ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2024/120 Esas KARAR NO:2024/144 Karar DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ: 16/02/2024 KARAR TARİHİ: 21/02/2024 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı şirket yetkilisi dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında ticari ilişkiden kaynaklanan bir adet tacir çekinin kaybolduğu, yetkilisi olduğu --------- numaralı çekin yapılan tüm aramalara rağmen bulunamadığı, çekin çalınmış olması şüphesi nedeniyle suç duyurusunda bulunulduğu, söz konusu çekin kötü niyetli üçüncü kişilerin eline geçmesi ve bu nedenle çek karşılığının haksız şekilde tahsil edilmesi ihtimali bulunduğundan söz konusu çek için ödemeden men kararı verilmesini ve çekin iptaline karar verilmesini talep etmiştir. İNCELEME VE GEREKÇE; Dava, TTK'nın 818 atfıyla uygulanması gereken 757-764....
Boş çek yaprağının Türk Ticaret Kanunu'nda hüküm altına alınan ve kıymetli bir evrak olan---------- taşımadığı, bir senedin çek niteliğinde olabilmesi için anılan Kanun'da düzenlenen zorunlu unsurları bulundurması gerektiği, boş olan ve bedeli yazılı olmayan, bu sebeple de çek hukuki statüsünde bulunmayan çek yaprağının kıymetli evrak niteliğinde de olmadığı gözetilerek; şartları oluşmayan zayi sebebine dayalı kıymetli evrak (çek) iptali davasının reddine karar vermek gerektiği sonuç ve kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
Mahkemece kıymetli evrakın hak sahibinin zayi iddiası inandırıcı görülmesi halinde TTK m. 761 hükmü uyarınca poliçeyi elinde bulundurana, 761. maddedeki süreler içerisinde iade etmesi için 762. maddede düzenlenen usulde ilan yapılır. 17. Poliçe ile ilgili yapılan düzenlemeler TTK 818/1.fıkra (s) bendinde yapılan düzenleme uyarınca çek hakkında ve TTK m 778/1 fıkra (ı) bendi uyarınca bono hakkında da uygulanır. 18. Kıymetli evrak iptali veya çekin zayii edilmesi nedeniyle iptalini talep etme hakkı TTK 757 madde de yapılan açık düzenleme uyarınca kıymetli evrak (bono, poliçe, çek) elinden çıkan kişi yani yetkili hamil bu davayı açma hakkına sahiptir. Ödemeyi yapması nedeniyle çek eline geçen keşideci yetkili hamil olarak kabul edilemez. Bu nedenle haricen yaptığı ödeme nedeniyle verdiği çeki geri alan ve bu sırada çeki zayii eden keşideci kaybettiği çekin iptali için zayii nedeniyle iptal davası açamaz....
Mahkemece kıymetli evrakın hak sahibinin zayi iddiası inandırıcı görülmesi halinde TTK m. 761 hükmü uyarınca poliçeyi elinde bulundurana, 761. maddedeki süreler içerisinde iade etmesi için 762. maddede düzenlenen usulde ilan yapılır. 17. Poliçe ile ilgili yapılan düzenlemeler TTK 818/1.fıkra (s) bendinde yapılan düzenleme uyarınca çek hakkında ve TTK m 778/1 fıkra (ı) bendi uyarınca bono hakkında da uygulanır. 18. Kıymetli evrak iptali veya çekin zayii edilmesi nedeniyle iptalini talep etme hakkı TTK 757 madde de yapılan açık düzenleme uyarınca kıymetli evrak (bono, poliçe, çek) elinden çıkan kişi yani yetkili hamil bu davayı açma hakkına sahiptir. Ödemeyi yapması nedeniyle çek eline geçen keşideci yetkili hamil olarak kabul edilemez. Bu nedenle haricen yaptığı ödeme nedeniyle verdiği çeki geri alan ve bu sırada çeki zayii eden keşideci kaybettiği çekin iptali için zayii nedeniyle iptal davası açamaz....
Mahkemece kıymetli evrakın hak sahibinin zayi iddiası inandırıcı görülmesi halinde TTK m. 761 hükmü uyarınca poliçeyi elinde bulundurana, 761. maddedeki süreler içerisinde iade etmesi için 762. maddede düzenlenen usulde ilan yapılır. 17. Poliçe ile ilgili yapılan düzenlemeler TTK 818/1.fıkra (s) bendinde yapılan düzenleme uyarınca çek hakkında ve TTK m 778/1 fıkra (ı) bendi uyarınca bono hakkında da uygulanır. 18. Kıymetli evrak iptali veya çekin zayii edilmesi nedeniyle iptalini talep etme hakkı TTK 757 madde de yapılan açık düzenleme uyarınca kıymetli evrak (bono, poliçe, çek) elinden çıkan kişi yani yetkili hamil bu davayı açma hakkına sahiptir. Ödemeyi yapması nedeniyle çek eline geçen keşideci yetkili hamil olarak kabul edilemez. Bu nedenle haricen yaptığı ödeme nedeniyle verdiği çeki geri alan ve bu sırada çeki zayii eden keşideci kaybettiği çekin iptali için zayii nedeniyle iptal davası açamaz....
