"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira sözleşmesinin feshinin iptali ve tazminat Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira sözleşmesinin feshinin iptali ve tazminat davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA ve aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenden alınmasına 13/03/2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Davacı vekili, Asıl ve Birleşen davalarda dava dilekçelerinde özetle, davalı kiracı şirketin kira sözleşmesinin feshinin haksız ve geçersiz olduğunu,bu nedenle kira paralarının tahsili amacıyla icra takibi başlattıklarını,davalıların itirazının haksız olduğunu belirterek itirazın iptali ve icra tazminat isteminde bulunmuş,davalılar vekili,kira sözleşmesinin feshedilip kiralananın tahliye edildiğini belirterek davanın reddini savunmuş, Mahkemece Asıl ve Birleşen davanın kısmen kabulü ile itirazların kısmen iptaline,davacı lehine %40 icra tazminatına karar verilmiştir. Mahkemenin kararında ve Yargıtay ilamında yazılı sebeplere göre davalılar vekilinin sair karar düzeltme talepleri yerinde değildir. Ancak, taraflar arasında uyuşmazlık konusu olmayan 01.08.2011 başlangıç tarihli ve 5 yıl süreli kira sözleşmesinin 5.maddesinde; “...ilk yılda aylık kira parasının 9.500 TL net olup,stopajın kiracı tarafından ayrıca ödeneceği...”kararlaştırılmıştır....
Noterliğinin... tarihli kira sözleşmesinin feshinin sözleşmenin 26.maddesine uygun şekilde feshedilip feshedilmediği, kira sözleşmesinin feshi sözleşmenin şartlarına uygun ise kira sözleşmenin 26.maddesi uyarınca kira bedelinin iki katı tutarında tazminat ödenmesine yönelik şartların bulunup bulunmadığı, kira sözleşmesinin feshi sebebiyle tazminat ve ortak gider masraflarının talep edilip edilemeyeceği hususlarının kira sözleşmesinin incelenmesi, hüküm ve sonuçlarının tartışılması, 6098 s. TBK uyarınca kira sözleşmesine yönelik yasal düzenlemelerin somut olaya tatbiki ve değerlendirilmesi ile incelenmesi, tartışılması ve değerlendirilmesinin zorunlu olduğu, bu itibarla kira sözleşmesinin feshine dayalı olarak tazminat ve ortak gider dahil kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalara bakma görevinin 6100 s....
Somut olaya gelince, davacı kiracı ile davalı kiraya veren arasında 31.03.2009 başlangıç tarihli, 3 yıl süreli kira sözeleşmesinin bulunduğu ve kira sözleşmesinin süresi bitmeden davalı kiraya veren tarafından 30.03.2010 tarihinde tek taraflı olarak feshedildiği tartışmasızdır. Davacı, sözleşmenin davalı idare tarafından tek taraflı feshinin haksız olduğunu iddia etmiş, davalı ise kira bedellerinin ödenmemesi nedeni ile davacı kiracının kusuruyla sözleşmenin feshedildiğini savunmuştur. Davacının haksız fesih iddiasına dayanak olan Bozyazı Sulh Hukuk Mahkemesi’nde açılan kiracılık sıfatının tespiti davasında, haksız feshin iptali ile kiracılık sıfatının tespitine karar verilmiş, ilgili kararın Yargıtay 6.Hukuk Dairesi’nin kararı ile onanarak kesinleşmiştir. Eldeki davada kuvvetli delil mahiyetinde olan kiracılık sıfatının tespiti davasında feshin haksız olduğu belirlenmiştir....
"İçtihat Metni"KARAR Dava, demirbaşları ile birlikte davacıya kiraya verilen ticari işletmenin kira sözleşmesinin feshinin iptali ve tazminat isteğine ilişkin olduğundan kararın temyizen incelenmesi görevi 2797 sayılı Yargıtay Kanunu'nun 14.maddesi uyarınca 14.Hukuk Dairesinindir. SONUÇ:Dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 14.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 23.10.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Söz konusu kararda, kirasözleşmesinin kiracı tarafından feshinin haksız olduğu, sözleşmenin süresinden önce feshi nedeniyle kiracının bir yıllık kira bedelinden sorumlu olduğu kabul edilerek kiraya verenin talep ettiği 15/12/2008 tarihinden 15/06/2009 tarihine kadar olan 7 aylık kira bedeli, makul süre kira bedeli olarak kabul edilmiş ve bu gerekçe ile kiracının menfi tespit istemi reddedilmiş olup, kesinleşen bu karar taraflar açısından bağlayıcıdır. Bu nedenle, kesinleşen bir yıllık makul süre kira bedelinin 7 aylık kısmı İstanbul 14.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2010/25 Esas sayılı dosyasında dayanak yapılan icra takibine konu edildiğine göre, davacı kiraya veren bakiye 5 aylık kira bedelini talep edebilecektir. Buna göre ilk derece mahkemesince; 5 aylık kira bedeli yönünden itirazın iptaline karar verilmesi gerekirken, kiralananın usulüne uygun olarak kiraya verene teslim edilmediği gerekçesiyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir....
