İstinaf eden davalı vekili sunmuş olduğu istinaf dilekçesinde özetle; davacının faaliyetinin durdurulmadığını, aktif olarak çalışmaya devam ettiğini, davanın 272.000,00 TL bedel üzerinden açılması gerekirken 189.000,00 TL bedel üzerinden açıldığını, maktu harç alındığını, nispi harç tamamlatılmadığını, yıllık kira bedeli üzerinden dava açılmamasına rağmen vekalet ücretinin brüt kira farkı üzerinden belirlendiğini, davacının 16.03.2020 tarihinden sözleşmenin bitiş tarihine kadar uyarlama talep ettiğini, uyarlama yapılacaksa dava tarihi olan 11.11.2020 tarihinden itibaren uyarlama yapılması gerektiğini, yine uyarlamanın davacının tahliye ettiği 06.12.2020 tarihine kadar yapılması gerekirken 01.07.2021 tarihine kadar uyarlama yapılması ve tedbirin karar kesinleşene kadar devamının hatalı olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. HMK'nun "İncelemenin Kapsamı" başlıklı 355. maddesinde "İnceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır....
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile dava konusu taşınmazın kira bedelinin 07/05/2013 tarihinden geçerli olmak üzere 1.750TL olarak tespitine karar verilmiş, iş bu kararın davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 6. Hukuk Dairesi'nin 19/01/2016 tarih ve 2015/859 Esas- 2016/96 Karar sayılı ilamı ile " ... Davacı yeni malik kira süresi dolmadan kira bedelinin uyarlanması talebinde bulunmuş olup, mahkemece kira bedeli tespiti yoluna gidilmesi doğru değildir. Mahkemece yapılacak iş, uyarlama davası şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği üzerinde durularak sonucuna uygun bir karar verilmesi gerektiği...." gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir. Bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucu, Mahkemece uyarlama koşulları oluşmadığından bahisle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Hukukumuzda sözleşmeye bağlılık (... Sund Servanda) ve sözleşme serbestliği ilkeleri kabul edilmiştir....
Şti arasında yapılan 01.10.2019 başlangıç tarihli kira sözleşmesi bulunduğunu, söz konusu taşınmazlarla ilgili kira sözleşmesinin uyarlanmasına dair ilgili şirkete 16.04.2021 tarihli ihtarnamenin gönderildiğini, yaşanan ekonomik krizle birlikte işlem temelinin çökmüş olması nedeniyle kira bedelinin ortaya çıkan yeni koşullara uyarlanmasını sağlamak amacıyla bu kira uyarlama davasının açılması zorunluluğunun doğduğunu, bu nedenlerle 01.10.2019 başlangıç tarihli kira sözleşmesinde bedele ilişkin bulunan "Aylık kira bedeli kiralananda faaliyet gösterecek satış mağazasının bir takvim ayına ait net satışın %4,25+KDV'sidir ." maddesinin kaldırılarak ihtarname tebliğ tarihi olan 16.04.2021 tarihinden itibaren "aylık kira bedelinin 24.000,00TL+KDV olarak değiştirilmesi ve 10 yıllık kira sözleşmesinin sonuna kadar yılda bir artış yapılması ve artışın her yıl ocak ayında açıklanan EFE+TÜFE ortalaması oranında artırım yapılması" şeklinde uyarlanmasına karar verilmesini talep etmiştir....
Taraflar arasında düzenlenen kira sözleşmesi, 01-01-1997 başlangıç ve 31.12.1997 sona erme tarihli olup her yıl yenilenerek günümüze kadar devam ederek gelmiştir. Yani kısa sürelidir. Davacı kira bedelinin tespitini istemiştir.Gerek davacının talebi gerekse kiranın süresi dikkate alındığında talebin uyarlama olduğu kabul edilemez. Dava kira bedelinin tespiti davasıdır. HUMK.nun mad. 8/II-1'e göre; "Kira sözleşmesine dayanan her türlü tahliye, akdin feshi yahut tesbit davalarına, bu davalarla birlikte açılmış 2007/6566-11079 kira alacağı ve tazminat davaları ile bunlara karşı açılmış davalara" Sulh Mahkemeleri bakmakla görevli kılınmışlardır. Her ne kadar, Sulh Hukuk Mahkemesince dava uyarlama davası olarak nitelendirilip, dava dilekçesinin görev yönünden reddi üzerine Asliye Hukuk Mahkemesince esastan incelenmiş ise de, bu karar temyiz edilmeden kesinleştiğinden Asliye Hukuk Mahkemesini bağlamaz....
