E. sayılı dosyasındaki alacaklı konumunda olan ... tarafından kendisine İİK.89 maddesi kapsamında 1,2,3 nolu haciz ihbarnameleri haksız, usulsüz gönderilen ve takip borçlusu ...Şti'ye karşı da herhangi bir borcu olmaması nedeniyle iş bu borçlu olmadığının tespiti içerikli menfi tespit davası açan davacı konumunda olduğunu, takip borçlusu ... Şti.'nin ise İİK 89/3 kapsamında açılan iş bu menfi tespit davasında doğrudan taraf konumunda olmadığını, ama İİK.72 kapsamında takip borçlusu aleyhinde menfi tespit davası açılmasının önünde herhangi bir engel bulunmadığını, Konya ... İcra Müdürlüğünün ......
İcra müdürlüğünün 2022/4055 E. sayılı dosyasındaki alacaklı konumunda olan T3 tarafından kendisine İİK.89 maddesi kapsamında 1,2,3 nolu haciz ihbarnameleri haksız, usulsüz gönderilen ve takip borçlusu Aygün İnşaat Ltd Şti'ye karşı da herhangi bir borcu olmaması nedeniyle iş bu borçlu olmadığının tespiti içerikli menfi tespit davası açan davacı konumunda olduğunu, takip borçlusu Aygün İnşaat Ltd. Şti.'nin ise İİK 89/3 kapsamında açılan iş bu menfi tespit davasında doğrudan taraf konumunda olmadığını, ama İİK.72 kapsamında takip borçlusu aleyhinde menfi tespit davası açılmasının önünde herhangi bir engel bulunmadığını, Konya 9....
Davacı menfi tespit istemiyle dava açmış, dava dilekçesinin sonuç kısmında takibin iptaline ve durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesi 17/01/2022 tarihli ara karar ile İİK 72/3. Maddesi gereğince icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulması yönünde tedbir kararı verilemeyeceği gerekçesiyle ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına yönelik talebi reddetmiştir. Dosya kapsamından uyuşmazlığın davacının kullanmış olduğu kredi kartı borcundan kaynaklandığı görülmektedir. Bu haliyle taraflar arasındaki ilişkinin 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında kaldığı ve tüketici mahkemelerinin görevli olup olmadığı hususunun ilk derece mahkemesince değerlendirilmesi gerekmektedir. İİK 72. Maddesi; "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir....
Davacı menfi tespit istemiyle dava açmış, dava dilekçesinin sonuç kısmında takibin iptaline ve durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesi 17/01/2022 tarihli ara karar ile İİK 72/3. Maddesi gereğince icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulması yönünde tedbir kararı verilemeyeceği gerekçesiyle ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına yönelik talebi reddetmiştir. Dosya kapsamından uyuşmazlığın davacının kullanmış olduğu kredi kartı borcundan kaynaklandığı görülmektedir. Bu haliyle taraflar arasındaki ilişkinin 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında kaldığı ve tüketici mahkemelerinin görevli olup olmadığı hususunun ilk derece mahkemesince değerlendirilmesi gerekmektedir. İİK 72. Maddesi; "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir....
İİK'nın 72/2. maddesine göre icra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkemenin talep üzerine alacağın %15 inden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebileceği; İİK 'nın 72/3. maddesi ise icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceği ancak borçlunun gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın %15 den aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında mahkemeden ihtiyati tedbir yolu ile icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesini isteyebileceği şeklinde düzenlenmiştir....
Bu bildirimi alan üçüncü şahıs, ... takibinin yapıldığı veya yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesinde süresi içinde menfi tespit davası açtığına dair belgeyi bildirimin yapıldığı tarihten itibaren yirmi gün içinde ilgili ... dairesine teslim ettiği takdirde, hakkında yürütülen cebri ... işlemleri menfi tespit davası sonunda verilen kararın kesinleşmesine kadar durur..." hükmünü içermektedir. Bu hükümde belirtilen mahkemenin hangi mahkeme olduğu konusunda bir açıklık bulunmamaktadır. Ancak İİK'nin 89/3. maddesi kapsamında açılan davalarda mahkemenin görevinin belirlenmesi sırasında dayanak takibin türünün dikkate alınması da mümkün değildir....
