Başka bir deyişle borçlunun kambiyo senedi borcundan dolayı sorumlu olmaması, doğrudan doğruya kambiyo senetleri hukukundan doğan nedenlerden kaynaklanabileceği gibi, temel borç ilişkisine yönelik nedenlere de dayanabilir. Borçlunun, kambiyo taahhüdünün hükümsüz olduğunu ileri sürerek açtığı menfi tespit davası esasında maddi hukuk anlamında bir itiraz sebebine dayanılarak açılmaktadır. Bu kapsamda hükümsüzlük nedenine dayalı menfi tespit davalarında, uyuşmazlık temel ilişkiden değil, doğrudan doğruya kambiyo senetleri hukukundan kaynaklanmaktadır. Bu davalarda, kural olarak, davacının iddiası çoğu kez tüm senet ilgilerine karşı öne sürülebilen mutlak def’ilere dayanmaktadır....
HD 23/10/2019 tarih ve 2018/221 E ve 2019/8290 K. ) Olayımıza gelince; mahkemece ilamsız takibe yönelik zamanaşımı itirazı yapılmaması halinde davacı kiracının zamanaşımına dayalı olarak menfi tespit isteyemeyeceği ancak, kira alacağının varlığını ispat yükünün davalı kiraya veren mirasçılarında olduğu dikkate alınmalı, kira sözleşmesi inkar edilmediğine göre bu kira sözleşmesi uyarınca davacı kiracının borcu tespit edilmeli, buna göre menfi tespit istemi hakkında bir karar verilmesi gerekirken, kira alacağı hesaplanmadan verilen karar da hatalıdır. Hal böyle olunca, mahkemece; önceki kararla bağlı olmaksızın çelişkiyi giderecek şekilde ve yukarıda açıklanan ilkelere dikkat edilerek karar verilmesi gerektiğinden, davalılar vekilinin istinaf isteminin kabulüyle HMK'nun 353/1- a(6) gereği kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir....
Mahkeme:Dava konusu uyuşmazlığın kira sözleşmesinden kaynaklandığı kanaatiyle Asliye Ticaret Hukuk Mahkemesinin görevli olduğunu kabul ederek Sulh Hukuk Mahkemesinin görevsizliğine karar vermiştir. İstinaf sebepleri:Davalı süresinde sunduğu istinaf başvuru dilekçesinde; her iki tarafın tacir olup uyuşmazlığın Ticaret Mahkemesi'nde görülmesi gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Yasal dayanak:Türkiye Cumhuriyeti Anayasası 142. maddesi, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 1,2,4. maddeleri, 634 sayılı kanunun Ek 1.maddesi, Türk Borçlar Kanunu 299, 313, 314, 315. maddeleri, Yargılama konusu olayda:Davacının taraflar arasındaki ticari araç kiralama ilişkisine dayalı cari hesap alacağı olan 144.605,67 TL'lik tutarının ödenmemesi üzerine davalı aleyhine İstanbul ... İcra Müdürlüğü'nün ......
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/548 Esas KARAR NO : 2021/1034 DAVA : Menfi Tespit (Kira) DAVA TARİHİ : 24/06/2021 KARAR TARİHİ : 09/11/2021 K.YAZIM TARİHİ : 25/11/2021 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kira) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalıya ait işyerini 2016 yılında, kiraladığını, davalı tarafından müvekkiline kira güvence bedeli olarak 10.02.2017 vade tarihli, 10.06.2016 keşide tarihli ve 120.000,00 TL bedelli bono verdiğini, müvekkilinin arkadaşı olan diğer müvekkili ... kira sözleşmesine kefil olduğunu, müvekkilinin iş yerine 50.000 TL'den fazla masraf yaptığını, müvekkilinin bu iş yerini kira 1 aydan daha az kullandığını, müvekkili tarafından ödenmeyen kira borcunun bulunmadığını, kira sözleşmesinde ki aylık kira bedelinin 10.000 TL olduğunu, kira parasının güvencesi olarak verilen senet, borçlar kanununda belirtilen unsurları taşımadığını, davalının bu senede dayanarak...
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/331 Esas KARAR NO : 2024/249 DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 12/05/2023 KARAR TARİHİ : 26/04/2024 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ... İcra Dairesi nezdinde 2023/... E. Sayılı dosyasına kiralama ve servis faturaları dayanak gösterilmiş ve faiz işletilmek suretiyle toplam 257.611,81 TL için ilamsız icra takibi başlatıldığını, müvekkil Şirketi ile ... ... Ticaret Anonim Şirketi ile arasında akdedilen makine kiralama sözleşmesi kapsamında sürdürülegelen ticari bir ilişki mevcut olduğunu, sözleşme akabinde Müvekkil Şirket, dava dışı ... Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi ile alt kira sözleşmesi akdetmiş ve işbu makinaların kullanımı dava dışı şirkete bırakıldığını, davalı şirket ile dava dışı ......
Marka Düz Örgü Makinası Kiralama Sözleşmesi'nden kaynaklandığını, sözleşmenin üç (3) yıllık olup, 600,00-TL+KDV=708,00-TL aylık kira bedelli sözleşmenin 2012 ve 2013 yılı kira döneminden davacı(kiracı) ...' in kira borcu olmadığı, davalı ... San. ve Tic. Ltd. Şti'nin 07/05/2014 tarihli kira sözleşmesinde belirtildiği kira alacağı döneminden tespit edildiği üzere; 2014/Şubat, Mart, Nisan ve Mayıs aylarından alacaklı olduğu, sözleşmenin 5.maddesi gereği "kira bedellerinin bir adetinin dahi ödenmemesi halinde kalan aylara ait kira bedellerinin muacceliyet kazanacağı belirtildiğinden davalı ... İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti'nin toplam kira alacağı süresinin 13 (onüc) ay olduğu, KDV dahil 708,00-TL aylık kira üzerinden 13 ay X 708.00-TL=9.204.00-TL kira alacağı olduğu, davacı ...'...
Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, kira ilişkisinden kaynaklanan menfi tespit istemine ilişkindir. Antalya 4. Asliye Ticaret Mahkemesince, kira sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlığın sulh hukuk mahkemesinde görülmesi gerektiği gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur. Antalya 5. Sulh Hukuk Mahkemesi ise taraflar arasındaki kira ilişkisinin ihtilafsız olmasına rağmen bu kira sözleşmesine dayalı olarak verilen bonolar nedeniyle ihtilafın oluştuğu gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen menfi tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraflarca temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı , dava konusu taşınmazda kiracı olmadığını ve kira borcu bulunmadığını belirterek davalı tarafından kira sözleşmesine dayalı olarak ... İcra Müdürlüğü'nün 2009/37872 E. Saylı icra dosyası ile aleyhine başlatılan icra takibinden dolayı borçlu bulunmadığının tespitini talep etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki dava, kira ilişkisine dayalı alacak istemine ilişkindir. Uyuşmazlığın niteliğine ve tarafların sıfatına göre, dosyanın temyiz incelemesi, Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin görevine girmektedir. SONUÇ: Yukarıdaki açıklanan nedenlerle, dosyanın görevli Yargıtay 6. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, 23.12.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Alacak Uyuşmazlık vekalet ilişkisine dayalı olup, vekaletin kötüye kullanılması suretiyle tahsil edilen kira bedellerinin davalıdan tahsili istemine ilişkindir. Bu durumda temyiz incelemesi dairemizin görevi dışında bulunduğundan dosyanın görevli Yargıtay 13.Hukuk Dairesi Başkanlığı'na gönderilmesine, 31.03.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