DAVALI : HASIMSIZ - DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 04/04/2022 KARAR TARİHİ : 08/04/2022 KARAR YAZIM TARİHİ : 08/04/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA Davacının Mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesi ile 15 adet çek koçanının hükümsüz olduğuna dair dilekçe veya bankaya vermek için iptaline karar verilmesini talep etmiştir. Dava, çeklerin kaybedildiğini bildiren keşidecinin TTK.nun 818/s madde hükmü delaletiyle TTK.nun 757, 763 ve 764 madde hükümleri gereğince kıymetli evrakın iptali istemine ilişkindir. Zayi nedeniyle açılan iptal davasında, öncelikle zayi edildiği bildirilen evrakın kıymetli evrak niteliğini taşıması, kıymetli evrakın davacının kendi iradesi dışında elinden çıkması, zayi edilen kıymetli evrakın kimin elinde olduğunun bilinmemesi ve davacının zayi edildiği bildirilen kıymetli evrakta hamil olması gerekmektedir....
ANKARA TÜRK MİLLETİ ADINA 6.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : 2021/86 Esas KARAR NO : 2021/133 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 09/02/2021 KARAR TARİHİ : 11/02/2021 KARAR YAZIM TARİHİ : 12/02/2021 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA Davacı dava dilekçesinde özetle: davacının .... Şubesinin... numaralı 30/05/2013 vadeli, 685,39-TL olarak ... Kargo A.Ş'ye ciro ettiği çek sayfası yedinde bulunduğu sırada kaybolduğunu, ödeme yasağı konulmasını ve çekin kayıp nedeni ile iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Dava, çeklerin kaybedildiğini bildiren keşidecinin TTK.nun 818/s madde hükmü delaletiyle TTK.nun 757, 763 ve 764 madde hükümleri gereğince kıymetli evrakın iptali istemine ilişkindir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/622 Esas KARAR NO : 2023/510 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 27/09/2023 KARAR TARİHİ : 26/10/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Davacı dava dilekçesinde özetle; ... Bankası ... Şubesi'ne ait ... çek nolu, ... karne nolu hesabı üzerinden keşide edilen çeklerin boş olan 5 yaprağının 26/09/2023 tarihinden bu yana kayıp olduğunu, söz konusu 5 adet çeklerin iptalini, çeklerin üzerine ödeme yasağı konulmasını talep ve dava etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava; zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir. Çek iptali davası açma hakkı hamile tanınmış olup çek keşidecisinin bu davayı açma hakkı bulunmamaktadır....
GEREKÇE: Talep, TTK'nun 757. 764/1. ve 818/1-s. maddeleri uyarınca açılan kıymetli evrak iptali davasıdır. TTK'nun 818/1-s maddesinin yollaması ile aynı kanunun 757/1 maddesine göre, çek iptali davası açma hakkının yetkili hamile aittir. Keşidecinin veya çek hesabı sahibinin çek iptali davası açma hakkı bulunmamaktadır. TTK'nun 651. maddesi hükmüne göre kıymetli evrakın zayî olduğu veya ziyanın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir. Bu hükme göre kıymetli evrakın iptali için dava açabilecek olan kişi senedin yetkili hamilidir. Nitekim Yargıtay ... Hukuk Dairesi'nin ... Esas - ... Karar, ve ... Esas - ... Karar, ... Esas - ... Karar ve kararlarında çek iptali davası açma hakkının hamile ait olduğu, keşidecinin çek iptali davası açamayacağı belirtilmektedir. Henüz kullanılmamış boş çek yaprakları kıymetli evrak vasfına haiz olmayıp Kıymetli evrakın zayî ve iptali talebine konu edilemezler. Nitekim Yargıtay ......
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2024/90 Esas KARAR NO :2024/560 DAVA:Alacak (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) DAVA TARİHİ:07/02/2024 KARAR TARİHİ:27/06/2024 Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA :Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil ...'ın, işbu davaya konu ... Bankası, ... Şubesi, ... Çek nolu, 31.09.2023 keşide tarihli, 200.000-TL bedelli ... tarafından keşide edilen, keşide yeri İstanbul olan, son ciro sahibi olup çeki ibraza yetkili kişi olduğu, ....Asliye Ticaret Mahkemesi ... E. sayılı dosya davacısı ......
