ile davanın reddine karar verildiği, yine dava konusu edilen çeklerin incelenmesinde, ... Vakfının çekin hamili olduğu ve ......
.-2019/12 K. sayılı hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Taraflar arasındaki uyuşmazlık, geçersiz satış sözleşmesine dayalı alacağın tahsili istemiyle yapılan icra takibi nedeniyle menfi tespit ve sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak istemine ilişkin olup, Yargıtay Hukuk İş bölümü İnceleme Kurulu'nun 04.05.2016 gün, 2016/15296 Esas 2016/13693 Karar sayılı 3. Hukuk Dairesi'nin temyiz incelemesini yapmakla görevli olduğuna dair kararına istinaden Yargıtay 3. Hukuk Dairesi'nce verilen bozma kararına uyularak yeniden oluşturulan kararın temyizen incelenmesi istenildiğinden kararın temyizen incelenmesi görevi Yargıtay 3. Hukuk Dairesi'ne ait olup, 6723 sayılı Danıştay Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 21/2. maddesi ile değişik 2797 sayılı Kanun'un 60/3. maddesi gereğince dosyanın anılan Daireye gönderilmesi gerekmiştir....
Esas sayılı dosyası üzerinden menfi tespit davası açıldığını, davanın reddedildiğini ve BAM ilamı ile istinaf talebinin kesin olarak reddedildiğini, davalıların sebepsiz zenginleşme yolu ile haksız kazanç elde ettiklerini, çeklerle ilgili üç adet gayrimenkulünün icra yoluyla satılarak bedellerinin tahsil edildiğini, davaya konu olayda şirket ile yapılan ve davacının kefil olarak imzaladığı sözleşmede ihbarsız tek taraflı faiz artırımı ve hesap katına olanak tanıyan bir sözleşme hazırlandığını, bu hususun BK madde 177 ye aykırı olduğunu, işlemlerde %140 fahiş faiz uygulandığını ve aslında olmayan bir alacaktan dolayı mağdur edildiğini, sebepsiz zenginleşme nedeni ile fazlaya dair talep hakları saklı kalmak kaydıyla 1.000 TL maddi ve 150.000 TL manevi tazminatın davalılardan dava tarihi itibari ile işleyecek ticari faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline, yargılama giderinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : TAZMİNAT Ankara 18.Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen, tarafları, tarih ve numarası yukarıda yazılı hükmün incelenmesi sırasında Yargıtay 15.Hukuk Dairesinin 7.9.2007 gün, 5165-5227 sayılı, 4.Hukuk Dairesinin 17.7.2007 gün 8782-9651 sayılı,3.Hukuk Dairesinin 12.6.2007 gün 9822-10168 sayılı kararlarıyla meydana gelen görev uyuşmazlığının giderilmesi istenilmekle, 2797 sayılı Yasa uyarınca toplanan Başkanlar Kurulu’nca dairelerin görevsizlik kararlarıyla dava dosyası incelenerek gereği görüşüldü: Dava, sebepsiz zenginleşme iddiasına dayalı tazminat istemine ilişkindir. Uyuşmazlığın bu niteliği itibariyle hükmün temyiz inceleme görevi 3.Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ: 3.Hukuk Dairesinin görevsizlik kararının KALDIRILMASINA, dosyanın bu Daireye gönderilmesine, 01.11.2007 gününde oybirliği ile karar verildi....
