Mahkemece, hak ve nesafete göre aylık kira parasının dava tarihinden itibaren 500 TL olarak tespitine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 21.11.1966 gün ve 19/10 ... Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararına göre kira tesbiti davası her zaman açılabilir. Kira parasının artırılması ile ilgili ihtarın veya aynı amaç için açılan dava dilekçesinin tebliğ tarihi, tesbit edilecek yeni kira parasının geçerli olacağı tarihin saptanmasında etken olur. Kira parasının tesbiti ile geçerlilik tarihinin saptanması birbirinden ayrı isteklerdir. Anılan içtihadı birleştirme kararının sonuç kısmının 5. bendine göre hâkim istekle bağlı kalmayarak orada belirlenen koşullar içerisinde geçerlilik tarihini saptayacaktır. Taraflar arasındaki kira sözleşmesi sözlü olarak düzenlenmiş olup, süresinde gönderilmiş ihtarnamede de bulunmadığına göre dava tarihinde başlayan dönem için kira parasının tesbitine karar verilemez....
Taraflar arasındaki kira sözleşmesinde artış şartı bulunmamaktadır. Süresinde gönderilmiş ihtarname veya açılmış dava da bulunmadığına göre 01.05.2009 günü başlayan dönem için kira parasının tespitine karar verilemez. Ancak bu durumda, mahkemece bir sonraki dönem için kira parasının tespitini isteyip istemediği hususunun davacı taraftan sorularak, istemesi halinde bir sonraki dönem için kira parasının tespitine karar verilmesi mümkündür. Öyle ise mahkemece, yukarıdaki ilke ve esaslar gereğince, davacı tarafın talep etmesi durumunda, 1.5.2010 tarihinden itibaren başlayacak dönem için kira tespiti yapması, davacı tarafın bir sonraki dönem için tespit istememesi halinde de, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile davanın reddine karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira bedelinin tespiti Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde duruşmalı olarak temyiz edilmiş ancak, davanın niteliği itibari ile duruşmaya tabi olmadığından duruşma isteğinin reddine karar verildikten sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava dilekçesinde kira parasının 01.01.2012 gününden başlayarak yıllık 277,82 TL olarak tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile kira parasının yıllık 558,35 TL olarak tespitine karar verilmiş hüküm hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Kira tesbiti davalarında; temyiz kabiliyeti tespit edilen kira parasının yıllık miktarı esas alınarak HUMK. nun 427. maddesine göre belirlenmelidir. Hüküm tarihi itibariyle kesinlik sınırı 1.820 TL olup mahkemece verilen hüküm karar tarihi itibariyle kesin niteliktedir....
Bu nedenle kira parasının tespitine ilişkin kararın kesinleşmesinden sonra ancak kira parasının tahsili talep edilebileceğinden, mahkemece; kesinleşmeden önce kiranın tahsiline karar verilmesi doğru görülmemiştir. Ayrıca, yabancı para ile kararlaştırılan kira sözleşmesinin sona ermesinden sonra yenilenen dönemde kira parasının tespitinin istenilmesi halinde, Yargıtay'ın yerleşmiş içtihatları uyarınca tarafların açık muvafakatları bulunmadığı sürece kira parasının TL olarak tespiti gerekir. Dava konusu olayda, davacı kira parasının yabancı parayla tespitini istemekte, davalı kiracı ise yabancı parayla ödeme yapmasına rağmen, kiranın döviz olarak tespit edilmesine karşı olduklarını beyan ettiği anlaşılmaktadır. Bu durumda mahkemece taraflardan sorularak yabancı para ile kira parasının tespitini istedikleri takdirde kira parasını Euro cinsinden tespit etmek, aksi halde davayı reddetmek olmalıdır....
Kira parasının tespiti davaları yasa boşluğu nedeniyle Yargıtay içtihatları ile doldurulmuştur....
Kiraya veren davacılar da 01.01.2010 tarihinden itibaren aylık kira parasının 8.000 TL olarak tespiti için işbu davayı açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonucu bilirkişi raporu çerçevesinde aylık kira parasının 01.01.2010 tarihinden itibaren 6.000 TL olarak tespit edilmesine dair verilen karar, Yargıtay 3....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira tesbiti Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira tesbiti davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira parasının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, taşınmazın önceki maliki ile imzalanan 31.12.2007 başlangıç tarihli 7 yıl süreli kira sözleşmesinde, kira bedeline TÜFE oranında artış yapılacağı kararlaştırıldığından, sözleşmede aylık 700 TL olan kira parasının sözleşme hükümlerine göre arttırılarak ödendiğinden, sözleşmedeki kira parasının aksinin de ispatlanamadığından bahisle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir....
Tespiti istenilen dönem beş yıllık sözleşme süresinin bitimini takip eden 01.07.2012 dönemidir.Yine, kira tespiti davasını kiralayan gibi kiracının da açabileceği hususu 18.11.1964 tarih ve 2/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararının ilkelerindendir.Dosya içeriğine göre tespiti istenen dönem hak ve nesafete göre kira parasının tespiti gereken dönem olup, 18.11.1964 gün ve 2/4 sayılı Y.İ.B.K. ve yerleşik Yargıtay uygulamalarına göre “hak ve nesafet” ilkesi uyarınca hakim bu sınırlamayı yaparken, öncelikle tarafların tüm delilleri varsa emsal kira sözleşmeleri aslı veya onaylı örnekleri dosyaya alınmalı, bilirkişi marifetiyle kiralanan taşınmaz ve taraf emsalleri tek tek görülüp incelenmeli, böylece elde edilen veriler somutlaştırılarak, dava konusu yer ile ayrı ayrı (konumu, çevresi, niteliği, kullanım şekli, kira başlangıç tarihi, kira süreleri vb.)...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:SULH HUKUK MAHKEMESİ Dava dilekçesinde kira parasının 01/04/2010 gününden başlayarak aylık net 7500,00 TL olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile aylık kira bedelinin 3.647,67 TL olarak tespiti cihetine gidilmiş, hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Davada, 01/04/2010 tarihinden başlayan döneme ilişkin aylık kira parasının net 7500 TL olarak tespiti istenilmiş, mahkemece, önceki dönem ödenen kira parasına endeks uygulanmak suretiyle, aylık kira parasının brüt 3647,67 TL olarak tespitine karar verilmiştir. Hükmü davacılar vekili süresinden temyiz etmektedir.Taraflar arasındaki kira sözleşmesi 01/04/1992 tarihli olup, yenilenerek dava konusu döneme gelinmiştir....
Sulh Hukuk Mahkemesince, davacıların dönem içinde belirlenen kira parasının sözleşmede kararlaştırılan kira parasının üzerinde bir miktara çıkartılmasını istediklerini, davanın bu niteliği ile HUMK'nun 8/2-1 maddesinde belirlenen kira tespiti davası olmadığını, sözleşmede kararlaştırılan şartların iptali ile sözleşmenin yeni ekonomik şartlara uydurulması isteğini içeren uyarlama davası olduğu belirtilerek dava değerine göre görevsizlik kararı verilmiştir. ... 2.Asliye Hukuk Mahkemesi ise, davanın HUMK'nun 8/2-1 maddesinde belirtilen kira tespit davası olduğunu, kira parasının her yılın sonu nasıl belirleneceğine dair taraflar arasında bir mutabakat mevcut olduğunu ve tarafları bağladığını, tarafların kira parasının miktarında anlaşamadıklarına göre ancak kira parasının tespiti için dava açmak hakkına sahip olduklarını belirterek Sulh Hukuk Mahkemesine görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur....
