"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 21.04.2003 gününde verilen dilekçe ile kira sözleşmesinden alacak, karşı davacılar tarafından verilen 27.06.2003 günlü dilekçe ile de alacak ve takas, bozma ilamından sonra davacı-k.davalı tarafından verilen dilekçe ile de sözleşmenin hasılat kirası olmadığının tespiti istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; bozma ilamına uyularak, davanın kısmen kabulüne, karşı davanın kabulüne, birleştirilen davanın reddine dair verilen 10.04.2007 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı-k.davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _K A R A R_ Yerel mahkemece, Dairemiz bozma ilamı doğrultusunda araştırma ve inceleme yapılarak verilmiş olan karar usul ve yasaya uygun bulunduğundan yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA...
"İçtihat Metni" Davacı ...Ş. ile davalı ... arasındaki davadan dolayı ...Asliye Hukuk Hakimliğince verilen 12.11.2015 gün ve 2013/679-2015/595 sayılı hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Yanlar arasındaki uyuşmazlık 49 yıl süreli taşınmaz kullanım izni sözleşmesinden (hasılat kirası) kaynaklandığından, uyuşmazlığın belirlenen bu niteliğine göre kararın temyizen incelenmesi görevi Dairemize ait olmayıp, Yargıtay Yüksek 6. Hukuk Dairesi'nin görev alanında kalmaktadır. 11.04.2015 günlü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6644 sayılı Yargıtay Kanunu ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun'un 2. maddesi ile 2797 sayılı Kanun'un 60. maddesinde yapılan değişiklik uyarınca mahkeme kararının temyizen incelenmesinde görevli Dairenin belirlenmesi için dosyanın Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu'na gönderilmesi gerekmektedir....
Mahkemece her ne kadar dayanak sözleşmenin hasılat kirası niteliğinde olduğundan bahisle 60 günlük ödeme süresi verilmesi gerekirken 30 günlük süre verilmiş olduğundan temerrüdün oluşmayacağı gerekçesi ile tahliye isteminin reddine karar verilmiş ise de, musakkaf nitelikte olan kiralananın Borçlar Kanunu’nun hasılat kirası hükümlerine tabi olabilmesi için işletme ruhsatnamesi ile kiraya verilmesi gerekir. Taşınmazın vasfının “çay ocağı” olması tek başına kira ilişkisinin hasılat kirası olduğunu göstermez. Dosyada taşınmazın işletme ruhsatı ile kiralandığına dair herhangi bir beyan ve iddia bulunmamaktadır. Buna göre uyuşmazlığın hasılat kirasında kiracının temerrüdünü düzenleyen Borçlar Kanunu’nun 288.maddesine göre değil taraflar arasında adi kira ilişkisi bulunduğundan Borçlar Kanunu’nun 260. maddesine göre çözümlenmesi gerekir....
Mahkemece her ne kadar dayanak sözleşmenin hasılat kirası niteliğinde olduğundan bahisle 60 günlük ödeme süresi verilmesi gerekirken 30 günlük süre verilmiş olduğundan temerrüdün oluşmayacağı gerekçesi ile tahliye isteminin reddine karar verilmiş ise de, musakkaf nitelikte olan kiralananın Borçlar Kanunu’nun hasılat kirası hükümlerine tabi olabilmesi için işletme ruhsatnamesi ile kiraya verilmesi gerekir. Taşınmazın vasfının “boş dükkan” olup, “kafeterya” alarak kullanılacak olması tek başına kira ilişkisinin hasılat kirası olduğunu göstermez. Dosyada taşınmazın işletme ruhsatı ile kiralandığına dair herhangi bir beyan ve iddia bulunmamaktadır. Buna göre uyuşmazlığın hasılat kirasında kiracının temerrüdünü düzenleyen Borçlar Kanunu’nun 288.maddesine göre değil taraflar arasında adi kira ilişkisi bulunduğundan Borçlar Kanunu’nun 260. maddesine göre çözümlenmesi gerekir....
İstem, Borçlar Kanunu’nun 270 ve devamı maddelerinde düzenlenen hasılat kira sözleşmesinden kaynaklanan kira alacağının tahsili için ihtiyati haciz kararı verilmesine ilişkindir. İstemin dayanağını oluşturan özel hukuk ilişkisinden kaynaklanan Hasılat Kirası Sözleşmesi oluşturmaktadır. Özel hukuk hükümlerinin uygulandığı sözleşmelerde, sözleşmenin taraflarının ya da taraflarından birisinin kamu idaresi olması halinin bu sözleşmeden kaynaklanan alacak haklarının tahsili için Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki 6183 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanmasını gerektirip gerektirmediği hususu somut olayın çözümünde önem arzetmektedir. Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki 6183 sayılı Kanunun 1. maddesi, yasanın kapsamını düzenlemektedir....
