ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2019/56 Esas KARAR NO : 2021/515 DAVA : Alacak (Ticari İşletme Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 06/07/2018 KARAR TARİHİ : 08/07/2021 Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari İşletme Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Dava: Davacı dava dilekçesinde özetle; Özelleştirme Yüksek Kurulunun 07/04/1997 tarih ve 97/13 sayılı kararına istinaden ... A.Ş. ile müvekkili firma arasında ... 15....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 04/09/2018 NUMARASI : 2017/509 E- 2018/477 K DAVA KONUSU : Alacak (Hasılat Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan) KARAR : İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyadaki bütün belgeler incelendi. GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili kurum ile Bolu Belediye Başkanlığı arasında 31/08/2016 tarihinde imzalanan Bolu Atatürk Stadyumunun Boluspor tarafından kullanımına dair protokolün 31/10/2016 tarihli Genel Müdürlük Makam oluruyla feshedildiğini, ancak protokolün sona ermesine rağmen stadyumun Boluspor tarafından kullanıldığını, bu nedenle maçlardan elde edilen hasılattan 140.112,00- TL kira bedelinin ve 75.260,67- TL naklen yayın bedelinin müsabaka tarihlerine göre, her bir kalem alacağın ayrı ayrı yasal faiziyle davalıdan tahsili ile davacı kuruma ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir....
Zira şoförlerden birine gündüz birine gece çalıştırmak üzere aracın saat bazında hasılat kirası için verildiği kabul edilmelidir. Hatta tanıklar aracı çalıştırmadıkları günlerde ekonomik risk kendilerinde olduğu için başka bir şoför bulup çalıştırdıklarını her halde mal sahibine ödemeyi yapmak zorunda olduklarını beyan etmişlerdir. Yine tanıklar yakıt paralarını ve trafik cezalarını da kendilerinin karşıladığını beyan etmiştir. Tanıkların beyanlarına göre araç sahibinin aracı başkasına kiraya vereceği için davacının işine son vermesi kira ilişkisinin sonlandırılması olarak kabul edilmelidir. Tüm bu açıklamalar ışığında davacı ile davalı arasındaki ilişkinin işçi işveren ilişkisi olmayıp hasılat kirası ilişkisi kabul edilmiş ve aşağıdaki şekilde görevsizlik verilmiştir." gerekçesiyle, görevsizlik kararı verilmiştir. İSTİNAF SEBEPLERİ: Mahkemece yazılan gerekçeli karar , taraflara usulüne uygun tebliğ edilmiştir....
YARGILAMA SAFAHATI : Taraflar arasındaki Kiralananın Tahliyesi (Hasılat Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının ilk derece mahkemesinde yapılan yargılamasında 24/01/2022 tarihli kararı ile davalı T4'nun dava konusu taşınmazdan tahliyesine karar verilmiştir. Bu karara karşı 22/04/2022 tarihli dilekçeyle istinaf kanun yoluna başvurulmuştur....
Sulh Hukuk Mahkemesince, taraflar arasındaki uyuşmazlığın işletme ruhsatının yenilenmemesi nedeniyle sözleşmenin amacına uygun teslim edilip edilmediğinin belirlenmesi ve sözleşmeden doğan diğer yükümlülüklerin taraflarca yerine getirilip getirilmeyeceğinin tespiti ile karşı dava yönünden sözleşmenin uygulanamamasından kaynaklanan tazminat ve sözleşmenin feshi isteğine ilişkin olduğu,BK 270 maddesi uyarınca hasılat kirası kapsamında çözülmesi gerektiği, Asliye Ticaret Mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur. Asliye Ticaret Mahkemesi ise, taraflar arasındaki uyuşmazlığın hasılat kirası hükümlerine dayandığı, HMK'nın 8. maddesi gereğince kira ilişkisinden doğan alacak davalarında Sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. 6100 Sayılı HMK.'...
