ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/126 Esas KARAR NO : 2022/422 DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 19/02/2022 KARAR TARİHİ : 24/05/2022 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekilinin mahkememize göndermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; Davacının davalı ile---- tarihli kira sözleşmesi imzaladığını,----- gereğince, davacı tarafından 1 yıllık kira bedeli karşılığı ( aylık kira bedeli üzerinden) her ay için ----imzalayarak davalıya verdiğini, sonraki süreçte, ------- taşınmazın ---- maliki-------- tarihinde satın alındığını ve satın alınma tarihinden itibaren ödenmesi gereken kiranın tarafına ödenmesini davacıya bildirdiğini, bunun üzerine ------davacının, kendisine noter ihtarıyla bildirim yapıldığı tarihten itibaren kira bedellerini ------ ödediğini ve davalıdan kira sözleşmesi gereğince vermiş olduğu teminat senetlerini istediğini...
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkemenin görevsizlik kararının yerinde olmadığını, açılan davanın kambiyo senetlerinden kaynaklanan menfi tespit davası olduğunu, kira ilişkisinden kaynaklanan bir dava olmadığını, kira ilişkisini gösterir hiçbir belgenin ibraz edilmediğini, alınan senedin kira ilişkisinin teminatı olarak alındığını ortaya koyan bir belgenin ibraz edilmediğini, davacının süresi içerisinde kambiyo senetlerine özgü takip dosyasında itiraz yoluna tüketmediğinden başlatılan icra takibinin kesinleştiğini, bunun üzerine davacının menfi tespit davası açtığını, 06/12/2018 tarihli, 7155 sayılı Kanunun 20....
Hukuk Dairesi tarafından temyiz inceleme görevinin Dairemize ait olduğu gerekçesiyle gönderilen dava dosyası üzerinde, 2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun (2797 sayılı Kanun) 40 ıncı ve Yargıtay İç Yönetmeliği’nin 18 inci maddeleri uyarınca yapılan ön incelemede; dava konusu uyuşmazlığın niteliği ve temyizin kapsamının, taraflar arasındaki kiraz sözleşmesi nedeniyle verilen bonodan kaynaklı menfi tespit davasına ilişkin olduğu kira ilişkisine dayanıldığı anlaşılmıştır. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun dairelerin iş bölümüne ilişkin 25.01.2023 tarihli ve 2023/1 sayılı kararı uyarınca dosyayı inceleme görevi Yargıtay (3). Hukuk Dairesine aittir. Bu durumda, 2797 sayılı Kanun'un 60 ıncı maddesinin üçüncü fıkrasına göre temyiz incelemesini yapacak dairenin Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu tarafından belirlenmesi gerekir. KARAR Açıklanan sebeple; Dosyanın YARGITAY HUKUK İŞBÖLÜMÜ İNCELEME KURULUNA GÖNDERİLMESİNE, 04.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
Sulh Hukuk Mahkemesi TARİHİ : 19/06/2014 NUMARASI : 2012/1196-2014/937 Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit-istirdat davasına dair karar, dahili davalı Ü.. K.. tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kiracının açtığı menfi tespit, yargılama sırasında icra dosya borcunun ödenmesi nedeniyle istirdat istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, karar davalı tarafından temyiz edilmiştir. Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının esasa ilişkin temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak Mahkemece davanın kabulü ile davalının Konya 9. İcra Müdürlüğü' nün 2011/9682 Esas sayılı dosyasına davacının borcu olmadığının tespitine ve icra takibinin iptaline karar verilmiştir. Konya 9....
Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeniyle yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, kira ilişkisine yönelik menfi tespit ve sebepsiz olarak ödenen bedelin tahsili istemine ilişkindir. İstanbul Anadolu 18. Asliye Hukuk Mahkemesi, uyuşmazlığın kira ilişkisinden kaynaklandığı, 6100 sayılı HMK'nın 4. maddesi gereğince sulh hukuk mahkemelerinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. İstanbul Anadolu 5. Sulh Hukuk Mahkemesi ise, taraflar arasındaki uyuşmazlığın kira ilişkisinden değil davacının kendisini borçlu sanarak ödediği paradan yani sebepsiz zenginleşme hükümlerinden kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur....
