İNCELEME ve GEREKÇE: Dava hukuki niteliği itibariyle, sözleşmeden kaynaklı cezai şart alacağına dayalı olarak başlatılan,---- sayılı icra takibine yapılan itirazın iptaline ilişkin itirazın iptali davasıdır. Davacı vekilinin istemi üzerine ----- dava dosyası uyap üzerinden getirtilerek incelenmiş, davalıların, davacı adına kayıtlı ---- parsele döktüğü hafriyat nedeni ile davacının ecrimisil kira kaybı ve meni müdahale talebi ile inşaatın geç bitmesinden kaynaklanan zararın tazmini ve --- cezai tazminat talebine ilişkin olduğu anlaşılmıştır. Mahkememizde açılan davanın konusu da,----sayılı dava dosyasına konu yapılan cezai tazminatın ilgili mahkeme dosyasındaki bilirkişi raporuyla tespit edilen miktarından ilgili dosyada talep edilen ----eksik hesaplandığı iddiasıyla geriye kalan cezai tazminatın tahsili için başlatılan takibe davalıların yaptıkları itirazın iptali talebine ilişkindir. HMK 166....
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, sözleşmede kira tazminatı ve cezai şartın ayrı ayrı istenebileceğine ilişkin hüküm bulunmadığından ve kira cezai şartı aranmadığından 100.000 TL cezai şartın tahsiline karar verilmiştir. Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir. ...-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, taraflar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. ...-Dava, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı kira tazminatı ve cezai şart istemine ilişkindir. 6098 sayılı TBK'nın 182/.... maddesi uyarınca hakim aşırı gördüğü cezai şart miktarında hakkaniyete uygun bir tenzilat yapar hükmü mevcuttur....
Davacı vekili; davalı ile ..... kantin-çay ocağının kiralanması için 28.11.2005 başlangıç tarihli ve 3 yıl süreli kira sözleşmesi yapıldığını, sözleşme süresinin bitiminden sonra davacı idare tarafından ihale açıldığını, ancak davalının ihalenin iptali için idare mahkemesine başvurması nedeniyle ihale yapılamadığından, davalının davaya konu kantini kiracı olarak kullanmaya devam ettiğini, kira sözleşmesinin 3 ve 14. maddelerine kira süresinin bitiminden itibaren davalının her geçen gün için % 1 oranında ceza bedeli adı altında kira bedeli ödediğini, ancak davalının 01.06.2013 ile 31.08.2013 dönemine ait 10.764 TL kira bedeli ile 01.09.2013 ile 31.11.2013 dönemine ait 10.296 TL kira bedelini ödemediğinden toplam 21.060 TL kira alacağına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 03.05.2007 gününde verilen dilekçe ile alacak istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabul kısmen reddine dair verilen 29.07.2010 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, 01.03.2006-30.08.2007 tarihleri arasındaki dönemi kapsayan hasılat kira aktine aykırı davranış sebebiyle 2007 yılı başında yapılan zirai harcamalar tutarı 4.500,00 TL ile sözleşmede kararlaştırılan 5.000,00 TL cezai şart alacağının tahsili istemlerine ilişkindir. Davalı, kiracı olan davacının kira bedelini ödemediğini, bu yüzden taşınmazları bir başka kişiye kiraladığını, davanın reddini savunmuştur....
Mahkemesi Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı alacak ve tazminat davasına dair karar davalılar vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, cezai şart bedelinin tahsili ile hor kullanma ve eski hale getirme tazminatı istemine ilişkindir. Mahkemece ,davanın kısmen kabulü ile 60.000 TL "... koşulu" alacağı ile ....277 TL "zarar tazmini"ne ilişkin alacak olmak üzere toplam 63.277 TL alacağın davalılardan müteselsilen tahsiline,fazlaya ilişkin isteğin reddine karar verilmiş, hüküm davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. ...- Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalılardan ... ... .... ve Tic. Ltd. Şti.'...