Mahkemece, davanın İİK'nın 89/3 md. uyarınca açılan menfi tespit davası olduğu, 6102 sayılı TTK'nın 5/A md. gereğince arabuluculuk dava şartına tabii olduğu dava dilekçesi içeriğinden davanın arabulucuya başvurmadan açıldığı, gerekçesiyle davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiş, kararı davacı vekili istinaf etmiştir. Davacı vekili istinafında; davanın 89/3 kapsamında açılan menfi tespit davası olduğu, zorunlu arabuluculuğa tabii olmadığını, bu konuda İstanbul BAM tarafından verilen kararlar bulunduğunu, huzurdaki davanın kanun gereği 15 günlük hak düşürücü sürede açılması ve ihbarnameleri gönderen icra müdürlüğüne davanın açıldığının bildirilmesi zorunluluğunun bulunduğunu, yasal düzenlemenin açık ve net olduğunu, davanın arabuluculuğa tabii olmadığı bildirilmiştir. GEREKÇE: Dava; İİK'nun 89.maddesi uyarınca açılan menfi tespit davasıdır. İlk derece mahkemesince; dava şartı eksikliği nedeni ile davanın usulden reddine karar verilmiştir....
İİK’nun 72. maddesinde düzenlenen menfi tespit davası, takip borçlusunun takip alacaklısına karşı açacağı bir dava türü olup, somut olayda davacı takip borçlusu olmadığından, belirtilen kanun hükmünün uygulanması mümkün değildir. Takip kapsamında davacı tarafça yapılmış herhangi bir ödeme bulunmadığından, davaya istirdat davası olarak da devam edilemez. Şu halde, mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken, hukuki nitelendirmede yanılgıya düşülerek genel hükümlere göre açılan menfi tespit davası kapsamında yapılan değerlendirme sonucu kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda gösterilen nedenlerle davalı yararına BOZULMASINA, bozma sebebine göre davacının temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına ve davalıdan peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 04/02/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi....
İNCELEME ve GEREKÇE : Dava, hukuki niteliği itibari ile; İİK 89 maddesine dayalı olarak açılan menfi tespit davasıdır. Dava dosyası mahkememize---------- dosyasında verilen görevsizlik kararı ile gelmiştir .Görevsizlik kararı yasa yoluna başvurulmadan -------- kesinleşmiştir. ----- kararı "....Dava, İİK'nın 89. maddesi kapsamında menfi tespit davasıdır. Taraflar arasında 3. kişi olan davacıya, davalı alacaklının talebiyle İİK'nın 89. maddesine dayalı 3 adet ihbarname gönderildiği ------ süresinde itiraz edildiği anlaşılmıştır. Ancak davacı şirketin icra takip borçlusuna herhangi bir borcu bulunmadığı ileri sürülerek İİK'nın 89/3. maddesi gereğince dava açılmış olup, davacı şirket ile davalı arasında doğrudan bir ticari ilişki bulunmamaktadır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Talep; icra takibinden sonra borçlu olunmadığının tespiti amacıyla açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir istemine ilişkindir. İstinaf incelemesi HMK 355. madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve resen kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmıştır. İstinaf isteminde bulunan davacı vekilinin itirazları; HMK'nın 209.maddesi gereğince icra takibinden sonra açılan senedin sahte olarak oluşturulduğu iddiasına dayalı menfi tespit davasında tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilip verilemeyeceği noktasında toplanmaktadır. Bu konudaki düzenlemeler dikkate alındığında; İİK’nın 72/3.maddesinde;“İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile tabin durdurulmasına karar verilemez....
