Davacının davadaki talebi kira bedelinin uyarlanmasına ilişkin olup mahkemece yukarıda açıklanan ilkeler ışığında uyarlama koşullarının varlığı, davalı kiracının halen ciroya bağlı olarak ödediği aylık kira bedellerinin belirlenmesi ve bu şekilde uyarlama koşulları oluşup oluşmadığı hususunda içinde serbest mali müşavir bilirkişinin de olduğu 3 kişilik bilirkişi heyetinden rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde eksik inceleme ve hüküm kurmaya elverişli ve yeterli görülmeyen bilirkişi raporu esas alınarak hüküm kurulmuş olması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir....
Mahkemece uyarlama davasının takip aylarını kapsamadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile 493.462 TL asıl alacağa yönelik itirazın iptaline ve kiralananın tahliyesine karar verilmiş, hüküm taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir. 1- Davacı ile davalılar arasında imzalanan 30.07.2004 başlangıç tarihli ve on yıl süreli kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Davacı vekili, 14.07.2010 tarihinde başlattığı icra takibinde, 2009 yılı Temmuz ayı ile 2010 yılı Haziran ayları kira bedeli olmak üzere toplam 534.982 TL kira alacağının tahsilini talep etmiştir. ... Anadolu 11. Asliye Hukuk mahkemesi 2014/300 Esas sayılı dosyasının (bozma öncesi Üsküdar 2....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2021/1616(DERDEST) DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : Antalya 1....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2021/1616(DERDEST) DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : Antalya 1....
Mahkemece, öncelikle davalının savunmasında belirttiği, 18.6.2003 tarihinde başlayan dönemin, peşin ödenmesi gereken yıllık kira parasının dava açılmadan önce ödenip, ödenmediği araştırılmadığı gibi; hükme esas alınan bilirkişi raporu, yukarıda açıklanan uyarlama davalarında gözetilmesi zorunlu olan yöntem ve usullere uygun, dayanak ve gerekçeleri içermemektedir. Taraflar arasındaki kira sözleşmesinde kira bedelinin her yıl %50 oranında artırılacağı öngörülmüştür....
Bunun mümkün olmaması hâlinde borçlu, sözleşmeden dönebilir; sürekli edimli sözleşmelerde ise kural olarak, fesih hakkını kullanır.” denilerek uygulama da kabul edilen uyarlama davasına ilişkin ilkelerin yasa maddesi haline getirildiği belirtilmiştir. Somut olayda; taraflar arasında geçerli kabul edilen kira sözleşmesi 15.05.2004 başlangıç tarihli ve 15 yıl gibi uzun süreli olup kiraya veren davacı, 15.05.2015 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere değişen hal ve şartlara göre kira bedelinin uyarlanmasını talep etmiştir. Uzun süreli kira sözleşmelerinde edimler arasındaki dengenin aşırı bozulması ve sözleşmenin taraflar açısından çekilmez hale gelmesi halinde kira parasının günün ekonomik koşullarına uyarlanması için her zaman “ uyarlama “ davası açılabilir....
Yukarıda anıldığı gibi, uyarlama kurallarının uygulanması için öngörülmez bir dış olayın meydana gelmesi gerekir. 34. Nitekim Hukuk Genel Kurulunun 14.09.2021 tarihli ve 2017/(13)3-2308 E., 2021/994 K. sayılı kararında da aynı hususlara işaret edilmiştir. 35. Her iki dava arasında bir yakınlık olmasına karşın belirgin farklar bulunmaktadır : a) Uyarlama davaları tartışmalı olmakla birlikte genellikle uzun süreli kira sözleşmelerinde söz konusu olduğu hâlde, kira tespit davaları bir yıl süreli sözleşmelerinde devreye girer. b) Uyarlama davaları açıldığı tarihten itibaren derhal etkili olur. Bu nedenle daha önceki tarih için uyarlama istenemez. Kira tespit davaları ise kira sözleşmesinin sonundan, yeni dönem başından itibaren hükmünü ifade eder, yeter ki kira sözleşmesinin bitiminden en az on beş gün öncesine kadar dava dilekçesi veya kira bedelinin tespitinin isteneceğine dair bildiri (ihtar) kiracıya ulaştırılsın....
Davacılar vekili dava dilekçesinde; Davalının 01.05.2010 başlangıç tarihli yazılı kira sözleşmesi gereğince kiracı olduğunu, aylık kira bedelinin sözleşmede aylık net 5.500 TL belirlendiğini, 3. yıldan itibaren kira bedelinin 6.000 TL olacağının sözleşmede kararlaştırıldığını, 01.05.2013 tarihinde başlayan 4. yılda davalının sadece 500 TL artış yaparak, aylık 6.500 TL kira bedeli ödediğini, aradan geçen dönemde mecurun olduğu bölgenin öneminin arttığını, beklenenin üzerinde bir rağbet alanı haline geldiğini, kiracının ödediği bedelin çevredeki kiralara göre düşük kaldığını belirterek 01.05.2013 tarihinden itibaren aylık kira bedelinin brüt 19.300 TL olarak tespitini istemiştir. Davalı sözleşmenin beş yıllık olduğunu, davanın süresinde olmadığını, 01.05.2013 tarihinden itibaren net 6.500 TL ödemeye başladığını belirterek davanın reddini savunmuştur. Taraflar arasındaki kira sözleşmesi 01.05.2010 başlangıç tarihli ve 3+2 yıl sürelidir....
Buna göre, yukarıda açıklanan sözleşmenin uyarlanmasına ilişkin kural ve yöntemlerin ışığı altında mahkemece; yerinde uygulama yapılıp, uzman bilirkişiler düşüncesinden de yararlanmak suretiyle, kiralananın niteliği, kullanma alanı, konumu, bölgede kira parasını da etkileyecek normalin üstündeki değişiklikler, emsal kira paraları, vergi ve amortisman giderlerindeki artışlar araştırılıp, değerlendirilerek, sonuçta işlem temelinin çöktüğü, sözleşmedeki çıkar dengesinin katlanılamayacak derecede davacı aleyhine bozulduğunun benimsenmesi halinde kiracının ne miktar kira parasından sorumlu olacağının belirlenmesi, böylece sözleşmedeki kira parasını, tarafların amacına uygun objektif iyiniyet, hak ve nesafet (TMK 2/1, 4. md) kurallarının elverdiği ölçü ve düzeyde uyarlanması, aksi halde ise davanın reddine karar verilmesi gerekirken, sözleşmenin uyarlanmasına ilişkin açıklanan kural ve yöntemler gözetilmeden, yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir....
KARAR Davacı, 1.11.2003 başlangıç tarihli, 5 yıl süreli ve aylık 4.000 dolar bedelli kira sözleşmesi ile kendisine ait taşınmazı davalıya kiraladığını, kira sözleşmesinin yapıldığı tarihteki ekonomik durumun sonradan ortaya çıkan nedenlerle aleyhine değiştiğini, sözleşme tarihinden sonra doların TL karşısındaki değerinin azaldığını, ayrıca kira sözleşmesi yapıldıktan sonra kiralananın bulunduğu çevrede olağanüstü gelişmeler sonucu taşınmazın bulunduğu yerin merkezi bir yer haline geldiğini, taşınmazların satış ve kira bedellerinin çok arttığını, vergisinin çoğaldığını, kira bedelinin emsallere göre düşük kaldığını, ileri sürerek aylık kiranın 12.000 dolar olarak uyarlanmasını istemiştir. Davalı, uyarlama şartları bulunmadığını savunarak davanın reddini dilemiştir....
