Ancak, Yerleşik Yargıtay Kararları uyarınca kira parasının brüt olarak tespiti esas olup, hükümde net kira bedeline karar verilmiş olması doğru değil ise de; bu hususun düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden "net 1.415,00 TL" ifadesinin gerekçeli karardan çıkartılarak hükmün düzeltilmesine ve düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, 51,25 TL bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine, 04.02.2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:SULH HUKUK MAHKEMESİ Dava dilekçesinde kira parasının 31.12.2009-31.12.2010 tarihleri arasında aylık 28.000 TL tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile brüt 23.850,00 TL olarak tespiti cihetine gidilmiş, hüküm taraflarca temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Davada 31.12.2009 ile 31.12.2010 tarihleri arasındaki döneme ilişkin kira parasının tespiti istenilmiştir. Davacı, ıslah dilekçesiyle 01.05.2010 ile 31.04.2011 tarihleri arasındaki dönem için kira parasının tespitini istediğini belirtmiştir. Mahkemece, hak ve nesafet uygulamasına göre aylık 23.850,00 TL brüt kira parasına hükmedilmiştir.Dava konusu taşınmaz ...'de ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira bedelinin tespiti Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davacı ve davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira parasının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece,18.02.2014 tarihinden itibaren aylık kira parasının brüt 4.000 TL olarak tespitine karar verilmiş, hüküm davacı ve davalı vekilleri tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekili dava dilekçesinde, aylık net 600 TL olan kira parasının 18.02.2014'den itibaren aylık net 7.000 'ye yükseltilmesi istemiştir. Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece bilirkişi raporu hükme esas alınarak aylık kiranın brüt 4.000 TL olarak tespitine tespitine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:SULH HUKUK MAHKEMESİ Dava dilekçesinde kira parasının 01.07.2011 gününden başlayarak aylık net 1800 TL olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile aylık kira parasının brüt 1710 TL olarak tespiti cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Davacı vekili dilekçesinde; kiralananın 01.07.2011 tarihinde başlayan dönemde kira parasının aylık net 1.800 TL olarak tespitini talep ve dava etmiştir. Davalı, davanın reddini savunmuştur.Mahkemece, dava konusu taşınmazın 01.07.2008 tarihinde başlayan döneme ilişkin kira parasının mahkemece hak ve nesafet kurallarına göre aylık 1710 TL olarak saptandığı anlaşılmaktadır.Taraflar arasındaki kira sözleşmesi 01.07.2008 başlangıç ve 01.07.2009 bitiş tarihli olup, yıldan yıla yenilenerek süregelmiştir....
Kira parasının serbest irade ile emsal ve rayice uygun olarak belirlendiği tarihten itibaren üç yıl süre ile TÜİK tarafından yayınlanan ortalama Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) oranında artırılması, sonraki ilk yıl ise kiralananın serbestçe getirebileceği kira parası esas alınarak mahkemece hak ve nesafet kurallarına göre kira parasının tesbiti gerekmektedir. Bu nedenle, 01.01.2011 dönemine ait kira parasının Mahkemece TÜİK'in yayınladığı ÜFE 12 aylık ortalamaya göre belirlenmesi ve bu bedelin hüküm altına alınması gerekirken, hak ve nesafet uygulamasına göre kira parasının tesbitine karar verilmesi doğru görülmemiştir. Hüküm bu nedenle bozulmalıdır. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 25.11.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Davacı kiracı kira süresi sona erdikten sonra 01.03.2011 günü başlayan dönem kira parasının tespitini talep etmiştir.18.11.1964 gün ve 1964/2-4 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararı gereğince; 6570 sayılı yasanın 2 ve 3.maddelerinin Anayasa Mahkemesince iptali üzerine iptal kararının yürürlüğe girmesinden sonra, yasa uyarınca yenilenen kira sözleşmelerinde kira parasının mahkemece belirlenmesi gerekir. Ayrıca anılan kararda, yeni dönem kira parasının belirlenmesi için açılacak davanın kiralayan tarafından açılabileceği gibi böyle bir davanın kiracı tarafından da açılabileceği açıklanmıştır. Kiracı tarafından açılan temyize konu edilen davada kira sözleşmesinde kararlaştırılan 5 yıllık süre dolduktan sonraki dönem kira parasının tespiti talep edilmiştir. Sözleşmenin 6.maddesinde kararlaştırılan koşul, uzayan dönemdeki kira parasının artışına dair bir koşul olup, bunun geçerli olup olmayacağı yeni dönem kira parası belirlenirken tartışılacaktır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:SULH HUKUK MAHKEMESİ Dava dilekçesinde kira parasının 24.04.2011 gününden başlayarak aylık 5000 TL olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile aylık kira parasının 3.400 TL olarak tespiti cihetine gidilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir....
Kira parasının tespiti davaları yasa boşluğu nedeniyle Yargıtay içtihatları ile doldurulmuştur. Kira parasının tespiti davaları kamu düzeni ile ilgili davalar kapsamındadır (HGK.31.5.2005 gün ve 2006/3-311-324) Ayrıca, Gelir Vergisi Kanununun 70.maddesi ile Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1-f, 8/1-h, 10/f maddelerine göre kira geliri elde eden bir kısım kiralayanların Katma Değer Vergisi mükellefi olması ve elde ettikleri kira gelirinin bir bölümünü Katma Değer Vergisi olarak vergi dairelerine ödemeleri vergi yasalarınca düzenlenen bir konudur.Mahkemece KDV’den kiralayanın sorumlu olması nedeniyle kira parasının içinde Katma Değer Vergisinin de olduğu gözönünde bulundurularak kira parasının KDV dahil olmak üzere tesbitine karar verilmesi gerekirken, aylık kira parasının (net olarak) tesbitine karar verilmesi doğru görülmemiştir....
Mahkemece sözleşmenin iki yıldan fazla süreli yapılması özel neden kabul edilerek yeni dönem kira parasının hak ve nesafet ilkeleri gereğince tespit edilmesine karar verilmiş, 15.08.2011'den başlayan dönem için yıllık kira bedeli 8.000 TL olarak tespit edilmiştir.Sözleşmenin 3 yıl süreli yapılması başlı başına özel neden olarak kabul edilemez ise de, iki yıl içerisinde hiç arttırma yapılmadan aynı miktar kira parasının ödenmesi sözü edilen anlamda bir özel neden olarak kabul edilmelidir. Olayımızda taraflar sözleşmeyle 3 yıllık kira miktarını belirlemişlerdir. Tarafların her türlü etken dışında ve serbest iradesi ile yaptıkları kira sözleşmesinde belirledikleri (kararlaştırdıkları) kira parasının aksi iddia edilip kanıtlanmadıkça o dönemin olağan rayicine uygun olduğu kabul edilmelidir....
MAHKEMESİ Dava dilekçesinde kira parasının 01.01.2010 gününden başlayarak yıllık 800,00 TL olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulü ile yıllık kira parasının 800,00 TL olarak tespiti cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I 5219 ve 5236 sayılı yasalar ile HUMK. nun 427.maddesinde öngörülen kesinlik sınırı 01.01.2012 tarihinden itibaren ....690 TL. ye çıkarılmıştır. Kira parasının tespiti davasının ........1964 gün ve .../... sayılı ... İçtihadı Birleştirme kararında açıklanan nitelikleri itibariyle “davalı temyizi yönünden” olma koşulu ile, tespit edilen kira parasının yıllık miktarı esas alınarak kesinlik sınırının belirlenmesi gerekmektedir. Hüküm, karar tarihi itibariyle kesin niteliktedir....
