DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Dava, kira bedelinin uyarlanması istemli davadır. Talep;"kira sözleşmesinden kaynaklı ihtiyati tedbir" istemine ilişkindir....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2021/945 ESAS (ARA KARAR ) DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : Kayseri 4. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2021/945 Esas sayılı 21/04/2021 tarihli ara kararına karşı davalıvekili tarafından istinaf incelemesi için Dairemize gönderilmekle inceleme aşamasında dosyadaki tüm bilgi ve belgeler incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLÜP GÖRÜŞÜLDÜ TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin işletmekte olduğu çocuklara faaliyet veren Sihirli Köşk Eğlence Merkezinin bulunduğu iş yerini 30/09/2018 tarihinde aylık 18.000,00 TL kira bedeli karşılığında davalı Kilo Gıda İnş.Tekst.Tic. ve San.Ltd. Şti.'...
KARAR Davacı, 1.11.2003 başlangıç tarihli, 5 yıl süreli ve aylık 4.000 dolar bedelli kira sözleşmesi ile kendisine ait taşınmazı davalıya kiraladığını, kira sözleşmesinin yapıldığı tarihteki ekonomik durumun sonradan ortaya çıkan nedenlerle aleyhine değiştiğini, sözleşme tarihinden sonra doların TL karşısındaki değerinin azaldığını, ayrıca kira sözleşmesi yapıldıktan sonra kiralananın bulunduğu çevrede olağanüstü gelişmeler sonucu taşınmazın bulunduğu yerin merkezi bir yer haline geldiğini, taşınmazların satış ve kira bedellerinin çok arttığını, vergisinin çoğaldığını, kira bedelinin emsallere göre düşük kaldığını, ileri sürerek aylık kiranın 12.000 dolar olarak uyarlanmasını istemiştir. Davalı, uyarlama şartları bulunmadığını savunarak davanın reddini dilemiştir....
kira bedelinin 6.000....
Somut olayda davacı taraf 2017- 2018 yılı T1 kantin kira sözleşmesini ihtirazı kayıt ile imzaladığı buna göre ilk baştan itibaren uyarlama talebine dayanak olan hususun bilindiği bu itibarla sözleşmenin değişen koşullara uyarlanması şartlarından olan "Sözleşmenin yapıldığı sırada, taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durum" şartının gerçekleşmediği kabul edilerek sözleşmeye bağlılık (Ahde Vefa-Pacta Sund Servanda ) ve sözleşme serbestliği ilkeleri gereğince davacının kira bedelinin tespiti (uyarlama) ve fazla ödenen kira bedelinin iadesi istemin yerinde olmadığı buna göre de ilk derece mahkemesinin kararında bir isabetsizlik bulunmadığından, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçe usul ve yasaya uygun olduğundan, davacının istinaf başvurusunun HMK 353/1- b-1 maddesi gereğince esastan reddi gerektiğine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
Taraflar arasındaki kira sözleşmesinde kira parasının her yıl yıllık enflasyon oranı +%10 olarak arttırılacağı konusu uyuşmazlık konusu değildir. Davada çözümü gereken sorun kira parasının sözleşmedeki her yıl yıllık enflasyon oranı + %10 oranında arttırılacağına ilişkin sözleşme hükmünün uyarlama yapılan tarihten sonraki kira dönemlerinde de hükmünü devam ettirip ettirmeyeceği noktasında toplanmaktadır. Kira parasının günün koşullarına intibakını sağlayan ve uyarlama adı ile anılan dava sonucunda sözleşmenin sadece kira parası bölümü günün koşullarına intibak ettirilmiş olup, sözleşmenin diğer koşulları örneğin taraflar arasındaki kira sözleşmesinde kararlaştırılan kira bedelinin her yıl yıllık enflasyon oranı+%10 oranında arttırılacağına ilişkin koşulda bir değişiklik olmaz. Yani sözleşmenin diğer hükümleri aynen hukuki statüsünü korur. Uyarlama davalarındaki asıl amaç, sadece kira parasının değiştirilmesine yöneliktir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira bedelinin tespiti Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davacı ... davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira bedelinin tespiti istemiyle açılan ve kesinleşen karar nedeniyle yargılamanın yenilenmesi istemine ilişkindir....
Tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde davanın bir uyarlama davası olduğu, kira sözleşmesinin Covid-19 hastalığı nedeniyle uyarlanması ve kira bedelinin %75 oranında indirim yapılması 2020- 2021 yılında kira bedelinin ödenmemesi yönünde olduğu görülmektedir. uyarlama davalarının kendilerine özgü nitelikleri vardır. Davacı tarafın tedbir talepleri uyarlama davasının özüne uymamaktadır. Tüm deliller toplanıldıktan sonra esaslı bir şekilde Covid-19 un kira sözleşmelerinin uyarlanmasını gerektiren mücbir sebep niteliğinde bir doğal felaket olup olmadığı tartışılacak , değerlendirilecek ve esas kararla sonuca ulaşılacaktır. Bu haliyle esasa ilişkin karar verilmesi gereken konuda ihtiyati tedbir kararı verilemeyecektir....
Mahkemece, dava konusu taşınmaza ilişkin taraflar arasında 10/04/2012 tarihli kira sözleşmesi yapıldığı, sözleşmenin 4. maddesine göre her yıl kira bedelinin üretici fiyat endeksine göre artırılacağının belirlendiği, hukukumuzda sözleşme serbestiyeti ile birlikte sözleşmeye bağlılık ilkesi geçerli olması karşısında bu ilkenin istisnalarından olan kira bedellerine ilişkin uyarlama davası olarak davanın ele alındığı, dosya içeriği, beyanlar, gelen evraklar, bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde bölgedeki emsal kira sözleşmeleri, vergi ve amortisman artışları, taşınmazın cinsi, yüzölçümü, bulunduğu mevkii, bölgedeki hızlı ticari ve imar alınındaki değişiklikler ve gelişme nedeniyle kira bedellerindeki artışlar dikkate alınarak Türk Medeni Kanunun 4 ve 2 ci maddeleri gereğince iyi niyet, hakkaniyet ve nesafet ilkeleri ışığında uyarlama ilke ve esaslarına da sadık kalınarak kiraya konu taşınmazın 10/04/2015-10/04/2016 kira dönemine ilişkin güncel kira bedelinin dava tarihi itibariyle...
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dayanak kira sözlemesinin 4.1 maddesine göre aylık net kira bedelinin mağazanın KDV'den arındırılmış aylık net satışının %3'ü olduğunu, bu davanın uyarlama davası olarak görülmesi gerektiğini, taraflar arasında mevcut kira sözleşmesinde sabit kira bedeli belirlenmediğinden, ciro esasına göre kira miktarı belirlendiğinden kiraya verenlerin alacağı kira bedeliniin sürekli artış gösterdiğini, bu hususun nazara alınarak davanın uyarlama davası olarak görülmesi gerektiğini davacıya ödenen kira bedellerinin aydan aya değiştiğini, ilk kiraya verildiği yıldaki kira bedeli ile şuanda ödenen kira bedeli arasında çok büyük fark olduğunun görüldüğünü, açıklanan nedenlerle davacının davasının reddine karar verilmesini talep etmiştir....
