Taraflar arasındaki kira sözleşmesinden kaynaklanan uyarlama davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde, davalı vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmesi üzerine; dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Dairemizin 20/04/2022 tarihli ve 2022/2075 Esas, 2022/3816 Karar sayılı kararı ile; dava dosyasında bulunması gereken dava dilekçesi, cevap dilekçesi, duruşma tutanakları vb. gibi, ilk bozma ilamı ve tefrik kararı öncesine ait birçok evrakın dosya içerisinde bulunmadığı, mevcut belgelerin ise onaylı suret olarak değil fotokopi belgeler olarak dosyaya konulduğu, ayrıca dosyanın belli bir düzen içerisinde olmadığı belirtilmek suretiyle, yargılama sürecine ilişkin tüm evrakların (tüm dilekçeler dahil olmak üzere) onaylı suretlerinin dosyaya konularak, düzenlenecek dizi pusulası...

Davalı cevabında; müvekkilinin dava konusu kiralanan petrol istasyonuna 500.000 TL masraf ve ek tesisler yaparak daha da iyileştirdiğini, bölgede iddia edildiği gibi gelişmelerin yaşanmadığını, ödenen bedelin yeterli olduğunu, uyarlama şartların bulunmadığını ileri sürerek, davanın reddini dilemiştir.Mahkemece alınan bilirkişi heyet raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulü ile aylık kiranın 47.000 TL olarak uyarlanmasına karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Davaya konu kira sözleşmesi 01.08.2001 tarihli ve 15 yıl sürelidir. Uyarlama istenen dönem sözleşmesinin sona ermesinden önceki dönemdir. Sözleşmede sonraki yıllar kira parasının...'nun Tüketici Fiyat Endeksi oranında artırılacağı kararlaştırılmıştır. Gerçekte de, sözleşmeye bağlılık ilkesi, hukuki güvenlik, doğruluk, dürüstlük kuralının bir gereği olarak sözleşme hukukunun temel ilkesini oluşturmaktadır....

SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 08/04/2021 NUMARASI : 2020/1439 ESAS 2021/564 KARAR DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı tarafın kiralayanı olduğu "Odunluk Mahallesi, Mihraplı Caddesi, Sur Yapı Marka AVM, Kat:1, Mağaza alan no: 237 Nilüfer/BURSA" adresindeki taşınmazı dava dışı Tatlı Bereket Gıda T4 A.Ş.'ye 5 yıl süreli aylık 11.916,00 Euro + KDV bedelli kira sözleşmesi imzaladıklarını, kiralayan şirket, kiracı ve müvekkili arasında imzalanan 11.07.2019 tarihli "Devir Sözleşmesi" ile kira konusu taşınmazın müvekkil şirkete devredildiğini, ek protokol ile kira parasının aylık ayrı ayrı olarak düzenlendiğini, belirlenen kira bedellerinin Covid-19 salgını oluşmadan önce belirlendiğini salgının meydana gelmesi ile birlikte muaccel olan kira paralarının iş yerinin kapanması ile birlikte ödenemez hale geldiğini, ödenemeyen kira bedellerinin tahsili için Bursa 17....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira Uyuşmazlık, kira sözleşmesinden kaynaklanan uyarlama talebi ile ilgili ihtiyati tedbir kararına ilişkindir. Bu durumda temyiz incelemesi dairemizin görevi dışında bulunduğundan dosyanın görevli Yargıtay 3. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 26.04.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....

Dava konusu olayda mahkemece kira bedelinin 1.500,00 YTL olarak uyarlanmasına karar verilmişse de, uyarlama davalarında dikkate alınması gereken, az yukarda açıklanan kural ve yöntemlerin gözetilmediği, hükme esas alınan bilirkişi raporunda genel olarak, “işyerlerine olan ihtiyacın artmış olması nedeniyle işyeri kiralarının da bu talepler doğrultusunda arttığı” hususundan hareketle uyarlama koşullarının oluştuğunun kabul edildiği anlaşılmaktadır. Eksik incelemeyle ve kira tespitine ilişkin esas ve usullere göre uyarlamaya karar verilemez....