Asliye Hukuk Mahkemesi KARAR Taraflar arasındaki uyuşmazlık, tesisin işletilmesinden elde edilecek yıllık toplam hasılat üzerinden %1 oranında pay verilmesini öngören ve hasılat kirası niteliğinde bulunan sözleşmeden kaynaklandığından kararın temyizen incelenmesi görevi 14.Hukuk Dairesinindir. SONUÇ: Dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 14.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 17.4.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Tespite konu dönemde yürürlükte bulunan 818 Sayılı Mülga Borçlar Kanununun 270-298 maddelerinde (1.7.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 Sayılı Borçlar Kanunu'nun 357 ila 376. maddeleri ) hasılat kirası düzenlenmiş olup, hasılat veren bir mal veya hakkın semerelerinden yararlanılmak ve işletmek üzere bir bedel karşılığında kiralayan tarafından kiracıya devredilmesinin taahhüt edilmesidir. Bir başka ifadeyle, hasılat kirasında kiralayan hasılat getiren bir malı ya da hakkı, kiracının bu malın semeresinden yararlanmasını da içerecek şekilde kiralamaktadır. Hasılat kirasının konusunu, hasılat getiren bir taşınır veya taşınmaz, yahut bir ticari işletme veya hak oluşturabilir. (Doç. Dr. Hüseyin Altaş, Hasılat ve şirket kirası, Yetkin Yayınları 2009, sayfa:73) Hasılat kirasında kiracı, kiralanan şeyi işletmekle yükümlüdür. Anılan kanunda, hasılat kirasının geçerliliği herhangi bir biçim koşuluna bağlanmamış, yine süresi ile ilgili bir düzenleme yer almamıştır....
Hukuk Dairesince temyiz incelemesi yapılmakta olan Borçlar Kanunundaki hasılat kirası hükümlerine tabi ticari işletme kiralamasından kaynaklanan uyuşmazlıkları temyiz inceleme görevi Dairemize ait bulunmaktadır. Somut olaydaki uyuşmazlık yukarıda da değinildiği gibi ticari işletme kirasından kaynaklanmamaktadır, ayrıca, aynı sözleşme ilişkisinden kaynaklanan tahliye davasına ilişkin yapılan yargılama sonucu verilen hükmün temyiz incelemesi de Yargıtay 6. Hukuk Dairesince yapılmış olup, 2797 sayılı Yargıtay K.nun 14.maddesi gereğince temyiz incelemesi 6.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Yukarıda belirtilen nedenle dosyanın görevli sözü edilen Yüksek Daire Başkanlığına gönderilmesine, 26.06.2008 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Kira sözleşmesi ve ürün (hasılat) kirası: Hasılat kirası; Borçlar Kanununun 270- 298 maddelerinde düzenlenmiş olup, hasılat veren bir mal veya hakkın semerelerinden yararlanılmak ve işletmek üzere bir bedel karşılığında kiralayan tarafından kiracıya devredilmesinin taahhüt edilmesidir. Bir başka ifadeyle, hasılat kirasında kiralayan hasılat getiren bir malı, ya da, hakkı, kiracının bu malın semeresinden yararlanmasını da içerecek şekilde kiralamaktadır. Hasılat kirasının konusunu, hasılat getiren bir taşınır veya taşınmaz, yahut bir ticari işletme veya hak oluşturabilir. (Doç. Dr. Hüseyin Altaş, Hasılat ve şirket kirası, Yetkin Yayınları 2009, sayfa:73) Hasılat kirasında kiracı, kiralanan şeyi işletmekle yükümlüdür. Borçlar Kanununda, hasılat kirasının geçerliliği herhangi bir biçim koşuluna bağlanmamış, yine, süresi ile ilgili bir düzenleme yer almamıştır....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 26/06/2018 NUMARASI : 2016/182 ESAS 2018/183 KARAR DAVA KONUSU : Menfi Tespit (Hasılat Kirası Sözleşmesinden KARAR : Tarafların İddia ve Savunmalarının Özeti:Davacı vekili asıl davadaki dava dilekçesinde özetle; Antalya İli Kemer İlçesi Göynük Mahallesi sınırları dahilinde bulunan 1699 parsel numaralı taşınmaz üzerinde 11/04/1985 tarihinde dava dışı Milta Turizm İşletmeleri A.Ş lehine 49 yıl süre ile üst hakkı irtifakı tesis edildiğini, Milta Turizm bu taşınmazı Holiday Plan Tur. İşl. Ve Tic. A.Ş ye kiraya verdiğini , Holiday Planın bu yeri 18/11/2013 tarihine kadar kiracı olarak işlettiğini, müvekkil şirketin 18/02/2014 tarihinde bahsi geçen irtifak hakkını, Milta Turizm A.Ş den devir aldığını, idare, üst hakkına konu taşınmaz için tapuda tescilli bulunan irtiak sözleşmesinin 6....