Taraflar arasında 15/01/2014 tanzim tarihli 24 ay süreli yıllık 324.000,00 TL bedelli kira sözleşmesi imzalandığı hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kira sözleşmesinin 11. maddesinde kiracının fesih talebinde bulunması, kira dönemi sona ermeden faaliyetini durdurması, kiralananı amacı dışında kullanması, taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işletme ruhsatının her ne sebeple olursa olsun iptal edilmesi hallerinde kira sözleşmesinin, 2886 Sayılı Devlet İhale Kanun'unun 62 nci maddesine göre tebligat yapmaya gerek kalmaksızın idarece feshedilerek, kesin teminatın gelir kaydedileceği ve cari yıl kira bedelinin tazminat olarak tahsil edileceği düzenlenmiştir. Davacı idare tarafından kira sözleşmesinde öngörülen yükümlülükleri yerine getirmemesi ve vadesinde ödemelerini yapmaması nedeniyle sözleşmenin 16/09/2015 tarihinde tek taraflı feshedildiği ve davalıya kiralananı tahliye etmesi için bildirim yapıldığı anlaşılmaktadır.....
Yukarıda açıklaması yapılan HMK'nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince davacı vekilinin istinaf sebepleri ve kamu düzenine ilişkin hususlar ile bağlı kalınarak ilk derece mahkemesine ait dava dosyası esas bakımından incelendiğinde; Dava, kira sözleşmesinin haksız feshinin iptali, bu talebin kabul edilmemesi halinde haksız fesihten kaynaklanan müspet, menfi ve munzam zararların tahsiline ilişkindir Davaya konu Spor Vadisi Tesisleri 31/10/2016 tarihli sözleşme ile ihale usulüyle davacıya kiralanmıştır. Taraflar arasında kira ilişkisinin varlığı hususunda ihtilaf bulunmamaktadır. Kira süresi yerin tesliminden itibaren 3 yıl süreli olup, kiralanan yer davacıya 24/01/2017 tarihinde teslim edilmiştir. 31/10/2016 tarihli kira sözleşmesinin 19. maddesinde, kiracının kira dönemi sona ermeden faaliyetini durdurması veya taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi hallerinde kira sözleşmesinin 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 62....
Davalı, davacının kamu hukuku kurallarını uygulayarak tek taraflı fesih yaptığını, fakat davaya konu kira sözleşmesinin özel hukuk hükümlerini taşıdığını,mera kira sözleşmesine ve proje hükümlerine uygun olarak ekimleri yaptığını,müşavir olarak atanan profesörün ve İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nün yönlendirmesi ve denetimi ile ekimin yapıldığını, arpa ekiminin yapılacağının kira sözleşmesinde açıkça yer aldığını ve kendisinin de bu şartlara uygun olarak arpa ekimi yaptığını, kira sözleşmesinin feshedilmesi ile ilgili teknik bir açıklama yapılmadığını ve uygun bir önel verilmeden tek taraflı feshedilen sözleşme ile ilgili davacının alacak talebinde bulunamayacağını savunarak,davanın reddini istemiştir. Mahkemece, ilgili kurum tarafından yapılan kira sözleşmesinin tek taraflı feshinin 2013 yılının 1....
Mahkemece, davanın kabulüne, 13.02.2006 tarihli sözleşmenin feshinin iptali ile sözleşmenin aynen ifasına karar verilmiş; hüküm davacı ve davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının tüm temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Mahkemece sözleşme şartlarının gerçekleşmemesinde davacının kusurunun olmadığı, feshin haksız olduğu gerekçesiyle 13.02.2006 tarihli sözleşmenin feshinin iptali ile sözleşmenin aynen ifasına karar verilmiş ise de, davacının aynen ifanın mümkün olmaması halinde uğradığı zararın tazmini talebi de bulunmaktadır....
