İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 30/12/2022 NUMARASI : 2021/352 Esas - 2022/361 Karar DAVA KONUSU : Menfi Tespit (İşçi İle İşveren İlişkisinden Kaynaklanan) KARAR : DAVA :Menfi Tespit (İşçi İle İşveren İlişkisinden Kaynaklanan) İSTİNAF KARAR TARİHİ :24/05/2023 İSTİNAF KARAR YAZIM TARİHİ :24/05/2023 Tarafların iddia ve savunmalarının özeti:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin, davalı Mustafa Ersöz'ün yetkilisi ve sahibi olduğu AGROERS Tarım Kimyevi Maddeler İlaç İth. İhr. San. Ve Tic....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit istemine ilişkin davada ... 1. Asliye Ticaret ve 2. İş Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Dava,davalı tarafından icraya konan bononun iptali ile borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir. ... 1. Asliye Ticaret Mahkemesince, taraflar arasındaki uyuşmazlığın işçi işveren arasında olması nedeniyle uyuşmazlığın İş Mahkemesinde görülmesi gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. ... 2.İş Mahkemesi de,taraflar arasındaki uyuşmazlığın bonodan kaynaklanan alacak davası olduğu gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur....
KİRA SÖZLEŞMESİNDEN KAYNAKLANAN MENFİ TESPİT DAVASI GÖREVTİCARİ DAVAHUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU (HMK) (6100) Madde 4 "İçtihat Metni"Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira sözleşmesinden kaynaklanan menfi tespit istemine ilişkindir. Mahkemece, görevsizlik kararı verilerek dosyanın Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 Sayılı HMK.'...
İş Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Dava, ödünç ilişkisinden kaynaklanan alacağın tahsili istemine ilişkindir. ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesince, davacı tarafın borcun ödünç ilişkisinden kaynaklandığını iddia ettiği, davalının ise paranın işçi-işveren ilişkisine dayandığını iddia ettiği, buna göre 5521 Sayılı Kanun uyarınca davaya bakmakla iş mahkemelerinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. ... 1. İş Mahkemesi ise, dosyaya sunulan makbuzların işçi-işveren ilişkisinden ya da ücret ödemesinden kaynaklandığına yönelik dosyada hiçbir delil bulunmadığı, tarafların icra takibinin dayanağını taraflar arasındaki borç ilişkisinin oluşturduğunu beyan ettikleri gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Dosyanın incelenmesine göre; Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir....
Bu yasal düzenlemenin lafzından açıkça anlaşıldığı üzere ''...kanuna, bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı...'' talebiyle açılan bir para alacağının veya tazminatın tahsili istenen durumlarda arabulucuya başvuru yapılmış olması dava şartıdır. Menfi tespit davaları bu kapsamda değerlendirilemez. Çünkü, menfi tespit davalarında, bir miktar alacağın tahsili talebi yoktur. Yani menfi tespit davalarının açılabilmesi için arabulucuya başvuru zorunluluğu bulunmamaktadır. İlk derece mahkemesinin karar gerekçesi bu nedenle usul ve yasaya aykırıdır. Yukarıda açıklanan nedenlerle ilk derece mahkemesince dava şartlarına aykırı olarak karar verilmiş olması nedeniyle HMK'nın 353/1- a/4 ve a/6 maddeleri ile HMK'nın 355....
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, öncelikle, mevcut, işçi ile işveren ilişkisinden kaynaklanan alacak davasının açılması ile ilgili, dava şartı niteliğindeki, arabuluculuk prosedürünün, kanunda belirtilen şekli ile usulüne uygun olarak, yerine getirilip getirilmediği noktasında toplanmaktadır....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 30/10/2019 NUMARASI : 2018/220- 2019/816 DAVA KONUSU : Menfi Tespit (İşçi İle İşveren İlişkisinden Kaynaklanan) KARAR : Yukarıda ayrıntısı yazılan ve istinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın incelenmesi sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Dava, menfi tespit isteminden ibarettir....
İş Mahkemesinin 2016/748 esas sayılı dosyası üzerinden alınan bilirkişi raporuna göre bu iki şirket arasında organik ve fiili bağ bulunduğunun tespit edildiğini, Ankara 1. İş Mahkemesi 2016/748 esas sayılı dosya ile işveren Ortadoğu Ltd. şirketinden işçilik alacaklarının tahsili ve 50.000,00 TL bedelli teminat senedi için menfi tespit talep edildiğini, Ankara 1. İş Mahkemesi 2016/748 esas, 2018/702 karar sayılı ilamı ile işçi alacaklarının ödenmesine, senet için ise icra takip işlemine konulmadığı için karar verilmesine yer olmadığına karar verildiğini, kesinleşen karar sonucunda Ankara 28. İcra Müdürlüğünün 2019/547 esas sayılı takip dosyası üzerinden işleme konulduğunu, davalının teminat mektubu sunduğunu, davalı T3 Ortadoğu Ltd. Şti.’den almış olduğu teminat senedinin üstünü doldurarak Ankara 4....
Borçlu, belirtilen şekilde takipten önce veya sonra alacaklıya karşı bir menfi tespit davası açarak bu davayı kazanırsa, hakkındaki icra takibi iptal edilir ve borcu ödemekten kurtulur. Taraflar arasında görülen, Ankara 30. İş Mahkemesi'nin 2016/618 Esas-2016/224 Karar sayılı dosyasındaki işe iade davasında, feshin geçersizliğinin tespiti ile davacının işe iadesine karar verilmiştir. Söz konusu karar temyiz edilmeksizin kesinleşmiş ve süresinde işçi tarafından işe başlatılması için işverenden talepte bulunulmuştur. İşçi vekilince; işverenin müvekkilini işe başlatmadığı iddia edilerek, işe iadenin mali sonuçları ile kıdem tazminatı ve yıllık izin ücreti alacakları yönünden, ilamsız icra takibine başvurulmuş ve sonrasında da davacı işveren tarafından eldeki menfi tespit davası açılmıştır....
Bu durumda mahkemece uyuşmazlığın işçi-işveren ilişkisinden kaynaklandığı benimsendiğine göre görevli mahkemenin iş mahkemesi olduğu gözetilerek görevsizlik kararı verilmesi gerekirken işin esasına girilerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre öteki temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde iadesine, 27.09.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....