Haksız fiillin varlığı, eş söyleyişle aralarında önceden bir münasebet bulunmaksızın veya önceden mevcut münasebet ihlal edilmeksizin birisinin hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar vermesi halinde tazminat borcu ortaya çıkabilir. Hukuka aykırı fiiller, hukuk düzeninin onaylamadığı fiillerdir. Bu gibi fiilleri gerçekleştirenlere hukuk düzeni meydana gelen zararı tazmin mükellefiyeti yükler, yani bunların failleri fiillerinden sorumlu olurlar. Şu halde hukuk düzeninin hukuka aykırı fiillere izafe ettiği hukuki netice, fiilden meydana gelen zararı tazmin borcunun doğmasıdır. Fail bu neticeyi önceden düşünmez ve düşünse bile bunun meydana gelmesini arzu etmez. Failin iradesi tazminat ödeme hukuki neticesine değil, hukuka aykırı bir neticeye (kast halinde) veya maddi bir neticeye (ihmal halinde) yönelmiş bulunmaktadır. Fakat hukuk düzeni tazminat borcunun doğması neticesini, fail arzu etmese ve hatta önceden düşünmese veya göze almasa dahi, onun fiiline terettüp ettirir....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 19/09/2019 NUMARASI : 2017/1109 ESAS-2019/134 KARAR DAVA KONUSU : Rücuan Tazminat KARAR : Davacı Kurum vekili tarafından rücuan tazminat istemiyle açılan davada, davacının davasının zamanaşımı nedeniyle reddine ilişkin İlk Derece Mahkemesi kararına karşı davacı Kurum vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması ve başvurusunun süresinde olduğunun anlaşılması üzerine, Üye Hakim Sevilay Yaralı tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan ve ön inceleme aşaması tamamlandıktan sonra, dosyadaki mevcut delil durumu ve yasal hükümlere göre istinaf başvurusunun, duruşma açılmaksızın dosya üzerinde inceleme yapılmak suretiyle karar verilmesi mümkün bulunan hallerden olduğu anlaşılmakla işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi....
Şimşek tarafından, davalılar ... ve ... aleyhine 22/04/2013 gününde verilen dilekçe ile kurum zararı nedeniyle maddi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davalı ... yönünden dava şartı yokluğundan yargı yolu nedeniyle davanın usulden reddine, davalı ... yönünden davanın kısmen kabulüne dair verilen 22/12/2016 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA ve aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine 22/03/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, rücuan tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir....
Orman İşletme Müdürlüğü vekili Avukat ... tarafından, asıl ve birleşen dosyada davalı ... ve diğerleri aleyhine 11/03/2008 gününde verilen dilekçe ile tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; talebin kısmen kabulüne dair verilen 19/03/2015 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili ile davalı ... tarafından süresi içinde istenilmekle dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Dava, kurum zararı nedeniyle tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece , davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, davacı vekili ile davalı ... tarafından temyiz edilmiştir. Dosya kapsamından; ...'nün orman yangınlarının söndürülmesinde kullanılmak üzere helikopterlerin kullanımına ilişkin ... ile helikopterin sahibi olan kişi veya şirket arasında düzenlenen sözleşmenin temin edilerek gönderilmesi için geri çevirme kararı verilmesi gerekmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kurum zararı nedeniyle maddi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 14/03/2017 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili ile davalılar ..., ... ve ... vekilleri tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. K A R A R Hükmüne uyulan Dairemizin 05/11/2015 tarih 2014/12342 Esas 2015/12463 Karar sayılı ilamında özetle “….davacı belediyenin zamanında ödeme yapmayarak dava ve icra takibine yol açmış olması nazara alınarak TBK'nın 51-52 maddeleri uyarınca hükmedilecek tazminat miktarından takdir edilecek oranda bir indirim yapılması gerekirken; mahkemece, bu yönün değerlendirilmemesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.”...
Öte yandan Mahkemece, 02.03.2011 tarihinde gerçekleşen iş kazası nedeniyle vefat eden sigortalının olay tarihinde 67 yaşında olduğu, 65 yaşından büyük olan sigortalıların aktif çalışma döneminde olmayacağı için Kurum tarafından hak sahiplerine bağlanan gelirden doğan Kurum zararı için rücu davası açamayacağından bahisle davanın reddine karar verilmiş olması da isabetsizdir. Buna göre Mahkemece, ceza davasında, sigortalının tali kusurlu olduğunun belirlendiği de göz önüne alınarak kusur oran ve aidiyeti yeniden alınacak kusur raporu ile belirlenmeli,alınacak hesap raporu ile de sigortalının gerçek zararı hesaplanmalı, bu miktar gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri ile karşılaştırılıp davalının toplam kusur oranına göre davalı işverenin sorumluluğu belirlenmelidir. Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, yazılı şekilde hüküm verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir....
Komutanlığı ....Mahkemesinde yapılan yargılama sonucunda dava, 1999 yılında işlenen suçlar yönünden zamanaşımı nedeniyle ortadan kaldırılmış, bilirkişi raporu ile belirlenen Hazine zararının ....komutanlığına bildirilmesine karar verilerek , tazminat hakkında bir karar verilmemiş, sözkonusu karar tüm sanıklar yönünden temyiz edilmeksizin 17/11/2007 tarihinde kesinleşmiştir. Hazine zararının talep edildiği Askeri Ceza Mahkemesi dosyası zamanaşımına uğramamış olsa idi; bu talep hakkında bir karar verilmesi gerektiğinden bu süre içinde davacının hukuk mahkemelerinde yeni bir dava açması halinde derdest bir davanın bulunduğu ileri sürülebilecekti. Şu durumda, davacının ceza davasının zamanaşımı nedeniyle ortadan kaldırılması nedeni ile kurum zararı istemi hakkında bir karar verilemeyeceğini öğrendiği, kararın kesinleşme tarihinden itibaren 1 yıl içinde dava açılmadığından dava zamanaşımına uğramıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, davalı ... aleyhine 07/03/2014 gününde verilen dilekçe ile kurum zararı nedeniyle maddi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 09/06/2016 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Dava; kurum zararı nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı Çevre ve Orman Bakanlığı vekili Avukat ... tarafından, davalı ... ve diğerleri aleyhine 26/02/2004 gününde verilen dilekçe ile kurum zararı nedeniyle tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; bozmaya uyularak istemin kısmen kabulüne dair verilen 21/10/2009 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA 07/04/2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....