Bu kapsamda hükümsüzlük nedenine dayalı menfi tespit davalarında, uyuşmazlık temel ilişkiden değil, doğrudan doğruya kambiyo senetleri hukukundan kaynaklanmaktadır. Bu davalarda, kural olarak, davacının iddiası çoğu kez tüm senet ilgililerine karşı öne sürülebilen mutlak def’îlere dayanmaktadır. Örneğin; kambiyo senedinin zorunlu şekil şartları içermemesi, kambiyo alacağının zamanaşımına uğraması, vadeyi beklemeden istemde bulunulması, ciro zincirindeki kopukluk, başvuru hakkının yitirilmiş olması, senette yazılı kısmî ödeme açıklaması, sorumsuzluk kayıtları ya da bir kambiyo taahhüdünün senet yapma iradesindeki bozukluk nedeniyle sahibini bağlamayacağı yönündeki iddialar hükümsüzlük nedenine dayalı menfi tespit talebine konu oluşturur. Borçlunun, temel borç ilişkisinden dolayı herhangi bir nedenle sorumlu tutulamayacağını ileri sürerek açtığı menfi tespit davası, öğreti ve uygulamada bedelsizliğe dayalı menfi tespit davası olarak adlandırılmaktadır....
"İçtihat Metni" Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit davasına dair karar, davalı-karşı davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Asıl Dava; teminat senedi nedeniyle borçlu olmadığının tespiti, senedin iptali ile iadesi, kira sözleşmesinden kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine, karşı Dava, kiralanan araç hasar bedelinin tazmini istemine ilişkindir. Mahkemece, Asıl davanın davalı şirket yönünden kısmen kabulüne, davalı ......
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde "...Mahkememizce yapılan yargılama sırasında toplanan deliller , davacının dava dilekçesi , ekindeki belgeler, Davaya konu Sivas İcra Dairesinin 2019/122553 Esas sayılı dosyası, Üçlerbey Polis Merkezine başvuruya ilişkin tutanaklar , tanık beyanları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasındaki akdi ilişkinin kira ilişkisine dayandığı ve bu sözleşmeye ilişkin senet düzenlendiği, davacı tarafın yapılan icra takibine karşı menfi tespit talebinde bulunduğu, düzenlenen senedin kira bedeli karşılığında düzenlendiği, dosyaya sunulan sözleşme incelendiğinde kira sözleşmesi niteliğinde olduğu, konaklama hizmeti dışında herhangi bir hizmet sunulmadığı, bu hali ile davacının talebinin kira ilişkisine dayandığı, 6100 sayılı HMK' nın 4. maddesine göre kira sözleşmesinden doğan davaların değerine bakılmaksızın Sulh Hukuk Mahkemelerinde görüleceği husununu düzenlendiği, bu sebeple dava dilekçesinin...
Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. Asliye Ticaret Mahkemesince, taraflar arasındaki uyuşmazlığın kira ilişkisine dayandığı, HMK'nın 4/a maddesi gereğince kira ilişkisinden doğan alacak davalarında sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir....
İlk derece mahkemesince; uyuşmazlığın temelinde taraflar arasındaki kira sözleşmesinin olduğu, bedellerinin ödendiği ve kira bedellerinin teminat amacıyla verilen çeklerden dolayı menfi tespit olduğu görülmekle öncelikle taraflar arasındaki kira sözleşmesi sonucu kira bedellerinin ödenip ödenmediğinin belirlenmesi gerektiğinden 6100 sayılı HMK'nun 4/1-a bendi uyarınca "kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davaların" görüleceği mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesi olduğundan mahkememizin görevsizliğine karar verilmiştir....
