"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı idare vekili yönünden verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R – Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece bozmaya uyulmuşsa da, bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Şöyle ki; Taşınmazın arta kalan bölümünde sulama kanalı ve servis yolu nedeniyle oluşan değer artışı belirlenip, Kamulaştırma Kanununun 12/c maddesi gözönünde tutularak bu artış bedelinin toplam bedelden indirilmesi gerekirken, el atılan bölüm bedelinden % 15 indirim yapılmak suretiyle fazlaya hükmedilmesi, Doğru görülmemiştir....
TÜKETİCİ MAHKEMESİ TARİHİ : 18/11/2021 NUMARASI : 2021/25 ESAS - 2021/470 KARAR DAVA KONUSU : AYIPLI ARAÇ SATIŞI NEDENİYLE BEDELDEN İNDİRİM KARAR : İlk derece mahkemesinin yukarıda belirtilen kararı aleyhine davalılar vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuş olduğu anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA :Davacı vekili tarafından ilk derece mahkemesine verilen dava dilekçesinde özetle; davacının, davalılardan Kıa Sportage aracın 105.000,00- TL bedel sayılarak yetkililerin hesaplarına 35.000,00- TL havale ederek satın aldığını, müvekkiline tramer kaydında 14.000,00- TL tutarında hasar kaydının bulunduğunu ve aracın LPG arızasında 100- 200,00 TL'lik ufak sorunun olduğunun beyan edildiğini, aracın müvekkili tarafından acil ihtiyaçtan dolayı satmak zorunda kaldığını ve ekspertizde gizli ayıpların ortaya çıktığını, yapılan tramer sorgusunda 36.858,00- TL hasar kaydının ortaya çıktığını, bu nedenlerle; araç satım sözleşmesinden doğan...
K A R A R - Davacı vekili, müvekkilinin 28/06/2012 tarihinde davalı....A.Ş. şirketinden bir adet kamyon satın aldığını, kamyonu aldıktan kısa bir süre sonra aracın arızalanarak 2 kez servise gittiğini, motorun arıza sebebiyle sökülüp onarımın yapıldığını, aracın onarılmasına rağmen artık orjinalliğini kaybettiğini, üretim hatasından kaynaklanan bu ayıp neticesinde bedelden ayıplı mal sebebiyle indirim yapılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı ... A.Ş. vekili, ayıptan satıcının sorumlu olduğunu, müvekkilinin sorumlu olmadığını, araçtaki onarım sebebiyle aracın değerinin düşmeyeceğini savunarak, davanın reddini talep etmiştir. Davalı ... A.Ş. vekili, ayıbın TTK m.23'de belirtilen sürede bildirilmediğini, davacının seçimlik hakkını tamir yönünden kullandığını, tamirden sonra da aracı kullanmaya devam ettiğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir....
Yukarıda tarih ve numarası yazılı bozmaya uyularak verilen hükmün temyizen tetkiki davalı-k.davacı ................ve Tic.A.Ş. vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Asıl dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan ayıplı imalât nedeniyle oluşan zararın tazmini; karşı dava ise, aynı sözleşmeden kaynaklanan bakiye iş bedelinin tahsili istemlerine ilişkin olup, mahkemece asıl davanın kısmen kabulüne, karşı davanın asıl davada yapılan mahsup nedeniyle reddine dair verilen karar davalı karşı davacı vekilince asıl davada verilen kısmen kabul kararına münhasıran temyiz edilmiştir. ......
Sayılı dosyasından alınan bilirkişi raporunda aracın km'sinin düşürüldüğünün tespit edildiği, bu nedenle araçta değer kaybının 12.000,00 TL olduğu, THH'den taleplerinin ayıp oranında indirim bedelinin tahsili olmadığı, zorunlu masrafların tahsiline ilişkin olduğu, yine eldeki davada da mahkemece bilirkişi raporu alındığını, bu rapordan aracın km'siyle oynandığının belirlendiği, aracın donanımını gösteren model isminin de farklı gösterildiği, ilk derece mahkemesinde taleplerinin doğru değerlendirilmediği sebepleriyle istinaf isteminde bulunduğu görülmüştür....
