Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, komşuluk hukukuna dayalı el atmanın önlenmesi istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk TMK'nın m. 683 deki "Bir şeye malik olan kimse, hukuk düzeninin sınırları içinde, o şey üzerinde dilediği gibi kullanma, yararlanma ve tasarrufta bulunma yetkisine sahiptir. Malik, malını haksız olarak elinde bulunduran kimseye karşı istihkak davası açabileceği gibi, her türlü haksız elatmanın önlenmesini de dava edebilir” hükmü ile mülkiyet hakkının kanunla toplum yararına kısıtlanabileceği temel ilke olarak kabul edilmiştir. Aynı maddenin ikinci fıkrasında, mülkiyet hakkının nasıl korunacağı hükme bağlanmış, 730 ve 737 nci maddeleriyle de taşınmaz malikinin başkalarına zarar vermesinin önlenmesi hedeflenmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 20.11.2012 gününde verilen dilekçe ile komşuluk hukukundan kaynaklı maddi- manevi tazminat talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 19.03.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _ K A R A R _ Dava, komşuluk hukukundan kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir....
Davalı vekili istinaf sebebi olarak; davacının somut zararı bulunmadığını, zira davacıların evleri ile yapılan yapının arasında 10 metre mesafe bulunduğunu, dolayısıyla bu yolda itfaiye aracı dair her türlü aracın geçebileceğini, Davacıların kullandıkları yolda da müvekkiline ait bir kısım yer bulunduğunu, köydeki çoğu ev gibi tarafların evlerinin bulunduğu yerde sıkışık ve birbirine yakın evler bulunduğunu, komşuluk hukukuna göre olağan hoşgörü sınırlarının aşılmadığını, Davacılar tarafından haksız müdahale ile ilgili daha önce Orhaneli Savcılığına şikayette bulunulduğunu ancak takipsizlik kararı verildiğini, Davacıların müvekkiline ait bir kısım yeri kullanmakta iken eldeki davayı açmalarının kötüniyet göstergesi olduğunu ileri sürmüştür. Dava köy yoluna el atmanın önlenmesi, kal ve tazminat istemine ilişkindir ilişkindir. Kabul edilmelidir ki bir kimse kendisinin bir kamu malından (köy yolundan) yararlanmasına engel olan kişiye karşı el atmanın önlenmesi davası açabilir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 23/07/2014 gününde verilen dilekçe ile elatmanın önlenmesi, kal ve tazminat (komşuluk hukukundan kaynaklanan) talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine dair verilen 10/07/2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _ K A R A R _ Dava, TMK'nin 737. maddesi gereğince komşuluk hukukuna aykırılık nedeniyle elatmanın önlenmesi ve kal istemine ilişkindir....
Mahkemece komşuluk hukukunun ihlal edildiği ve zararın giderilmesi için kaçak kısmın yıkımından başka ıslah edici tedbirin olmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir. Dava TMK'nın 737. maddesi gereğince komşuluk hukukuna aykırılık nedeniyle elatmanın önlenmesi ve kal istemine ilişkindir. Dosya içerisindeki tapu kayıtlarına göre dava konusu 3533 ada 15 parsel sayılı 3 katlı bina ve arsa cinsli taşınmazın kat irtifakı suretiyle 2 ve 3 nolu ./.. 2016/10897-2017/306 -2- bağımsız bölümlerin davalı ... adına yine 1 nolu bağımsız bölümün ise dava dışı Hacı Veli kızı Latife Kes adına kayıtlı olduğu anlaşılmaktadır. Davada elatmanın önlenmesi ile birlikte yıkım isteği de mevcuttur. TMK'nın 684 ve 718 maddesi uyarınca bir şeye malik olan kimse o şeyin bütünleyici parçalarının da malikidir....
Dava, kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan el atmanın önlenmesi ve tazminat isteğine ilişkindir. Hakimler Savcılar Kurulu'nun iş bölümüne dair kararı uyarınca, "Kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan el atmanın önlenmesi, taşınmaz ve muhtesat bedellerinin tahsili davaları sonucu verilen hüküm ve kararlar" ilişkin istinaf kanun yolu başvurularını inceleme görevi Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesine ait olduğu anlaşıldığından, Dairemizin görevsizliğine karar verilerek aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur. HÜKÜM : Yukarıda açıklanan gerekçelerle; İş bölümü yönünden Dairemizin GÖREVSİZLİĞİNE, dosyanın görevli Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 4. HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE, 6100 sayılı HMK'nın 352. maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan ön inceleme sonunda oybirliği ile karar verildi....
Bunun bir sonucu olarak “Komşuluk hukuku kurallarına aykırı yapılar hakkında taşkın yapılara ilişkin hükümler uygulanır.” Böylece, bir taşınmaz malikinin tamamen kendi arazisinin sınırları içinde olsa dahi, kazı ve yapı serbestîsi komşuları lehine kısıtlanmıştır. Şayet taşınmaz maliki kazı ve yapı yaparken sınırları aşarsa, bu takdirde, MK. md. 725’in uygulanacağı bir mülkiyet ihlâli söz konusu olur. Yapı malzemelerinin komşu taşınmaza konulması halinde ise, MK. md. 683 uyarınca el atmanın önlenmesi davası açılabilir. Fakat bir yapının veya kazının komşu taşınmazda toprak kayması, su sızmasına yol açması halinde MK. md. 738 uygulanır. Malik komşularına zarar verecek, komşu arazideki tesisleri ve yapıları tehlikeye sokacak davranışlardan kaçınmaya mecburdur. Aksi halde MK. md. 730 uyarınca sorumlu olur. Zarar veren kazıda gerekli önlemleri almaya mecbur tutulur. Hatta gerektiğinde kazı durdurulur; ayrıca komşuya verdiği zarar tazmin ettirilir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaza yönelik vaki el atmanın önlenmesi ve kal davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: kal isteminin reddine, el atmanın önlenmesi talebinin kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı idare vekili yönünden verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R - Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaza yönelik vaki el atmanın önlenmesi ve kal istemine ilişkindir. Mahkemece kal isteminin reddine, el atmanın önlenmesi talebinin kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı idare vekilince temyiz edilmiştir....
Haksız el atmanın önüne geçebilmek için değişik sebeplerle el atmanın önlenmesi davası açmak mümkündür. Bunlardan bazılarını; malikin, malik olduğu taşınmaza karşı yapılan el atmanın önlenmesi için açılan dava, malikin sahip olduğu malı haksız olarak elinde bulunduran ya da ona saldıran kişiye karşı açılan el atmanın önlenmesi davası, malikin maliki olduğu şeyin doğal ürünlerine karşı yapılmış olan el atmanın önlenmesine karşı açılan dava, malikin karşılaşabileceği sınır tecavüzlerine karşı açabileceği el atmanın önlenmesi davası, malikin arazi kayması nedeniyle vaki el atmalara karşı açabileceği dava, malikin zilyetliğe saldırı olması nedeniyle açabileceği dava ve malikin geçit hakkı sebebiyle el atmalara karşı açabileceği dava, şekilde sıralayabiliriz. Davaların isimleri farklı olsa da hepsinin açılmasının ortak nedeni haksız el atmanın ve tecavüzün ortadan kaldırılmasıdır ve böylece malikin mülkiyet hakkının muhafaza edilmesidir....
Dava konusu taşınmaza davalı idarenin kamulaştırmasız el attığı mahallinde yapılan keşif sonucu alınan bilirkişi raporu ve tekmil dosya münderecatından anlaşıldığından, el atmanın önlenmesi davasının kabulüne karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir....