Uyarlama isteyen davacı fevkalade hal ve şartların çıkmasına kendi kusuru ile sebebiyet vermemelidir. Değişen hal ve şartlar taraflar bakımından önceden öngörülebilir; beklenebilir; olağan ve hesaba katılabilen nitelikte olmamalı veya olaylar, öngörülebilir olmakla beraber bunların sözleşmeye etkileri kapsam ve biçim bakımından bu derece tahmin edilmemelidir. (Bkz. Doç.Dr. İbrahim Kaplan Hakimin Sözleşmeye Müdahalesi ...-1987 Sh. 152.- vd; Hatemi/ SEROZAN/ Argacı Borçlar Hukuku Özel Bölüm 1992 sh., 186 vd). Tarafların dövize endeksli kira sözleşmesi yapmalarındaki gerçek ve ortak amaçlarının saptanması uyuşmazlığın çözümünde önem kazanmaktadır. Uyarlama davalarında, hakimin gözde kaçırmaması gereken temel esaslar şöyle sıralanabilir: Sözleşmeye bağlılık ve saygı esastır. Uyarlama daima yardımcı bir çözüm olarak düşünülmelidir....

YANIT: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin yaklaşık 6 yıldır kiralanan da kiracı sıfatıyla bulunduğunu, taraflar arasındaki son kira sözleşmesinin 18/02/2020 tarihinde taraflarca imzalandığını, ancak kira sözleşmesinin bir suretinin müvekkiline verilmediğini, kira sözleşmesinde yıllık kira bedelinin 24.000,00 TL olarak belirlendiğini, 2020 yılı için belirlenen 24.000, 00 TL kira bedelinden 16.200,00 TL kira bedelinin müvekkili tarafından ödendiğini, kalan 7.800,00 TL nin covid salgını nedeniyle işlerin azalmasından ve ödeme güçlüğünden ödenemediğini, ifa imkansızlığının müvekkilinden kaynaklanmadığını, Kuşadası Sulh Hukuk Mahkemesinin 2021/124 Esas sayılı dosyası ile kira uyarlama davası açıldığını ve davanın derdest olduğunu, davanın 08/02/2021 tarihinde açıldığını, bu davanın açılmasından sonra 17/02/2021 tarihinde müvekkili aleyhine takip başlatıldığını, takipte 2020 yılı 7,8,9. Ve 10....

-KARAR- Davacı ile davalı arasında 1.3.1995 başlangıç tarihli kira sözleşmesi bulunmaktadır. Davacı tarafından akdin çekilmez hale geldiği iddiası ile önce 1.10.1996 ile 29.2.1998 dönemi için daha sonra da 1.3.1998, 28.2.1999 dönemi için kira bedelini uyarlama davaları açılmış ve yapılan yargılamalar sonunda 1.10.1996-28.2.1998 dönemi için kira bedeli aylık 74.533.-USD; 1.3.1998'den 28.2.1999 dönemi için yıllık 800.000.-USD olarak kira bedelleri belirlenmiş ve kesinleşmiştir. Hükmüne uyulan bozma ilamında da 28.2.1999 tarihinden sonra gelen 1.3.1999-18.2.2000 dönemi için kiranın sözleşmede öngörüldüğü şekilde % 20 artışı sonraki dönem için ise 4531 Sayılı Yasanın uygulanacağı belirtilmiştir. Diğer yandan kira bedeli gününde ödenmesi gereken borçlardan olup ödenmemesi halinde temerrüt oluşur....

Mahkemece, uyarlama koşullarının bulunmadığı, başlangıç kira bedelinden sonra zaman zaman tarafların kendi aralarında kira paralarını uyarladıkları gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacıların tüm temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Davalının temyiz itirazlarının incelenmesinde; Mahkemece, davanın tümden reddine karar verilmiş olmasına 2009/14366-2010/7089 rağmen kendisi vekille temsil ettiren davalı yararına maktu olarak 575 TL vekalet ücretine hükmedilmiştir....

KARAR Davacı, davalı idareye ait mecuru 20.2.2002 başlangıç tarihli kira sözleşmesi ile kiraladığını, sözleşmenin süresinin 31.12.2004 tarihinde sona erdiğini, davalının 23.11.2004 tarihli yazısıyla kendisini 1.1.2005 tarihinde başlayacak yeni dönemde aylık 18.901..000.000 TL. kira bedeli üzerinden kira sözleşmesi yapmak üzere davet ettiğini, ancak belirlen kira bedelinin çok fahiş olduğunu, mecurun kira başlangıcında arz ettiği özellikler ile şimdiki özelliklerin farklı olduğunu, ... yapamaz hale geldiğini ileri sürerek 1.1.2005 tarihinden itibaren başlayan yeni dönemde aylık kiranın 1.000.000.000 TL. olarak tespitini istemiştir. Davalı, kiranın indirilmesini gerektiren bir durum olmadığını savunarak davanın reddini dilemiştir. Mahkememce, 1.1.2005 tarihinde başlayan yeni kira dönemi için kira parasının tenzilini haklı kılacak objektif nedenlerin bulunmadığı uyarlama koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir....