HMK'nın 341. maddesinde istinaf yoluna başvurulabilecek kararlar, "ilk derece mahkemesince verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinin reddi kararları, karşı tarafın yüzüne karşı verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararları, karşı tarafın yokluğunda verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine verilen kararlar" olarak belirtilmiştir....
Somut uyuşmazlıkta borçlunun imza sahteliği nedenine dayalı olarak açtığı menfi tespit davası, İİK'nun 72. maddesi kapsamında bir dava olup, anılan maddeye göre, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez (Bu hususlarda bknz. Yargıtay HGK 2014/12-1128 E.- 2016/774 K.sayılı kararı). Açıklanan nedenlerle, İİK'nın 72/3. maddesi gereğince icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulması imkanı bulunmadığından, yerel mahkemece icra takibinin durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir isteminin reddi ile, teminat karşılığında icra veznesine ödenen paranın alacaklıya ödenmemesi konusunda ihtiyati tedbir kararı verilmiş olmasında usul ve esas yönünden hukuka aykırı bir yön bulunmadığı anlaşılmıştır....
GEREKÇE: Dava, İİK'nın 72.maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılmış menfi tespit talebine ilişkindir. Dairemiz önüne gelen somut uyuşmazlık ihtiyati tedbir talebinin reddine dair ara karara ilişkindir. Karar davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir. İİK 72/3.maddesine göre; “İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir." Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2014/1128 E-2016/774 K ve 08.06.2016 tarihli kararında; "Borçlunun sahtelik nedenine dayalı olarak açtığı menfi tespit, İİK'nun 72. maddesi kapsamında bir dava olup, anılan maddedeki usule göre mahkemeden alınacak ihtiyati tedbir kararı ile icra takibi durdurulabilir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Menfi tespit(İhtiyati tedbir isteminin reddine yönelik) Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit (ihtiyati tedbir isteminin reddine yönelik) davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin kararın ONANMASINA ve temyiz harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına, 20/11/2013 tarihinde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Menfi tespit-İhtiyati tedbir Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit ve ihtiyati tedbir davasına dair karar, davacı ... Mobilya San.Tic.Ltd.Şti. tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin kararın ONANMASINA ve temyiz harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına, 14/11/2013 tarihinde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki ihtiyati tedbirin incelenmesi sonunda kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın ihtiyati tedbire itirazın reddine yönelik olarak verilen kararın süresi içinde ihtiyati tedbire itiraz eden davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - İhtiyati tedbir isteyen (davacı) vekili, taraflar arasında bayilik ilişkisi bulunduğunu, müvekkilinin ödemelerini zamanında yapmasına rağmen davalının müvekkiline mal göndermediği iddiasıyla 13 adet çekten borçlu olmadığının tespitine ilişkin açmış olduğu menfi tespit davasında, dava konusu çekler ile 200.000 TL bedelli teminat mektubunun nakde çevrilmesinin önlenmesi hakkında ihtiyati tedbir talebinde bulunmuş, mahkemece teminat mektubunun nakde çevrilmemesine ve çeklerin icra takibine konulmamasına tedbiren karar verilmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI ÖZETİ İlk derece mahkemesi, ihtiyati tedbir talebine itirazı değerlendirdiği 16.05.2023 tarihli ara kararında; "...Somut olayda davacı borçlu, davalı alacaklının başlattığı iki adet icra takibinde menfi tespit talebinde bulunmuştur. 24/02/2023 tarihli ara karar ile %15 teminat karşılığında icra dosyalarında vezneye giren paranın alacaklıya ödenmemesi hususunda tedbir kararı verilmiştir. İhtiyati tedbir kurumu esas olarak HMK’da düzenlenmiş ise de, menfi tespit davalarına ilişkin İİK’da özel düzenleme bulunmaktadır. Bu sebeple açılan menfi tespit davalarında öncelikle İİK hükümlerinin uygulanması gerekir. Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesinde İİK md. 72/3 uyarınca ihtiyati tedbir şartlarının gerçekleştiği ve teminat miktarının makul olduğu... " gerekçesiyle, ihtiyati tedbire yapılan itirazın reddine karar vermiştir. Bu ara karara karşı, ihtiyati tedbir kararına itiraz eden davalı ......
Sayılı dosyasında borçlu olarak dahi gösterilmemişken, tarafımıza menfi tespit davası açtığını, menfi tespit davası açabilmek için hukuki yararının bulunması şartını taşımadığını, beyanla, ilk derece Mahkemesince verilen İhtiyati Tedbirin Açıklanmasını istemekle istinaf etmiştir. GEREKÇE: Talep, menfi tespit istemli olarak açılan dava sırasında kabulüne karar verilen ihtiyati tedbirin sadece davacı yönünden uygulanması yönünde ara karar verilmesi istemidir....
İİK'nın 72/2 maddesi "borçlu icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir." hükmü düzenlenmiştir. İİK'nın 72/3.maddesinde ise "İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak,... göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir." denilmiştir.Bunun yanında menfi tespit davalarında ihtiyati tedbir kararı ancak dava konusu edilen miktarla sınırlı olmak üzere verilebilecektir.Tüm dosya kapsamına göre, davacı tarafından menfi tespit talebinde bulunulmuş olup, davalı mahkeme ara kararına itirazında icra takibi başlatıldığını bildirmiştir....
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Davalı ... tarafından işin geçici kabulü yapılmış olmasına rağmen müvekkilinin davalıya eksiksiz şekilde teslim ettiği seyir tellerinin eksikliği iddiası ile müvekkilinin kesin teminat mektuplarının paraya çevrilmesi yoluyla portör bedellerinin tahsili geri dönüşü olmayacak zararlara sebebiyet verebileceğini, müvekkilinin davalı kurumun iddiasının aksine seyir tellerini herhangi bir eksik olmaksızın davalıya teslim ettiğinin belgeler ile sabit olduğunu, menfi tespit davasındaki haklılıklarının yaklaşık ispat ölçüsünde davaya sundukları belgeler ile ortaya konulduğunu ve teminat mektubunun nakde çevrilmesinin önlenmesi konusunda ihtiyati tedbir kararı verilmesi gerektiğini belirterek talebin reddine ilişkin verilen mahkeme kararının kaldırılarak ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir. Talep, eser sözleşmesinden kaynaklanan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir istemine ilişkindir....
