-KARAR- Davacı ile davalı arasında 1.3.1995 başlangıç tarihli kira sözleşmesi bulunmaktadır. Davacı tarafından akdin çekilmez hale geldiği iddiası ile önce 1.10.1996 ile 29.2.1998 dönemi için daha sonra da 1.3.1998, 28.2.1999 dönemi için kira bedelini uyarlama davaları açılmış ve yapılan yargılamalar sonunda 1.10.1996-28.2.1998 dönemi için kira bedeli aylık 74.533.-USD; 1.3.1998'den 28.2.1999 dönemi için yıllık 800.000.-USD olarak kira bedelleri belirlenmiş ve kesinleşmiştir. Hükmüne uyulan bozma ilamında da 28.2.1999 tarihinden sonra gelen 1.3.1999-18.2.2000 dönemi için kiranın sözleşmede öngörüldüğü şekilde % 20 artışı sonraki dönem için ise 4531 Sayılı Yasanın uygulanacağı belirtilmiştir. Diğer yandan kira bedeli gününde ödenmesi gereken borçlardan olup ödenmemesi halinde temerrüt oluşur....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 20/10/2021 NUMARASI : 2020/781 ESAS - 2021/1329 KARAR DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : Antalya 6....
Sürekli edimli sözleşmelerden olan kira sözleşmelerinde uyarlama talebi daha çok süre ve kira bedeli için yapılmaktadır. Türk hukukunda, hem clausula rebus sic stantibus ilkesi, hem de işlem temelinin çökmesi kuramı uygulanmak suretiyle, uyarlanma davalarının görülebilir olduğu Yargıtay kararları ile benimsenmiş ise de işlem temelinin çökmesi kavramının uygulanabilmesi için, sonradan meydana gelen değişikliklerin önceden teşhis ve tahmin edilememiş olması gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki kira bedelinin uyarlanması davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı ve davalı mirasçıları tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı, davalı ile aralarında 03.10.2001 başlangıç ve 31.12.2004 bitiş tarihli kira sözleşmesi bulunduğunu, sözleşmede kira bedelinin ay sonunda KDV dahil 4000 Litre motorin bedeli karşılığı olarak belirlendiğini, kira bedelinin emsal kira bedelleri karşısında çok düşük kaldığını belirterek yeni dönem olan 19.12.2012 tarihinden itibaren KDV dahil ay sonunda 6000 Litre motorin bedeli olarak tespitini istemiştir....
CEVAP DİLEKÇESİNDE ÖZETLE: Açılan davayı kabul etmediğini, kira bedeli uyarlama davasının şartlarının Borçlar Kanununun 138....
DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : Alanya 3. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2022/1084 E. sayılı dosyası üzerinden istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dairemize intikal eden dosya incelendi: GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin kiraya konu Kızlarpınarı Mah. Mehmet Akif Ersoy Cad. Karaoğlu Sok....
Gerçekten de uzun bir süreyle kira akdine bağlanmış kiracı ve kiralayanın hak ve vecibelerini, kısa süreli kira sözleşmesinin tarafları ile bir konumda görmenin sözleşme serbestîsi ilkesine, adalet ve mantık kurallarına aykırı olacağında duraksamaya yer olmamalıdır. Aksinin düşünülmesi halinde sözleşmenin fesih edildiği, yeni bir sözleşmenin ortaya çıktığı sonucuna kavuşmak gerekir ki hükümlerini sürdüren bağlayıcı ve ayakta duran sözleşme karşısında bunu kabul etmek mümkün değildir. Olayımızda ise mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda taşınmazın kira bedeli, arsa değeri, yapı değeri, malzeme ve müştemilat bedeli toplamı esas alınarak maliyet yaklaşımına göre belirlenmiştir. Bu haliyle hazırlanan raporun, hüküm kurmaya yeterli araştırmayı içermediği ortadadır....
İSTİNAFA KONU KARAR: Mahkemece yapılan yargılama sonucunda; "...Taraflar arasında yazılı kira sözleşmesi devam ederken, taşınmazın kullanım alanının, projeye aykırı olarak genişletildiği ve imar kirliliğine sebep olduğunun belediye tarafından tespiti üzerine yapılan işlemlerle davacı aleyhine daraltıldığı sabittir. Davanın bu sebeple kira bedelinin indirilmesi istemine ilişkin olduğu anlaşılmıştır. Dava, her nekadar kira uyarlama istemli açılmış ise de; HMK. madde 33 gereği davada olayları anlatmak taraflara, hukuki nitelendirme görevi ise hakime aittir. Bu sebeple davalının uyarlama davası yönündeki itirazları da yerinde değildir....
Bundan ayrı dava konusu 12.11.1972 tarihli, 49 yıl süreli protokolde, kira bedeli aylık 100 TL olarak belirlenmiş olup yukarıda da belirtildiği üzere artış şartı bulunmamaktadır. Davacı, belirlenen kira bedelinden geriye doğru beş yıllık kira bedelinin tahsilini talep etmiş; Mahkemece, dava tarihi itibariyle kiralananın kira bedeli 2.500,00 TL olarak kabul edilerek geriye doğru endekse göre hesaplanan 5 yıllık kira bedelinin tahsiline karar verilmiştir. Sözleşmede artış şartı olmadığına göre, Mahkemece; kira bedelinin tespiti ve uyarlama sonucu yeni kira bedelini belirlenmediği takdirde, sözleşme yazılı kira bedelinin dışında geçmişe dönük olarak başka bir kira bedeli esas alınarak kira alacağına hükmedilebilmesi mümkün değildir....
Talep tarihine ve kiracı üzerindeki etkilerin devam ettiği aylara göre bu sürenin 17 aydan daha az olması ya da bir kira dönemini kapsamayıp, bir kaç ay devam etmesi dahi mümkündür. O halde, mahkemece kira uyarlamasına karar verilen aylar belirli olup bu aylar yönünden uyarlama yapılmasa idi ödenecek toplam kira bedeli ile uyarlama sonucunda ödecek toplam kira bedeli arasındaki fark kabul edilen dava değeri olarak benimsenmeli, harç ve vekalet ücreti buna göre belirlenmelidir. SOMUT DAVA : Bu genel açıklamanın ardından dairemizce kiranın uyarlanması talebi ile açılan somut davada uyarlama koşullarının oluşup oluşmadığı değerlendirilmiştir. Taraflar arasında yapılan kira sözleşmesinin 01.05.2017 başlangıç tarihli ve beş yıl süreli olduğu görülmektedir....
