SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2020/601 ESAS DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : Antalya 7....
Talep tarihine ve kiracı üzerindeki etkilerin devam ettiği aylara göre bu sürenin 17 aydan daha az olması ya da bir kira dönemini kapsamayıp, bir kaç ay devam etmesi dahi mümkündür. O halde, mahkemece kira uyarlamasına karar verilen aylar belirli olup bu aylar yönünden uyarlama yapılmasa idi ödenecek toplam kira bedeli ile uyarlama sonucunda ödecek toplam kira bedeli arasındaki fark kabul edilen dava değeri olarak benimsenmeli, harç ve vekalet ücreti buna göre belirlenmelidir. SOMUT DAVA : Bu genel açıklamanın ardından dairemizce kiranın uyarlanması talebi ile açılan somut davada uyarlama koşullarının oluşup oluşmadığı değerlendirilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira (uyarlama) Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira (uyarlama) davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira parasının uyarlanması istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı dava dilekçesinde ... Turizm Merkezinde bulunan iş yerlerinin kiracısı olduğunu dünyayı etkileyen global krizin Türkiye’de de etkisini hissettirmesi nedeniyle 2008 yılından itibaren zarar ettiğini, bir çok AVM kiralarında düşüşe gidildiğini, işlem temelinin çökmesi nedeniyle akdin yeni şartla uyarlanmasını isteyerek kira bedelinin 1500 TL olarak tespitini istemiştir. Davalı davanın reddini savunmuştur....
, emsal kira bedellerinin niçin uygun emsal olup olmadığı somut gerekçelerle açıklanmalı, dava konusu taşınmazın yeniden kiraya verilmesi (boş olarak) halinde getirebileceği kira parası belirlenmeli, hakimce bu kira parası dikkate alınmak suretiyle hak ve nesafete; özellikle tarafların kira sözleşmesinden bekledikleri amaçlarına uygun makul bir kira parasına hükmedilmelidir....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 06/12/2022 NUMARASI : 2022/1570 E 2022/3184 K DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : DAVA DİLEKÇESİNİN ÖZETİ: Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle, Yenimahalle Mah. 3088. Sok. No:6 Atakum/ SAMSUN adresindeki .zemin katı davalıya Eczane olarak kullanılmak üzere 01/11/2020 başlangıç tarihli yazılı kira sözleşmesiyle 5 yıllığına aylık 2500 TL. Bedelle Durmuş Aygün tarafından kiraya verildiğini, kira sözleşmesinde aylık kira bedeli 2500 TL olarak belirlendiğini, 2021- 2022 yılı içerisinde meydana gelen ekonomik kriz nedeniyle sözkonusu miktar kiralananın karşılığı olmaktan uzak kaldığını, aylık 2650,00- TL. olan kira bedelinin dava tarihinden itibaren geçerli olmak üzere aylık net 5.000,00- TL olarak uyarlanmasına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesi için mahkememize talep ve dava etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Samsun 2....
müvekkili idare arasında geçerli bir kira sözleşşmesi bulunmadığını, davacının kiracı sıfatının da bulunmadığını aksinin kabul edilerek kira sözleşmesinin 17/12/2015 tarihinde aynı şartlarla uzadığının kabulü halinde de kalan sürenin bir yıldan kısa olduğu dikate alınarak kira bedelinin uyarlanması davası açılamayacağını, uyarlama koşullarının da oluşmadığını ileri sürerek açılan davanın reddini talep etmiştir....
müvekkili idare arasında geçerli bir kira sözleşşmesi bulunmadığını, davacının kiracı sıfatının da bulunmadığını aksinin kabul edilerek kira sözleşmesinin 17/12/2015 tarihinde aynı şartlarla uzadığının kabulü halinde de kalan sürenin bir yıldan kısa olduğu dikate alınarak kira bedelinin uyarlanması davası açılamayacağını, uyarlama koşullarının da oluşmadığını ileri sürerek açılan davanın reddini talep etmiştir....
Mahkemece 15.3.2002 tarihli kararla yıllık kira bedelinin 24.8.1999 tarihi itibarıyla 601.812 Amerikan Doları olarak uyarlanmasına,18.maddedeki toplantı salonunun kullanılması ile ilgili olarak ,20 toplantıya kadar bedelsiz kullanma,sonrası için %50 indirimli olarak kullanılması olarak uyarlanmasına karar verilmiş,kararın taraflarca temyizi üzerine dairenin 2002/7972-1225 esas ve karar sayılı ve 15.11.2002 tarihli bozma ilamında özetle;davacının tüm davalının sair temyiz itirazlarının reddine, uyarlama davası ile kira parasının günün ekonomik koşullarına intibak ettirilmesi sağlanmış olup,sözleşmenin kira parası dışındaki diğer maddelerinde değişiklik yapılmasının usul ve yasaya aykırı olması nedeniyle kararın bu yönüyle bozulmasına karar verilmiştir.Mahkemece kesinleşen bozma ilamına uyularak verilen 30.5.2005 tarihli kararla kira parasının uyarlanmasına ve sözleşmenin kiralayanın tesisten faydalanmasına ilişkin 15. ve 16. maddeleri ili ilgili evvelce verilen karar bozma ilamına...
Buna göre, yukarıda açıklanan sözleşmenin uyarlanmasına ilişkin kural ve yöntemlerin ışığı altında mahkemece; yerinde uygulama yapılıp, uzman bilirkişiler düşüncesinden de yararlanmak suretiyle, kiralananın niteliği, kullanma alanı, konumu, bölgede kira parasını da etkileyecek normalin üstündeki imar ve ticari gelişmeler gibi değişiklikler, emsal kira paraları, vergi ve amortisman giderlerindeki artışlar araştırılıp, değerlendirilerek, sonuçta işlem temelinin çöktüğü, sözleşmedeki çıkar dengesinin katlanılamayacak derecede davacı aleyhine bozulduğunun benimsenmesi halinde kiracının ne miktar kira parasından sorumlu olacağının, taraflarca sunulan veya bilirkişilerce resen tespit edilen emsal kira sözleşmeleri dikkate alınarak ve emsallerde de keşif yapılarak belirlenmesi, böylece sözleşmedeki kira parasını, tarafların amacına uygun objektif iyiniyet, hak ve nesafet (TMK 2/1, 4. md) kurallarının elverdiği ölçü ve düzeyde, brüt kira bedeline uyarlanması, aksi halde ise davanın reddine...
O halde mahkemece yukarıda geniş şekilde açıklanan uyarlama yöntem ve kurallarının ışığı altında, sözleşmedeki özel intibak hükümleri, kira bedelinin Dolar üzerinden kararlaştırılmış olması, kiralananın niteliği, kullanma alanı, konumu, bölgede kira parasını da etkileyecek normalin üstündeki imar ve ticari gelişmeler gibi değişiklikler, emsal kira paraları, vergi ve amortisman giderlerindeki artışlar araştırılıp, değerlendirilerek, sonuçta işlem temelinin çöktüğü, sözleşmedeki çıkar dengesinin katlanılamayacak derecede davacı aleyhine bozulduğunun benimsenmesi halinde kira bedelinin uyarlanmasına karar verilmesi gerekirken, mahkemece; yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir....
