Sulh Hukuk Mahkemesi ise, taraflar arasındaki kira sözleşmesinin geçerli olmadığı iddiası ile kira sözleşmesinin iptali için açılan davada görevin dava değerine göre belirleneceğini belirtip, yıllık kira bedeline göre görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Somut olayda; taraflar arasında yapılmış bulunan kira sözleşmesinin geçersizliğinin tespiti ile ödenen kira bedelinin geri alınması istenmektedir. HUMK’nun 8. maddesinin 2. fıkrasında yalnızca akdin feshi istemli davaların dava konusu olan şeyin değerine bakılmaksızın sulh hukuk mahkemesinde açılacağı öngörülmüştür. Buna karşılık kira sözleşmesinin geçersizliğinin tespiti, başlangıçtan beri geçerli olmadığının saptanması davasında görevli mahkeme dava konusu değere göre belirlenecektir. Geçersizliğinin tespiti istenilen kira sözleşmesinde yıllık kira parası 23.000,00 YTL olup, bu değerde sulh hukuk mahkemesinin görev sınırının üzerindedir....

Asliye Hukuk Mahkemesi ise, davanın kira sözleşmesine dayandığı ve kira akdinin feshi ve kira akdine dayalı yapılan zararın tazmini davasının Sulh Hukuk Mahkemesinin görev alanına girdiği gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Somut olayda; taraflar arasında yapılmış bulunan kira sözleşmesinin feshi ve kira akdi nedeni ile yapılan masraflar istenmektedir. HUMK’nun 8.maddesinin 2.fıkrasında akdin feshi ile bu davalarla birlikte açılmış kira alacağı ve tazminat istemli davaların dava konusu olan şeyin değerine bakılmaksızın sulh hukuk mahkemesinde açılacağı öngörülmüştür.Kira sözleşmesinin feshi ve yapılan masrafların ödenmesi istemlerinden oluşan uyuşmazlığın Sulh Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle;6100 sayılı HMK.'nun 21 ve 22.(1086 sayılı HUMK.’nun 25 ve 26.) maddeleri gereğince ... Sulh Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 16.11.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....

Mahkemece, icra takibi olduğu halde takip dosyası yerine sadece kira parası için belirlenen tevdi mahalline ödeme yapıldığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Takibe dayanak yapılan ve hükme esas alınan 01.01.2003 başlangıç tarihli ve üç yıl süreli kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşmenin 2. maddesinde “Kiracı, kiralayan tarafından mecurun metrekaresine göre hesaplanan yakıt giderini kiralayanın muhasebe servisine nakit olarak ödeyecektir” şartı yer almaktadır. Bu şart geçerli olup tarafları bağlar. 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanunun 5. maddesi ve yerleşik yargı içtihatları gereğince belirlenebilir (muayyen) olan yakıt parası kira parasından sayılır. Davacının talep ettiği alacağın kira parası kapsamında değerlendirilmesi gerekir. Kira alacağı için tayin edilen tevdi mahalline yasal sürede yapılan ödeme nedeniyle temerrüt olgusu gerçekleşmemiştir....

HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2023/1409 KARAR NO : 2023/1230 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : LAPSEKİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 31/03/2023 tarihli ara karar NUMARASI : 2023/165 ESAS DAVA KONUSU : Kiracılık Sıfatının Tesbiti İstemli KARAR : Davacı dava dilekçesinde özetle; Davalıların karı koca olduğunu, aralarında boşanma davası bulunduğunu, Aile Mahkemesi kararı ile davalı Hatice'den kiraladığı ve oturduğu taşınmazın davalı Mercan'a tahsil edildiğini, oysa ki kendisinin taşınmazda kira sözleşmesine istinaden bilindiğini aboneliklerin kendi üzerine olduğunu, davalı Mercan'ın kendisini taşınmazdan çıkarmaya çalıştığını belirterek kiracılık sıfatının tespitini, el atmanın önlenmesini, tedbiren kira ilişkisinin devamına karar verilmesi talep etmiştir....

Tarafların sıfatına bakılmaksızın, kira ilişkisinden kaynaklanan davalar (kira tespiti ve uyarlama dâhil) sonucu verilen hüküm ve kararlar; Samsun Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri İş Bölümü Kararı’na göre Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin görev alanında kalmaktadır.Bu nedenle, istinaf talebinin incelemesinin Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi tarafından yapılması gerektiği kanaatine varılarak, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. HÜKÜM: Yukarıda belirtilen nedenlerle, Davacı vekilinin istinaf talebinin incelemesinin Dairemizin görev alanında kalmadığı sonuç ve kanaatine varıldığından, istinaf incelemesi yapılabilmeci amacı ile dosyanın Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 6....

