GAİLE FAZLASIVAKIF"İçtihat Metni" Dava dilekçesinde, gaile fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmiştir. Temyiz istemlerinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup, gereği düşünüldü: Vakıftan gaile fazlasının alınabilmesi için, öncelikle vakfeden ile soy-bağının kurulması, sonra da vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi ge-rekir. Davacının babası Süleyman'ın İzmir Asliye Altıncı Hukuk Mahkemesi'nin 1975/56-369 sayılı kararı ile gailesi ve tevliyeti evlada bırakılan dava konusu edilen vakıfların tevliyete ve gaile fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine karar verildiğine ve böylece vakfeden ile davacı arasında soybağı kurulduğuna göre; mahkemece, davacının vakıf evladı olduğu yolundaki tespiti doğrudur....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın (Anayasa) 90 ıncı maddesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) 6 ncı maddesi, 6100 ... Kanun'un 27, 34, 272, 369/1, 370 ve 371 inci maddeleri, 5737 ... Vakıflar Kanunu'nun (5737 ... Kanun) 3, 6, 7, 75 ve 76 ncı maddeleri, 24.02.1943 tarihli ve 1942/27 Esas, 1943/11 Karar ... Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı, Vakıflar Yönetmeliği'nin 23, 28, 53 ve 55 inci maddeleri, 3. Değerlendirme 1. 5737 ... Kanun'un 3 üncü maddesinde mülhak vakıf, mülga 743 ......
in Gaziantep'de kurulu Mülhak Kepkepzade ... Efendi Bin ... Vakfı'nın galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilmesi istenmiştir. İlk Derece Mahkemesince, galle fazlası için batın şartı olduğu, davacılara göre ön batında sağ evlat bulunduğu gerekçesi ile davanın kısmen kabulü ile davacıların dava konusu Mülhak Kepkepzade El Hac ... Efendi Bin ... Vakfı'nın evladı olduklarının tespitine karar verilmiştir. Davalı ... vekilinin istinaf başvurusu üzerine Bölge Adliye Mahkemesince; istinaf istemini dava kısmen reddedilmiş olmasına rağmen davalı lehine verilmeyen vekalet ücreti yönünden kabul edilmiş ve esas hakkında yeniden İlk Derece Mahkemesi kararında olduğu gibi davacıların vakıf evladı olduklarının tespiti ile davalı ... lehine vekalet ücretine hükmedilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili dava dilekçesinde müvekkillerinin tevliyete ehil vakıf evladı olduklarının tespitini istemiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dava, ...’nin... Bini ...Vakfının evlatları olduğu savı ile bu vakfın tevliyetine hak kazanmış evlatları bulunduğunun tespiti istemine ilişkindir....
Dava, mülhak vakfın galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun 3. maddesine göre, mülhak vakıf mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi'nin yürürlük tarihinden önce kurulmuş olan yönetimi vakfedenlerin soyundan gelenlere şart edilmiş ve bu kişiler tarafından; mazbut vakıf ise bu kanun uyarınca Genel Müdürlükçe yönetilecek ve temsil edilecek vakıflar ile mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi'nin yürürlük tarihinden önce kurulmuş ve 2762 sayılı Vakıflar Kanunu gereğince ...'nce yönetilen vakıflar olarak tanımlandıktan sonra, aynı Kanun'un 6. ve 7. maddelerinde ise mazbut vakıfların ... tarafından yönetilip temsil edileceği hükme bağlanmıştır. Vakıflarla ilgili açılan davalarda yetkili mahkeme belirlenirken 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda iki ayrı düzenlemenin dikkate alınması gerekmektedir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 6100 sayılı HMK’nun 355. maddesi uyarınca inceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılmış, kamu düzenine aykırılık olup olmadığı ise re'sen gözetilmiş ayrıca; HMK'nun 357. maddesindeki "İlk derece mahkemesinde ileri sürülmeyen iddia ve savunma istinafta dinlenemez ve istinafta yeni delillere dayanılamaz." kuralı nazara alınmıştır. Bilindiği üzere 5737 sayılı Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliği'ne göre, mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir....
bahisle Avam Vakfı'nın evladı olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiş, yargılama sırasında sunduğu 21/03/2018 tarihli dilekçesi ile Mazbut Büyük Avam Vakfı'nın evladı olduğuna karar verilmesini istemiştir....
Ne var ki vakfın mülhak vakıf olması ve idarece yönetildiği tarihler arasındaki tüm malvarlığının tespiti, tapudan terkin tarihleri ile taviz bedelleri yönünden dosyaya sunulan bilirkişi raporlarının hüküm kurmaya elverişli olmadığı, raporlarda özelikle taşınmazlar konusunda uzman bilirkişi tarafından ayrıca değerlendirme yapılması gerektiğinin belirtildiği, buna göre de dosyada zamanaşımı kesen sebeplerin bulunup bulunmadığının değerlendirilemediği anlaşılmaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkin olarak açılan davada, ... 3. Asliye Hukuk ile ... 1. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Talep, vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. ... 1....
Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliğine göre, galle fazlası evlada şart kılınan mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir. Belirtmek gerekir ki vakıf evladı kavramı daha çok, vakfedenin çocukları ya da alt soyundan gelenler için kullanılan bir kavram olup, vakfedenin akrabaları ya da vakıftan yararlanan ismi ile belirtilmiş kişileri kapsamamaktadır. Vakfın geliri üzerinde hak sahibi olduğuna ilişkin davayı, vakfiye uyarınca galleden yararlanma hakkı olan, yani vakfeden ile soy bağı olan ya da soy bağı olmasa bile galleden kendisine pay özgülenen diğer kişiler açabilir....
