DELİLLERİN DEĞERLENDİRLİMESİ VE GEREKÇE; Davadaki uyuşmazlık, 20/01/2021 tarihinde davalı şirketten 185.875,90 TL ... model ticari araç satın alındığı aracın ayıplı olduğu ileri sürülerek ayıpsız misli ile değiştirilmesi, ayıpsız mislinin bulunmaması halinde, satış bedelinden mahkemece tespit edilecek ayıp oranında indirim yapılması istemlerine ilişkin olduğu, aracın kullanımının hususi ya da ticari olup olmadığı ve mahkememizin görevli olup olmadığı, aracın ayıplı olup olmadığı, ayıplı ise ayıbın ve ayıplı aracın meblağ ve değeri, misli ile değişiminin mümkün olup olmadığı, değişimin mümkün olmaması halinde ise indirim ve tazmin değerine ilişkindir. Tacirler arası satış sözleşmelerinde 6102 sayılı TTK’nun 23. maddesi ile, bu madde yollamasıyla 6098 sayılı TBK’nun satış sözleşmesine ilişkin hükümleri uygulanacaktır. Dava konusu buzdolabının gizli ayıplı olduğu, ayıbın üretim hatasından kaynaklandığı ve giderilmesinin mümkün olmadığı tespit edilmiştir....

Bu karine, malın veya ayıbın niteliği ile bağdaşmıyor ise uygulanmaz." 6502 sayılı Kanun'un 11. maddesinde tüketicinin seçimlik hakları düzenlenmiş olup, buna göre; "Malın ayıplı olduğunun anlaşılması durumunda tüketici, satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme, aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, imkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme, seçimlik haklarından birini kullanabilir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakları üretici veya ithalatçıya karşı da kullanılabilir. Bu fıkradaki hakların yerine getirilmesi konusunda satıcı, üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur....

Bu durumda malın ayıplı olmadığının ispatı satıcıya aittir. Bu karine, malın veya ayıbın niteliği ile bağdaşmıyor ise uygulanmaz..." "Malın ayıplı olduğunun anlaşılması durumunda tüketici; satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme, aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, imkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme, seçimlik haklarından birini kullanabilir....

Tüketici bu seçimlik haklarından biri ile birlikte ayıplı malın neden olduğu ölüm ve/veya yaralanmaya yol açan ve/veya kullanımdaki diğer mallarda zarara neden olan hallerde imalatçı-üreticiden tazminat isteme hakkına da sahiptir.”şeklinde düzenlenmiştir.Bu ayıplı maldan sorumluluğa ilişkin olarak ise 4077 sayılı kanunun 4.maddesinin 3.bendine göre(Değişik fıkra: 21/02/2007-5582 S.K./22.mad) İmalatçı-üretici, satıcı, bayi, acente, ithalatçı ve 10 uncu maddenin beşinci fıkrasına veya 10/B maddesinin dokuzuncu fıkrasına göre kredi veren, ayıplı maldan ve tüketicinin bu maddede yer alan seçimlik haklarından dolayı müteselsilen sorumlu olacakları belirtilmiştir. Bir hukuki işlemin 4077 sayılı yasa kapsamında kaldığının kabul edilmesi için yasanın amacı içerisinde yukarıda tanımları verilen taraflar arasında mal ve hizmet satışına ilişkin bir hukuki işlemin olması gerekir....

Dava, satın alınan otomobilin gizli ayıplı olduğu iddiasına dayalı olarak misli ile değişim talebine ilişkindir....

Davacı iş sahibi asıl davada sözleşme konusu işin ayıplı yapıldığını iddia ederek, ayıplı işler bedelinin tahsilini talep etmiş, davalı ise savunmasında ayıp iddiasını reddederek davanın reddini istemiştir. Birleşen davada yüklenici, davaya konu takiple bakiye bedel alacağı talebinde bulunmuş mahkemece rapor alarak asıl davanın kısmen kabulüne; işin ayıplı olmuş olması nedeniyle birleşen davanın reddine hükmedilmiştir....

