Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit DAVA TARİHİ : 31/08/2023 KARAR TARİHİ : 04/09/2023 Mahkememizde görülmekte olan 3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; Antalya Genel İcra Dairesi ... E sayılı dosya kapsamında müvekkilin babası borçlu ...'...
Yukarıda görüldüğü gibi icra takibinden sonra açılan menfi tespit davası icra takibini kendiliğinden durdurmayacağı gibi mahkemece ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulmasına karar verilemez. Ancak davacı/borçlunun gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın %15’nden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi (yani icra takibinin beşinci safhası olan paranın alacaklıya ödenmesi safhasını durdurmak) için ihtiyati tedbir karar verilebilir (Kuru, Baki, İcra ve İflas Hukukunda Menfi Tespit Davası ve İstirdat Davası, Ankara 2003, s. 53). Bu durumda, icra takibinden sonra açılmış işbu menfi tespit davasında ancak İİK'nın 72-(3) maddesi kapsamında icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesi şeklinde ihtiyati tedbir kararı verilebilir. Bunun dışında, takibin durdurulması şeklinde ihtiyati tedbire hükmedilemez....
İncelenen dosyadaki iddia ve savunmalar birlikte değerlendirildiğinde, davacının talebi icra takibinden önce açılan menfi tespit davasındaki tedbir istemidir. Menfi tespit davasının icra takibinden önce açıldığı anlaşılmakla, icra takibinden önce açılan menfi tespit davalarında teminat karşılığında icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verilmesi düzenlemesi ile iddianın ileri sürülüşüne göre de hakkın korunması ve telafisi imkansız zararların önlenmesi amacıyla tedbir kararı verilmesi gerekirken ihtiyati tedbir talebinin reddedilmesi yerinde görülmemiştir. Bu nedenle davacının istinaf başvurusunun kabulü ile mahkemece....... tarihli ihtiyati tedbir talebinin reddine dair verilen kararın kaldırılmasına, İİK.'nun 72.maddesi kapsamında icra takibinden önce açılan menfi tespit davasında tedbiren ...... TL borç nedeniyle dava sonuçlanıncaya kadar davacı tarafından alacağın %.'...
Ancak İİK'nin 89/3. maddesi kapsamında açılan davalarda mahkemenin görevinin belirlenmesi sırasında dayanak takibin türünün dikkate alınması da mümkün değildir....
Mahkemece menfi tespit davası yönünden verilen red kararı sonucu itibariyle doğru olmakla birlikte, itirazın iptali davası ile birlikte görülen menfi tespit davasında, davacının hukuki yararının olmadığı gözetilerek menfi tespit davasının reddi ve buna bağlı olarak davalı lehine maktu vekalet ücreti verilmesi gerekirken, davalı lehine nispi vekalet ücreti takdiri doğru görülmemiş ise de; bu hususların düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediği ve hakimin takdir yetkisi kapsamında kalmadığından hükmün HUMK.438/VII, C.2 hükmü ile 6100 sayılı yasanın 370/2, ek 3/1 maddesi gereği düzeltilerek onama karararı verilmesi gerekmiştir....
Yahyalı Asliye Hukuk Mahkemesi'nin görevsizlik kararında gerekçe olarak asıl borçlu hakkında başlatılan icra takibinin kambiyo evrakına dayanması gerekçe gösterilmiş ise de; üçüncü kişinin açtığı menfi tespit davası, kambiyo senedine yahut kambiyo ilişkisine dayalı olarak açılan bir dava değildir. Kaldı ki üçüncü kişinin açmış olduğu menfi tespit davalarına istinaf incelemesi bakımından görevli Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 5....
Yahyalı Asliye Hukuk Mahkemesi'nin görevsizlik kararında gerekçe olarak asıl borçlu hakkında başlatılan icra takibinin kambiyo evrakına dayanması gerekçe gösterilmiş ise de; üçüncü kişinin açtığı menfi tespit davası, kambiyo senedine yahut kambiyo ilişkisine dayalı olarak açılan bir dava değildir. Kaldı ki üçüncü kişinin açmış olduğu menfi tespit davalarına istinaf incelemesi bakımından görevli Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 5....
GEREKÇE: Dava, İİK'nun 72.maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasıdır. Davacı, takibe konu bonodaki imzanın kendisine ait olmadığından bahisle menfi tespit isteminde bulunarak, başlatılan icra takibinin tedbiren durdurulması talebinde bulunmuş; davalı taraf iddiaları kabul etmeyerek davanın reddi gerektiğini savunmuştur. İlk derece mahkemesi tarafından, "Davanın, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davası olduğu, İİK 72/3.maddesindeki 'İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez.' hükmü gereğince ihtiyati tedbir talebinin reddine" karar verilmiştir. Hüküm davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır....
GEREKÇE: Dava, İİK'nun 72.maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasıdır. Davacı, takibe konu bonodaki imzanın kendisine ait olmadığından bahisle menfi tespit isteminde bulunarak, başlatılan icra takibinin tedbiren durdurulması talebinde bulunmuş; davalı taraf iddiaları kabul etmeyerek davanın reddi gerektiğini savunmuştur. İlk derece mahkemesi tarafından, "Davanın, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davası olduğu, İİK 72/3.maddesindeki 'İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez.' hükmü gereğince ihtiyati tedbir talebinin reddine" karar verilmiştir. Hüküm davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır....
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların beyanları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;Dava, İİK madde 89/1 gereğince açılmış menfi tespit davasıdır. Eldeki dava İİK 89. maddesine göre açılan menfi tespit davasıdır. İİK'nun 89. maddesi gereğince açılan menfi tespit davasında görev alacaklı ile borçlu arasındaki borcun niteliğine göre değil, borçlu ile borçluya borcu olduğu ileri sürülen ve kendisine İİK'nun 89. maddesi gereğince haciz ihbarnamesi gönderilen davacı arasındaki borç ilişkisinin niteliğine göre belirlenir. Bu borç ilişkisinin niteliği ticari ise görev ticaret mahkemesine aittir. Davacı ile davalı kişi arasında doğrudan bir ticari ilişki bulunmamaktadır. Uyuşmazlık takip hukukundan kaynaklanmakta olup görevli mahkeme Asliye Hukuk mahkemesidir. (Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 2015/15365 esas 2016/3253 karar ve yine 19. Hukuk Dairesinin 2016/3568 esas 2016/6425 karar ve ... BAM 23. Hukuk Dairesinin 2018/2249 esas ve 2022/90 karar sayılı ilamları) İİK 89....