Taraflar arasında düzenlenen kira sözleşmesi, 01-01-1993 başlangıç ve 31.12.1993 sona erme tarihli olup her yıl yenilenerek günümüze kadar devam ederek gelmiştir. Yani kısa sürelidir. Davacı kira bedelinin tespitini istemiştir.Gerek davacının talebi gerekse kiranın süresi dikkate alındığında talebin uyarlama olduğu kabul edilemez. Dava kira bedelinin tespiti davasıdır. HUMK.nun mad. 8/II-1'e göre; "Kira sözleşmesine dayanan her türlü tahliye, akdin feshi yahut tesbit davalarına, bu davalarla birlikte açılmış kira alacağı ve tazminat davaları ile bunlara karşı açılmış davalara" Sulh Mahkemeleri bakmakla görevli kılınmışlardır. Her ne kadar Sulh Hukuk Mahkemesince dava uyarlama olarak nitelendirilip dava dilekçesinin görev yönünden reddi üzerine Asliye Hukuk Mahkemesince esastan incelenmiş ise de, bu karar temyiz edilmeden kesinleştiğinden Asliye Hukuk Mahkemesini bağlamaz....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, kira ilişkisinden kaynaklanan kira tespiti ve uyarlama isteğine ilişkindir. 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14/son maddesi gereğince 01.02.2013 tarihinde yürürlüğe giren Yargıtay Büyük Genel Kurulunun Hukuk Dairelerinin iş bölümünü düzenleyen 21.01.2013 tarihli ve 2013/1 sayılı Kararı uyarınca ve davanın açıklanan niteliği itibariyle temyiz inceleme görevi Yargıtay 6. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden Yargıtay 6. Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 20.06.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, kira ilişkisinden kaynaklanan kira tespiti ve uyarlama isteğine ilişkindir. 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14/son maddesi gereğince 01.02.2013 tarihinde yürürlüğe giren Yargıtay Büyük Genel Kurulunun Hukuk Dairelerinin iş bölümünü düzenleyen 21.01.2013 tarihli ve 2013/1 sayılı Kararı uyarınca ve davanın açıklanan niteliği itibariyle temyiz inceleme görevi Yargıtay 6. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden Yargıtay 6. Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 12.07.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece bozma doğrultusunda inceleme ve araştırma yapılması yasal zorunluluk haline gelir.Davalılar gerek cevap dilekçelerinde ve gerekse yargılama sürecinde enflasyondaki düşüşün bina ve 2009/7013-11761 kira bedellerinde artışa neden olduğunu,kiralanın bulunduğu yörenin kıymetlendiğini ve kiralananın da değer kazandığını uyarlama şartlarının oluşmadığını savunmuşlardır....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 27/12/2022 NUMARASI : 2022/731 E 2022/3395 K DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : DAVA DİLEKÇESİNİN ÖZETİ: Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle, müvekkilleri ile dava konuksu Samsun İli, Atakum İlçesi, Atakum Mah., 176 ada, 2 parselde kayıtlı taşınmazın T4 İle aralarında 25/06/2013 tarihli kira sözleşmesi imzaladıklarını, 25.06.2013 tarihli kira sözleşmesi uyarınca dava konusu olan ilgili mecurda davalı T4 nın ödenmekte olan aylık peşin net 49.091,56 TL tutarında olan kira bedelinin dava tarihinden itibaren geçerli olmak üzere fazlaya ilişkin hakları saklı kalması şartıyla aylık peşin net 75.000,00- TL olarak uyarlanmasına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Samsun 2. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 27/12/2022 tarih 2022/731 Esas, 2022/3395 Karar sayılı ilamıyla davanın reddine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira uyarlama istemli davasına dair karar davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmediğinden, mahkemece 18/03/2013 tarih ve 737-1660 sayılı kararla temyiz dilekçesi reddedilmiş, red kararı yasal süre içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Hüküm temyiz talebinde bulunana 12/02/2013 tarihinde tebliğ olunmuş ve temyiz dilekçesi sekiz günlük yasal süre geçtikten sonra 26/02/2013 tarihinde verilmiştir. Yerel mahkemece 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek H.U.M.K.nın 432/4.maddesi gereğince süresinde olmayan temyiz isteminin reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamış olmakla yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile verilen kararın ONANMASINA ve aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene iadesine, 03/03/2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
