Taraflar arasında düzenlenen kira sözleşmesi 01 03 2002 başlangıç tarihli süre 15 yıl sürelidir. Sözleşmenin 4/e mad- desinde yer alan özel koşul “ ikinci ve müteakip kira yıllarında kira bedeli, her yıl, bir önceki yıl bedelinin, o yılda artışın yapılacağı tarihten geriye doğru son oniki ayda, Devlet İstatistik Enstitüsü, tüketici fiyat endeksinde aylık ortalamalara göre meydana gelmiş yıllık değişim nispetinde artırılması suretiyle tespit olunacaktır.” şeklindedir. Somut olayda talep; kira sözleşmesinde taraflarca kararlaştırılan kira parasının artırılması ile ilgili koşulun iptaline ilişkin olup, dava bu niteliği itibariyle kira sözleşmesine dayanan kira tesbit davası olmayıp, kira parası ile ilgili hükmün iptali istemini içeren uyarlama davasıdır....
Somut olayda; 10 yıllık kira sözleşmesinin 4. yılında sözleşmedeki kararlaştırılan kira bedeline ilişkin şartın iptali istendiğine göre kira tesbiti davası olarak düşünülemez ve talep edilen yıllık kira bedeli üzerinden 2.880.000.000 TL. olan dava değerine göre H.Y.U.Y.nın 8/1. maddesi gözönünde bulundurulduğunda ve dava tarihi esas olduğunda Asliye Hukuk Mahkesinde görülmesi gerekir. SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle; H.Y.U.Y.’nın 25. ve 26. maddeleri gereğince ... Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 03/04/2006 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Davalı, davada kira sözleşmesinin iptali değil, sözleşmenin feshinin talep edildiğini, davanın Sulh Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiğini, davalı idareye ait taşınmazın teras katındaki reklam yeri 12.3.2004 başlangıç, 31.12.2004 hitam tarihli olarak davacıya kiralandığını, 16.1.2005 tarihli ek sözleşme ile de 2005 yılı aylık kirasının 11.300 YTL olarak belirlendiğini, sözleşme hükümlerine göre belediyeden izin alamasa dahi kira bedelini ödemeyi kabul ettiğini savunarak davanın görev ve esas yönünden reddini dilemiştir. Mahkemece, mahkemenin görevsizliği nedeni ile dava dilekçesinin reddine, davanın talep halinde görevli ve yetkili Beyoğlu Nöbetçi Sulh Hukuk Hakimliğine gönderilmesine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir....
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin bu taşınmazı 2008 yılından bu yana kullanmakta olup, kira borcu bulunmadığını, meclis kararı ile, belediyeye ait işyerlerini kullanan tüm kiracılardan kira borcu bulunmayanlar ile 5 yıl süreli yeni kira sözleşmesi yapılması şeklinde karar alındığını, bu şekilde Sürgü Belediyesi ile kira sözleşmelerinin yenilendiğini, müvekkilinin belediye kiracısı olmasına ve kira borcu bulunmamasına rağmen tüm kiracılar için uygulanması gereken meclis kararının sadece müvekkili için uygulanmadığını ileri sürerek müvekkilinin kira sözleşmesinin 5 yıl süre ile yenilendiğinin kabulü ile müvekkilinin kiracı olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira sözleşmesinin iptali Uyuşmazlık, eser ve kira sözleşmesinden kaynaklanan karma sözleşmenin iptali istemine ilişkindir. Bu aşamadaki uyuşmazlık eser sözleşmesine ilişkindir. Bu durumda temyiz incelemesi dairemizin görevi dışında bulunduğundan dosyanın görevli ... .... ... Dairesi Başkanlığı'na gönderilmesine, .../04/2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Asliye Ticaret Mahkemesi; "...davanın kira ilişkisinden doğduğundan davaya bakma görevinin sulh hukuk mahkemesine ait olduğu..." gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir. ... 12. Sulh Hukuk Mahkemesi ise; "...taraflar arasında kira sözleşmesinin henüz yapılmadığı, kira ve işletme sözleşmesinin yapılacağına dair protokoldeki cezai şartın tahsili amacıyla dava açıldığından davaya bakma görevinin asliye ticaret mahkemesine ait bulunduğu..." gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir. Somut olayda; taraflar arasında kira sözleşmesinin yapılmadığı, kira ve işletme sözleşmesinin 25.04.2014 tarihine kadar imzalanmaması halinde cezai şartın ödeneceğine dair 11.04.2014 tarihli protokol uyarınca dava açıldığından ticari nitelikteki uyuşmazlığın asliye ticaret mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; ... 18....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira sözleşmesinin iptali Dava, kat maliki tarafından ana taşınmazın ortak yerlerinin kiralanmasına ilişkin düzenlenen kira sözleşmesinin iptaline yönelik olarak açılmış olup, uyuşmazlık 634 Sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'ndan kaynaklanmaktadır. Bu durumda hükmün temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışında olup Yargıtay ( 18. ) Hukuk Dairesi'ne ait bulunduğundan dosyanın görevli Yargıtay ( 18.) Hukuk Dairesi Başkanlığı'na gönderilmesine, 25.03.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki kira sözleşmesinden kaynaklı itirazın iptali davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı, taraflar arasında imzalanan 01/05/2014 başlangıç tarihli kira sözleşmesi gereğince 7 aylık kira bedelinin davalı kiraya verene peşin ödendiğini, kira sözleşmesine uygun olarak kira sözleşmesinin 01/08/2014 tarihinde feshedileceğinin ve peşin ödenen kira bedelinin iadesi gerektiğinin davalı kiraya verene ihtar edildiğini, peşin ödenen kira bedelinin iade edilmemesi nedeniyle davalı aleyhine girişilen icra takibine itiraz edildiğini belirterek, davalının itirazının iptali isteminde bulunmuştur....
Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Dava, kira sözleşmesinin geçersiz olduğunun tespiti istemine ilişkindir. Sulh Hukuk Mahkemesi'nce, taraflar arasında kira sözleşmesinin bulunmadığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Asliye Hukuk Mahkemesi ise, HMK'nin 4/1-a. maddesi hükmüne göre kira ilişkisine dayalı davalarda görevli mahkemenin sulh hukuk mahkemesi olduğu gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur....
K A R A R Davacı, 16.3.2004 tarihinde yapılan sözleşme ile davalıya ait taşınmaz üzerinde bulunan alanda reklam işi yapılması konusunda anlaştıklarını, tüm uğraşlarına rağmen bu yerde davalının taahhüt ettiği reklam işini faaliyete geçiremediklerini, sözleşmeye devam edemeyeceklerini sözleşmeye konu mecurun da teslim edilmediğini ileri sürerek 16.3.2004 tarihli kira sözleşmesinin geçersizliği ve hükümsüzlüğüne, sözleşme nedeniyle de davalıya yapılan toplam 71.524.00 YTL.nın ödeme tarihlerinden yasal faiziyle iadesine karar verilmesini istemiştir. Davalı, davada kira sözleşmesinin iptali değil sözleşmenin feshinin talep edildiğini, aynı konuda dava bulunduğunu ve kesinleşmediğini, 16.1.2005 tarihli ek sözleşme ile de 2005 yılı aylık kirasının 11.300 YTL: olarak belirlendiğini, sözleşme hükümlerine göre belediyeden izin alamasa dahi kira bedelini ödemeyi kabul ettiğini savunarak davanın derdestlik ve esas yönünden reddini dilemiştir....
