DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Dava, kira bedelinin uyarlanması istemli davadır. Talep;"kira sözleşmesinden kaynaklı ihtiyati tedbir" istemine ilişkindir....
Mahkemece, dava konusu taşınmaza ilişkin taraflar arasında 10/04/2012 tarihli kira sözleşmesi yapıldığı, sözleşmenin 4. maddesine göre her yıl kira bedelinin üretici fiyat endeksine göre artırılacağının belirlendiği, hukukumuzda sözleşme serbestiyeti ile birlikte sözleşmeye bağlılık ilkesi geçerli olması karşısında bu ilkenin istisnalarından olan kira bedellerine ilişkin uyarlama davası olarak davanın ele alındığı, dosya içeriği, beyanlar, gelen evraklar, bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde bölgedeki emsal kira sözleşmeleri, vergi ve amortisman artışları, taşınmazın cinsi, yüzölçümü, bulunduğu mevkii, bölgedeki hızlı ticari ve imar alınındaki değişiklikler ve gelişme nedeniyle kira bedellerindeki artışlar dikkate alınarak Türk Medeni Kanunun 4 ve 2 ci maddeleri gereğince iyi niyet, hakkaniyet ve nesafet ilkeleri ışığında uyarlama ilke ve esaslarına da sadık kalınarak kiraya konu taşınmazın 10/04/2015-10/04/2016 kira dönemine ilişkin güncel kira bedelinin dava tarihi itibariyle...
Talep tarihine ve kiracı üzerindeki etkilerin devam ettiği aylara göre bu sürenin 17 aydan daha az olması ya da bir kira dönemini kapsamayıp, bir kaç ay devam etmesi dahi mümkündür. O halde, mahkemece kira uyarlamasına karar verilen aylar belirli olup bu aylar yönünden uyarlama yapılmasa idi ödenecek toplam kira bedeli ile uyarlama sonucunda ödecek toplam kira bedeli arasındaki fark kabul edilen dava değeri olarak benimsenmeli, harç ve vekalet ücreti buna göre belirlenmelidir. Uyarlama davasında TBK.'nun 344/3.maddesinde olduğu üzere kira tespiti yapılamayacağından emsal kiraların ne olduğu ve emsal iş yerlerinde artış oranlarının ne olduğu bu davada sonuca etkili değildir....
CEVAP DİLEKÇESİNDE ÖZETLE: Açılan davanın hiçbir hukuki dayanağı olmayan haksız ve mesnetsiz olduğunu, kira sözleşmesinin devamlılık arz eden, her iki tarafa hak ve borçlar yükleyen iki taraflı sözleşme olduğunu, kira hukukunda asıl olanın akde bağlılık ilkesi gereği sözleşme hükümlerine bağlı kalınması olduğunu, uyarlama davasına ilişkin yerleşmiş Yargıtay kararları ve TBK’nın 138. maddesindeki düzenleme dikkate alındığında kira parası herhangi bir ihtirazi kayıt konulmaksızın ödenmiş ise ödenen kira parasına ilişkin kira uyarlaması davası açılamayacağını, kiracının kira parasını ödediği sırada ihtirazı kayıt koyarsa veya daha önceden ihtar keşide ederse geriye yönelik olarak kira uyarlama davası açabileceğini ancak kira ilişkisi devam eden nitelikli ve sürekli olduğundan geleceğe yönelik olarak da kira uyarlama davası açılabileceğini, söz konusu kira sözleşmesinin son bulduğu 01/05/2022 tarihinde tarafların kendi arasında anlaşması sonucu 1 yıl daha uzatıldığını, taraflar arasında imzalanmış...
Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir. Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli, hâkim tarafından tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirlenir. Her beş yıldan sonraki kira yılında bu biçimde belirlenen kira bedeli, önceki fıkralarda yer alan ilkelere göre değiştirilebilir....
Tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde davanın bir uyarlama davası olduğu, kira sözleşmesinin Covid-19 hastalığı nedeniyle uyarlanması ve kira bedelinin %75 oranında indirim yapılması 2020- 2021 yılında kira bedelinin ödenmemesi yönünde olduğu görülmektedir. uyarlama davalarının kendilerine özgü nitelikleri vardır. Davacı tarafın tedbir talepleri uyarlama davasının özüne uymamaktadır. Tüm deliller toplanıldıktan sonra esaslı bir şekilde Covid-19 un kira sözleşmelerinin uyarlanmasını gerektiren mücbir sebep niteliğinde bir doğal felaket olup olmadığı tartışılacak , değerlendirilecek ve esas kararla sonuca ulaşılacaktır. Bu haliyle esasa ilişkin karar verilmesi gereken konuda ihtiyati tedbir kararı verilemeyecektir....
-TL borç tahakkuk ettirildiğini, bu borcu ödemesinin mümkün olmadığını, fiilen kullanmakta olduğu 2 dönüm civarındaki araziye ödediği kira bedelinin fahiş olduğunu, kira sözleşmesindeki artış oranının ÜFE artışı oranında uyarlanmasını, artış şartı doğrultusunda ödeme yapmaya devam etmesi halinde kira bedelinin arazinin değerini aşacağını belirterek kira bedelinin tespitini ve ödemiş olduğu miktarın ödemesi gereken miktardan tenkis edilerek borcun tahakkuk ettirilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili, davacının kira bedellerini eksik olarak ve gecikmeli ödediğini, kiralanan arazinin tamamını halen kullandığını, kesinleşmiş kira borçları olduğunu ve kira bedellerinin geçmişe dönük olarak yeniden hesaplanması talebinin yerinde olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki uyarlama davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. K A R A R Davacı, davalının 1.4.2000 başlanğıç tarihli kira sözleşmesi ile kiracısı olduğunu, davalının 2001 ekonomik krizini sebep göstererek uyarlama davası açtığını, mahkemece aylık kiranın 2.435 Dolar olarak tespit edilip sabitlendiğini, ödemenin günümüze kadar bu şekilde yapıldığını, 2002 Yılı Eylül ayı itibariyle enflasyonun etkilerinin ortadan kalktığını, ödemenin sözleşme ile belirlenen miktarın altında kaldığını, bu nedenle zarara uğradığını ileri sürerek kira sözleşmesinin 4. maddesinin aynen uygulanmasına ve sözleşmede yazılı kira ücretleri üzerinden sözleşmenin yeniden uyarlanmasına karar verilmesini istemiştir. Davalı, davanın reddini dilemiştir....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 12/11/2021 NUMARASI : 2020/1000 ESAS 2021/1612 KARAR DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı belediye tarafından 01.03.2007 tarihli kira sözleşmesi ile 20 yıllığına kiraya verilen Ilıca Termal Tesislerinin aylık kira bedelinin pandemi nedeni ile 01.03.2020'de başlayan son kira döneminden itibaren 32.940,00 TL'den 11.000,00 TL'ye indirilmesini ve davalı belediye tarafından davacı müvekkili aleyhine kira parasının tahsili nedeniyle yapılacak icra takibinin dava sonuna kadar durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir....
DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : Manavgat Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2023/1264 E. sayılı dosyası üzerinden istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dairemize intikal eden dosya incelendi: GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında imzalanan 15/12/2022 tarihli Kira Sözleşmesi ile; Antalya/Manavgat Eski Hisar Mahallesi Gülveren Caddesi Uluca 11 Apartmanı No:78/4'de kaim taşınmazın mesken olarak kullanılması adına kira sözleşmesi akdedildiğini, yağan yağmur neticesinde söz konusu mecuru su bastığını, söz konusu yağışlar ve su basmasının, mecurda ciddi şekilde hasar ve zarara sebep olduğunu, mevcut ev eşyalarının da yağmur suyunun taşınmaz içerisine akması nedeniyle zarara uğradığını, taşınmazda mevcut gizli ayıpların 7 gün içerisinde giderilmesini ve ayıp oranında kira bedelinden indirim yapılmasını Manavgat 6.Noterliği'nin 01/02/2023 tarih ve 02695 yevmiye nolu ihtarnamesi ile derhal davalıya bildirildiğini, söz konusu su alma probleminin...