Bu durumda mahkemece kiracının tacir olup olmadığı araştırılarak, tacir olması durumunda hakkında Türk Borçlar Kanunu'nun 346.maddesinin 01/07/2012 tarihinden itibaren 8 yıl süre ile uygulanamayacağı gözetilmeli, tacir olmadığının anlaşılması halinde ise; yeni yasal düzenleme karşısında bu koşulun davalı kiracı yönünden geçersiz hale geldiği kabul edilerek değerlendirmenin takip tarihi itibariyle ödenmemiş muaccel kira alacağına göre yapılması, muacceliyet koşulu gereğince istenen aylar kira alacağı yönünden ise itirazın kaldırılması isteğinin reddine karar verilmesi gerekirirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur. Karar bu nedenlerle bozulmalıdır....

Yine, kira parası tespit edilirken, en son ödenen aylık kira bedeline TÜFE endeksi uygulanarak belirlenen kiradan daha düşük olmayacak şekilde taşınmazın boş olarak kiraya verilmesi halinde getirebileceği kira bedelinden, kiracının eski kiracı olduğu da gözetilerek hakkaniyete uygun bir miktarda indirim yapılmalıdır. Somut olayda; davacı 16/11/2018 tarihinde açtığı dava ile 01.01.2019 döneminden geçerli kendi payına düşen kira bedelinin aylık 2.500,00- TL'ye çıkartılmasını talep etmiştir. Davacının talebi hak ve nesafet dönemi kira artışı talebidir. Mahkemece hak ve nesafet dönemine göre kira tespiti yapılması ve eski kiracı olması nedeniyle hak ve nesafet indirimi yapılması gerekir. Yine tespit edilen (indirimle) miktar, önceki yılın kira bedelinin artışlı miktardan daha aşağıda olmaması gerekir....

Teslimin eksik yapılması halinde kiracı Borçlar Kanununun 272. maddesinin yaptığı gönderme sebebiyle adi kiraya ilişkin Borçlar Kanununun 249. maddesinden yararlanarak ya akti feshe yahut kira ücretinden uygun bir miktarın tenzilini istemeye yetkilidir. Bu sebeple davalının sözleşmenin 16.3. maddesi hükmü uyarınca bedelden indirim yaparak kira bedeli ödemesinde somut olay açısından yasaya aykırılık yoktur. Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davacının bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine, 04.02.2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi....

Davada dayanılan 01.11.2005 başlangıç tarihli kira sözleşmesinin tüm sayfalarını içerir aslı ya da onaylı sureti, davacı tarafından davalıya keşide edilen 05.08.2013 tarihli ihtarnamenin okunaklı tebliğ şerhli örneği ve dava konusu kiralanan ile ilgili Antalya 3. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2012/1054 esas sayılı kira bedelinin tespiti istemli dosyası ile, Antalya 1.Sulh Hukuk Mahkemesinin 2009/24 esas sayılı ihtiyaç nedeniyle tahliye istemli dosyasının incelenmesine gerek görülmüştür. Kira sözleşmesi ve ihtarnamesinin ilgilisinden, dava dosyalarının da ait olduğu yerden istenerek evraka eklenmesi ve ondan sonra gönderilmesi için dosyanın mahalline GERİ ÇEVRİLMESİNE, 02/11/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....

Takibe dayanak yapılan ve karara esas alınan 01.01.2019 başlangıç tarihli, 1 yıl süreli, 3.sınıf içkili lokanta niteliğindeki kira sözleşmesi hususunda taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kira sözleşmesinde kira bedelinin her ay peşin aylık stopaj hariç 6.000,00 TL ödemeli olduğu ve sözleşmenin 9.maddesi ile kira parasının bir önceki yılın kira parasına % 10 ilave edilmek sureti ile ödeneceği hükmü düzenlenmiştir. Bu şartlar geçerli olup tarafları bağlar. Kira sözleşmesi kiraya verenler T2 ile T1 ve kiracı T4 arasında imzalanmıştır. Davacı kiraya veren alacaklılar vekili bu kira sözleşmesine dayanarak Ankara 12.İcra Dairesinden 17.06.2020 tarihinde 2020/4398 esas sayılı haciz istemli başlattığı icra takibi ile 2020 yılı Mart, Nisan, Mayıs ve Haziran ayları olarak aylık 6.982,00 TL üzerinden 4 aylık 27.928,80 TL kira bedeli ile 406,30 TL işlemiş faiz toplamı 28.335,10 TL alacağın tahsilini talep etmiştir....