ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/419 Esas KARAR NO : 2023/533 DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 16/06/2023 KARAR TARİHİ : 23/06/2023 Mahkememize tevzi edilen dava dosyasının evrak üzerinde yapılan incelemesi sonrasında; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Yukarıda esas numaralı dava, .... Asliye Ticaret Mahkemesi'nce verilen 19/06/2023 tarih ve 2023/... Esas, 2023/... Karar Sayılı kararla, İİK.nın 72.maddesi kapsamında açılan menfi tespit davası olması nedeniyle genel mahkemelere tevzi edilmek üzere Tevzi bürosuna gönderilmiş ve bunun üzerine dosya mahkememize tevzi edilmiş ise de; Yapılan incelemede, davanın İİK.nın 72.maddesi gereğince menfi tespit istemine ilişkin olduğu; gönderme kararı veren .......
Her ne kadar dava dilekçesinde; dava İİK’nın 72. maddesi kapsamında genel hükümlere göre açılmış menfi tespit talebine dayandırılmış ise de, davanın hukuki nitelendirmesi hâkime ait olup davanın İİK’nın 89. maddesi kapsamında açıldığı anlaşılmaktadır. İİK’nın 72. maddesinde düzenlenen menfi tespit davası, takip borçlusunun takip alacaklısına karşı açacağı bir dava türü olup, somut olayda davacı takip borçlusu olmadığından, belirtilen kanun hükmünün uygulanması mümkün değildir. Takip kapsamında davacı tarafça yapılmış herhangi bir ödeme bulunmadığından davaya istirdat davası olarak da devam edilemeyeceğine göre, davanın tümden reddine karar verilmesi gerekirken, hukuki nitelendirmede yanılgıya düşülerek genel hükümlere göre açılan menfi tespit davası kapsamında yapılan değerlendirme sonucu davanın kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir....
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nin 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle sınırlı, ancak kamu düzenine ilişkin nedenler resen göz önünde tutularak yapılmıştır. İİK.nun 72/son maddesinde öngörülen yetki kuralları icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında uygulanır. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davalarında ise; genel yetki kuralları uygulanmaktadır. Takipten önce açılan menfi tespit davalarında, genel ve ilgili yasalarda öngörülen özel yetki kuralları uygulanır. İİK'nun 72/son maddesindeki yetki kuralları, takipten sonra açılan menfi tespit davalarında uygulama yeri bulunan kurallar olup, takipten önce açılan menfi tespit davaları yönünden diğer yetki kurallarını ortadan kaldırmaz. Somut olayda, menfi tespit davası icra takibinden önce açıldığına göre, genel yetki kurallarının uygulanması gerekmektedir....
Sayılı kararında; ''Yukarıda davacı yanca açıklandığı üzere davacı aleyhindeki icra takibi kesinleşmiş ilama dayalı olup, kesinleşen ilama karşı menfi tespit davası açılamaz....
e ciro ettiğini, 15/02/2019 vade tarihli senet için icra takibi başlatıldığını, müvekkilinin davalılara borcunun bulunmadığını, aynı hukuki ilişki nedeniyle düzenlenen 15/11/2019 tarihli bono hakkında açılan menfi tespit davasında davanın kabul edildiğini, kararın istinaf aşamasında olduğunu belirterek icra takibinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ Mahkemece 20/09/2022 tarihli tensip zaptının 12.bendi uyarınca, İİK 72/3 maddesi gereğince icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında icra takibinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceği gerekçesiyle talebin reddine karar verilmiştir....
Maddesine göre açılan her menfi tespit davasının süresinde açılmaması halinde aynı kanun gereğince takip durmayacağından muhtemel ödemelerin olabileceği, bu durumda 15 günlük süre geçtikten sonra açılan her menfi tespit davasının muhtemel istirdat davası olabileceğinden kanun koyucunun belirlediği 15 günlük hak düşürücü sürenin menfi tespit davası yönünden uygulama imkanının kalmayacağı, kanun koyucunun abesle iştigal etmeyeceği dikkate alındığında hak düşürücü süre geçtikten sonra açılan menfi tespit talepli davanın istirdat davası olarak nitelendirilemeyeceği, dava açıldıktan sonra yapılan ödeme de İİK'nın 89/3 maddesi gereğince açılan menfi tespit davasını hak düşürücü süreyi bertaraf ederek istirdat davasına dönüştüremeyeceği, dava açılış tarihi itibariyle hak düşürücü sürenin dikkate alınması gerektiği, kaldı ki İİK'nın 72/6. Maddesindeki hüküm gereğince İİK'nın 72. Maddesine göre açılan davaya istirdat davası olarak devam edilebileceği, İİK'nın 89....
İcra Dairesinin 2019/16208 Esas sayılı dosyasında başlatılan icra takibinin tedbiren durdurulması talebinde bulunduğu, şayet dava 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 89/3. maddesi kapsamında açılan bir menfi tespit davası olsa idi madde hükmü gereğince yürütülen cebri icra işlemlerinin menfi tespit davası sonunda verilecek kararın kesinleşmesine kadar kendiliğinden duracağı, İzmir 4....
Esas sayılı dosyalı ile şikayette bulunulduğunu, üçüncü haciz ihbarnamesine karşı açılacak davada görevli mahkemelerin Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğu belirtilmiş ise de dava konusu icra takibi kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile yapıldığından iş bu davayı mahkemenizde açıldığını, icra dosyası borçlusunun müvekkili nezdinde hiçbir hak ve alacağı bulunmadığının tespit ile müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitini, davanın kabulüne ve cebri işlemlerin durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir. Dava, İİK'nun 89.maddesi uyarınca açılan menfi tespit davasıdır. Eldeki dava İİK'nun 89.maddesine göre açılmış olup davacı takipte haciz ihbarnamelerinin gönderildiği üçüncü kişinin, takip borçlusuna borçlu olmadığını ispatla yükümlü olduğu özel bir menfi tespit davasıdır. Davanın koşulları İİK'nun 89/3 maddesinde düzenlenmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/761 Esas KARAR NO : 2022/1221 DAVA : İİK 89.Maddesi Kapsamında 3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit Davası DAVA TARİHİ : 26/08/2022 KARAR TARİHİ : 28/12/2022 KARARIN YAZILDIĞI TARİH: 29/12/2022 Davacı tarafından mahkememizde açılan davada yapılan açık yargılama sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili mahkememize sunmuş olduğu 26/08/2022 tarihli dava dilekçesinde özetle; davalı ........ tarafından diğer davalı ............
Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir (İİK 72/2.f). İİK'nın 72/3.maddesinde ise; "İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir" düzenlemesi bulunmaktadır. Yukarıda da belirtildiği gibi, İİK.'nın 72/3.maddesine göre, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilmesi mümkün değildir....