Bu haklar onarım hakkı, sözleşmenin feshi ile bedelin iadesi hakkı ve bedelden indirim hakkıdır. TKHK ve BK tüketici ile tüketici olmayanlar arasında hakların kullanımı yönünden ayrı koşullar öngörmüştür. Davacı tüketici olmadığından burada TKHK hükümleri değil BK hükümleri nazara alınması gerekmektedir. Davacı bir kez seçimlik hakkını onarım hakkından yana kullanmakla ayıp dolayısıyla seçimlik hakkını tüketmiştir. Hem onarım hakkı hem bedelden tenzil isteme hakkı talep edilmesi mümkün değildir. Davacının talebi onarım dolayısıyla araçta meydana gelen değer kaybının tazmini istemidir. Bu zarar onarım hak kullanılmadan önce diğer seçimlik haklardan olan bedelin tenzili istemi kapsamındadır zira davacının seçimlik hakkı bedelin tenzili yönünden olsaydı zararı bu yönler dikkate alınarak hesaplanarak bedelden tenzil miktarı belirlenecek idi....
Taraflar arasındaki eser sözleşmesinin kumaş üretimi ve teslimine ilişkin olduğu ve incelenen 2502 adet bluzdan 1251 adedinde kumaş ayıbı bulunduğu saptandığından, bedelden indirim gereken miktarın kumaş ayıbı olduğu belirlenen 1251 adet bluzda kullanılan kumaşla sınırlı olarak yapılması gerekir. İncelenen diğer 1251 adet bluzda kumaş ayıbı söz konusu olmayıp kesim-dikim ayıpları olduğu ve kesim-dikim işini yapan iş sahibi olduğundan bu ayıplardan yüklenicinin sorumlu tutulması mümkün değildir....
Ayıplı mal sebebiyle tüketicinin seçimlik hakları aynı yasanın 11.maddesinde düzenlenmiş olmakla,buna göre:"(1) Malın ayıplı olduğunun anlaşılması durumunda tüketici;a) Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme,b) Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme,c) Aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme,ç)İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme,seçimlik haklarından birini kullanabilir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. (3) Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması hâlinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir....
Eser sözleşmesini ve kira sözleşmesini düzenleyen kanun hükümlerinde, yüklenicinin ve kiraya verenin borcunu ayıplı ifa etmesi halinde, İŞ sahibine ve kiracıya bedelden indirim yapma hakkı tanınmıştır (TBK.md.475, md.305, md.307). Yine doktrinde ve uygulamada, eser sözleşmesinde yüklenicinin borcunu eksik ifa etmesi halinde, iş sahibine genel hükümlere (TBK.md.112 vd.) istinaden bedelden indirim yapma hakkı tanınmaktadır. Dava konusu sözleşmede de, davacının borçlarını ayıplı ve eksik ifası nedeniyle davalıya, yukarıda açıklanan hükümlerin kıyasen uygulanması suretiyle bedelden indirim hakkı tanınmasının uygun olacağı kanaatine varılmaktadır. Teknik Tespitlere göre, sözleşme bedelinden %25 oranında indirim yapılmalıdır. Sözleşme bedeli, toplam KOV dahil 18.880 TL olarak öngörülmüş olduğundan, bu bedelden 425 (3.398,40 TL) indirim yapıldığında, sözleşme bedeli tutarı (18.880 — 3.398,40 -) 15.481,60 TL'ye inmektedir....
Ancak; Dava konusu taşınmazın bulunduğu bölgede imar uygulaması yapılmadığı Belediye Başkanlığı yazısı ile sabit olduğundan, emsal karşılaştırması sonucu bulunan bedelden % 40 yerine, % 29 oranında Düzenleme Ortaklık Payı kesildiği gerekçesi ile bu oranda indirim yapılarak fazla bedele hükmedilmesi, Doğru görülmemiştir. Davalı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle H.U....nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, 28.05.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