Asliye Ticaret Mahkemesinden verilen, tarafları, tarih ve numarası yukarıda yazılı hükmün incelenmesi sırasında Yargıtay 19.Hukuk Dairesinin 13.7.2011 gün, 14011-10008 sayılı, 3.Hukuk Dairesinin 6.9.2011 gün 15290-12551 sayılı 13.Hukuk Dairesinin 30.9.2011 gün 14872-13419 sayılı kararlarıyla meydana gelen görev uyuşmazlığının giderilmesi istenilmekle, 2797 sayılı Yasa uyarınca toplanan Başkanlar Kurulu’nca dairelerin görevsizlik kararlarıyla dava dosyası incelenerek gereği görüşüldü: Dava, sözleşmeden kaynaklanan sebepsiz zenginleşme iddiasına dayalı alacak istemine ilişkindir. Uyuşmazlığın bu niteliği itibariyle,hükmün temyiz inceleme görevi 19.Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ:19.Hukuk Dairesinin görevsizlik kararının KALDIRILMASINA,dosyanın bu Daireye gönderilmesine 9.2.2012 gününde oybirliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Şişli 4.Sulh Hukuk Mahkemesinden verilen, tarafları, tarih ve numarası yukarıda yazılı hükmün incelenmesi sırasında Yargıtay 19.Hukuk Dairesinin 12.05.2010 gün, 2009/9815-2010/5959 sayılı, 3.Hukuk Dairesinin 15.09.2009 gün, 2009/15205-13949 sayılı kararlarıyla meydana gelen görev uyuşmazlığının giderilmesi istenilmekle, 2797 sayılı Yasa uyarınca toplanan Başkanlar Kurulu’nca dairelerin görevsizlik kararlarıyla dava dosyası incelenerek gereği görüşüldü: Dava, sebepsiz zenginleşme iddiasına dayalı alacak istemine ilişkin olup, sulh hukuk mahkemesince karar verilmiştir. Uyuşmazlığın bu niteliği itibariyle hükmün temyiz inceleme görevi 3.Hukuk Dairesine aittir. S O N U Ç : 3. Hukuk Dairesinin görevsizlik kararının KALDIRILMASINA, dosyanın bu Daireye gönderilmesine, 11.11.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Bursa 4.Sulh Hukuk Mahkemesinden verilen, tarafları, tarih ve numarası yukarıda yazılı hükmün incelenmesi sırasında Yargıtay 3.Hukuk Dairesinin 23.10.2008 gün, 2008/17043-17807 sayılı, 16.Hukuk Dairesinin 23.03.2010 gün, 2008/9397-2010/2330 sayılı, 11.Hukuk Dairesinin 12.04.2010 gün, 2010/4553-4110 sayılı kararlarıyla meydana gelen görev uyuşmazlığının giderilmesi istenilmekle, 2797 sayılı Yasa uyarınca toplanan Başkanlar Kurulu’nca dairelerin görevsizlik kararlarıyla dava dosyası incelenerek gereği görüşüldü: Dava, sebepsiz zenginleşme iddiasına dayalı tazminat istemine ilişkindir. Uyuşmazlığın bu niteliği itibariyle hükmün temyiz inceleme görevi 3.Hukuk Dairesine aittir. S O N U Ç : 3.Hukuk Dairesinin görevsizlik kararının KALDIRILMASINA, dosyanın bu Daireye gönderilmesine, 01.07.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Uyuşmazlık, sebepsiz zenginleşmeden kaynaklı alacak talebine ilişkindir. Türk Borçlar Kanunu'nun 77. ve devamı maddelerinde düzenlenen sebepsiz zenginleşme, bir kimsenin mal varlığının geçerli (haklı) bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin mal varlığı aleyhine çoğalması (zenginleşmesi) demektir. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için, borçlunun mal varlığından bir başkasının aleyhine olarak bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır. Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan ve tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır. Bu kurumun amacı, borçlunun malvarlığında meydana gelen zenginleşmenin iadesidir....
Süresinde ibraz edilmeyen çekin hamili keşideci dahil kendisinden önce gelen çek borçlularına kombiyo ilişkisi içinde başvuramaz Ancak hamil ya temel ilişkiye dayanarak ya da sebepsiz iktisap hükümlerine göre alacağını talep etme hakkına sahiptir. Somut olayda dava konusu çek süresi içinde bankaya ibraz edilmediğinden davalı kambiyo hukukuna dayalı haklarını yitirmiş olup, taraflar arasında temel ilişki de bulunmadığından davalının TTK'nun 644. maddesi uyarınca sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca alacağını talep edebileceği gözden kaçırılarak yazılı gerekçe ile menfi tespit davasının kabulü doğru görülmemiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın davalı yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına 28.4.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....