Üretici veya ithalatçı, malın kendisi tarafından piyasaya sürülmesinden sonra ayıbın doğduğunu ispat ettiği takdirde sorumlu tutulmaz. Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması hâlinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir. Orantısızlığın tayininde malın ayıpsız değeri, ayıbın önemi ve diğer seçimlik haklara başvurmanın tüketici açısından sorun teşkil edip etmeyeceği gibi hususlar dikkate alınır. Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi haklarından birinin seçilmesi durumunda bu talebin satıcıya, üreticiye veya ithalatçıya yöneltilmesinden itibaren azami otuz iş günü, konut ve tatil amaçlı taşınmazlarda ise altmış iş günü içinde yerine getirilmesi zorunludur....

Yine malın ayıplı olması, geçerli bir teslimin bulunmaması da gözetilerek TBK'nın 475. maddesi uyarınca ayıpta yüklenicinin kusurlu olduğu kabul edilerek iş sahibinin ayıplı ifa nedeniyle uğranılan zararın giderilmesini de isteyebileceği değerlendirilmiş, her ne kadar asıl davada ayıp nedeni ile bedel indirimi yapılırken bilirkişilerce belirlenen bu miktar dikkate alınmış ise de, karşı davanın ayrı bir dava olması ve tahsilde tekerrür oluşturmayacak şekilde hüküm kurulabilecek olması nedeni ile karşı davacının ayıp nedeni ile kazanç kaybı talebinin talebi ile bağlı kalınarak kabulüne, davalı karşı davacı daha önce temerrüde düşürülmediği" gerekçesi ile asıl davanın kabulüne karşı davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir....

"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) Taraflar arasındaki malın ayıplı olmasından kaynaklanan davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı ...Ş avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. KARAR Davacı,.'den aldığı kamyonetin fazla yakıt tüketmesi şikayetiyle ilgili servise bir çok kez müracaat ettiğini, fakat bugüne kadar bir türlü bu arızanın giderilemediğini,durumun Sulh Hukuk Mahkemesinin 2009/11 D.... dosyasıyla da tespit edildiğini, fazla yakıt tüketiminin aracın ayıplı olmasından kaynaklandığını belirterek, araç bedelinin yasal faiziyle birlikte iadesine karar verilmesini istemiştir. Davalılar, usulüne uygun tebligata rağmen duruşmaya katılmamışlar ve herhangi bir cevapta vermemişlerdir....

Aşırı yararlanmanın koşulları varsa bu konuda da mahkemede dava açılabilir TBK m. 28), anlaşma belgesinin sahte olması, anlaşmanın geçersizliği, anlaşma hükümlerinin yorumlanmasına ihtiyaç bulunması, icra edilebilir bir anlaşma bulunmaması gibi durumlarda dava açılması ve bu hususların mahkemece incelenip karara bağlanması mümkündür. Yukarıda açıklamalar kapsamında somut olayda, davacı ile davalı arasında özel üretim oluk makinesine ilişkin eser sözleşmesi bulunmaktadır. Davacı tarafça makinenin ayıplı olduğu iddiasıyla Manisa Arabuluculuk Bürosu 2020/246 dosya numarası, 2020/74413 arabuluculuk numarası ile ayıplı malın ve ödenen malın bedel iadesi veya ayıp oranında indirim ve yapılan masrafların iadesi için arabuluculuk başvurusunda bulunulmuştur. Anlaşma tutanağına göre taraflar çekişme konusunun Uygun İnşaat Taahhüt Toprak Mahsulleri Mobilya Otomotiv Yedek Parça Tekstil Ürünleri İç ve Dış Tic Ltd. Şti. tarafından, Kurteş Soba İnşaat Taahhüt Sanayi Tic. Ltd....