Borçlar Kanunu'nun 270 ve devamı maddelerinde düzenlenen hasılat kirası hükümlerinin uygulanması gereken yerler hakkında anılan madde hükmü uygulanamaz. Bu nedenle, davanın açıldığı tarihte talep edilen tazminat miktarına göre davayı görmekle görevli mahkeme Sulh Mahkemesi değil, Asliye Mahkemesidir. Davanın esası incelenerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken açıklanan bu yön gözden kaçırılarak dava dilekçesinin görev yönünden reddi doğru olmadığından karar bozulmalıdır. Mahkemece, taraflar arasında kira ilişkisinin bulunduğu HUMK'nın 8. maddesi uyarınca davaya bakma görevinin Sulh Hukuk Mahkemesine ait olduğu gerekçesi ile dava dilekçesinin görev yönünden reddine karar verilmiş; hükmü, davacı temyiz etmiştir. Uyuşmazlık, Borçlar Kanunu'nun 270 ve devamı maddelerinde düzenlenen hasılat kira sözleşmesinden kaynaklanmaktadır....
Hasılat kirası, ürün veren, gelir getiren bir malın veya hakkın kullanılması yanında semerelerinden yararlanılmasının kiraya veren tarafından kiracıya devredildiği kira sözleşmesidir. Hasılat kirasının konusunu adi kiradan farklı olarak kullanılma veya yararlanmaya elverişli olan haklar da oluşturabilir. Hasılat kirası ürün veren bir mal veya hakkın kullanılmak, semerelerinden yararlanılmak ve işletilmek üzere bir bedel karşılığında kiraya veren tarafından kiracıya devredilmesi borcunu doğurur. Bir kira sözleşmesinin hasılat kirası olarak taraflar arasında nitelendirilmesi sözleşmenin hasılat kirası olduğu anlamına gelmez. Diğer bir deyişle, kira bedeli olarak “işletme cirosundan pay verilmesi”nin kararlaştırılması veya kiralananın tüm demirbaş ve mefruşatlarıyla birlikte kiralanmaları tek başına bu sözleşmenin hasılat kirası olduğunu göstermez. Ayırt edici olan kiralananın ürünlerinin toplanması, kullanımı ile gelir elde etmenin yani yararlanmanın kiracıya devredilmesidir....
İstem, Borçlar Kanunu’nun 270 ve devamı maddelerinde düzenlenen hasılat kira sözleşmesinden kaynaklanan kira alacağının tahsili için ihtiyati haciz kararı verilmesine ilişkindir. İstemin dayanağını oluşturan özel hukuk ilişkisinden kaynaklanan Hasılat Kirası Sözleşmesi oluşturmaktadır. Özel hukuk hükümlerinin uygulandığı sözleşmelerde, sözleşmenin taraflarının ya da taraflarından birisinin kamu idaresi olması halinin bu sözleşmeden kaynaklanan alacak haklarının tahsili için Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki 6183 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanmasını gerektirip gerektirmediği hususu somut olayın çözümünde önem arzetmektedir. Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki 6183 sayılı Kanunun 1. maddesi, yasanın kapsamını düzenlemektedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, hasılat kirası hükümlerine tabi ticari işletme kiralanmasından kaynaklanan alacak istemine ilişkin olup mahkemece de bu yönde hüküm kurulmuştur. 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14/son maddesi gereğince 01.03.2012 tarihinde yürürlüğe giren ve Yargıtay Büyük Genel Kurulunun Hukuk Dairelerinin iş bölümünü düzenleyen 09.02.2012 tarihli ve 2012/1 sayılı Kararı uyarınca, davanın açıklanan niteliği itibariyle temyiz inceleme görevi Yargıtay 6. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden Yargıtay 6. Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 17.10.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemenin nitelendirmesi ve temyiz kapsamına göre, uyuşmazlık; taraflar arasındaki hasılat kirası ilişkisinden kaynaklanan alacağın tahsili istemine ilişkin olup, hükmün temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışındadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın, temyiz incelemesini yapmakla görevli Yüksek 6. Hukuk Dairesi Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 06.03.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