Cezai şart bu suretle belirlenmeli ve hüküm altına alınacak ceza miktarı hak, adalet ve nefaset kurallarına uygun olarak tespit edilmelidir. Mahkemece 4.200 TL olarak hesaplanan cezai şart bedelinde BK. 161/son maddesi uyarınca tenkis yapılması hususu değerlendirilmeksizin talep gibi karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma sebebidir. SONUÇ:Yukarıda 1.bentte açıklanan nedenlerle davacının sair temyiz itirazlarının reddine,2.bentte açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin alınan 74,00 TL. temyiz harcının istek halinde iadesine, 27.01.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Davalı vekili, 14.06.2011 tarihli ikinci sözleşme ile ilk sözleşmenin geçersiz hale geldiğini, ilk sözleşmedeki cezai şartın saklı da tutulmadığını, ilk sözleşmede yeralan cezai şart talebinin yasal dayanağı bulunmadığını, çek çıkış bordroları üzerindeki taahhüte rağmen, davacı tarafın satış bedeline konu çekleri zamanında müvekkiline teslim etmediğini ve ödemeleri de kararlaştırılan zamanda yapmadığını, halen de 19.086,95-TL' lik ödemenin tamamlanmadığını, cezai şart talebinin ve tazminat talebinin hukuka aykırı olduğunu beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir....
Hukuk Dairesince verilen 27.11.2014 günlü ve 2014/15964 E. 2014/11743 K. sayılı ilamda; uyuşmazlığın kira sözleşmesi düzenlenmesi için imzalanan karma nitelikteki ön protokoldeki şartların yerine getirildiği, ancak kira sözleşmesinin gerçekleşmediği iddiasıyla sözleşmede belirlenen cezai şartın tahsili olduğu, bu nedenle ... 6. Asliye Ticaret Mahkemesinin yargı yeri olarak belirlenmesine karar verilmiştir. Yargı yeri olarak belirlenen mahkemece, taraflar arasında kira sözleşmesinin imzalanmadığı hukuki nitelendirmesinde bulunulmuştur. Bu bağlamda; uyuşmazlık; tacirler arasında imzalanan ön protokolden kaynaklanan cezai şart alacağının tahsili için başlatılan takibe vaki itirazın iptali istemine ilişkindir. Davanın açıklanan bu niteliğine göre, temyiz inceleme görevi Yüksek Yargıtay 19. Hukuk Dairesinindir. Ne var ki dosya, Yüksek Yargıtay 19....
Kira akdinin sona erme sebeplerinden biri de kiracının temerrüdü olup kira parasının ödenmemesi veya geç ödenmesi durumunda akdin feshinin biçim ve koşulları 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 315. maddesinde (818 sayılı BK.nun 260.maddesi) düzenlenmiştir. Buna göre, istenen kira parasının veya yan giderin muaccel(istenebilir) olması ve kira bedeli ile yan giderin verilen sürede ödenmemiş bulunması, ihtarnamede verilen süre içerisinde kira parasının ödenmemesi halinde akdin feshedileceğinin açıkça belirtilmesi gerekir. Kiracıya verilecek süre konut ve çatılı işyeri kiralarında en az otuz gün, ürün kiralarında en az altmış gün, diğer kira ilişkilerinde ise en az on gündür. Davacı cezai şart istemini sözleşmenin feshini müteakip şartnamenin 31. maddesi gereğince ödenmesi gereken cezai şart istemine dayandırmıştır....
Burada talep edilen cezai şartın asıl edime eklenen ceza şart niteliğinde olmadığı, aynı dönem için hem kira hemde cezai şart istenemeyeceği belirtilen şartın asıl edimin yerini alan cezai şart niteliğinde olduğu ve buna göre kira süresinin bitiminden sonra kiracının fuzuli şagil olduğu dönemde kiranın günlük olarak 3,65 katı şeklinde uygulanacağı anlaşılmaktadır. Bilirkişi tarafından ÜFE artış oranı uygulanarak işlemiş cezai şart alacağı doğru bir şekilde hesaplandığına göre davacı vekilinin davanın tam kabulüne karar verilmesi gerektiğine yönelik istinaf istemi yerinde değildir. Ancak karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/2 maddesinde hükmedilen ücretin kabul veya ret edilen miktarı geçemeyeceği düzenlenmiştir. Davada davacı 12.267,65 TL cezai şart alacağı ve tahliye talep etmiş olup, mahkemece 12.202,69 TL cezai şart alacağı ve tahliyeye karar verilmiştir....
