SHM'nin 2020/793 Esas sayılı dosyasında kira bedeli uyarlama davası açıldığını ve derdest olduğunu, bu davanın bekletici mesele yapılması gerektiğini, istemin reddi ile takip tutarının %20'sinden aşağı olmamak üzere tazminata hükmedilmesini talep etmiştir. III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI A....
Ancak, bu dava, yeni dönemin başlangıcından en geç otuz gün önceki bir tarihte açıldığı ya da kiraya veren tarafından bu süre içinde kira bedelinin artırılacağına ilişkin olarak kiracıya yazılı bildirimde bulunulmuş olması koşuluyla, izleyen yeni kira dönemi sonuna kadar açıldığı takdirde, mahkemece belirlenecek kira bedeli, bu yeni kira döneminin başlangıcından itibaren kiracıyı bağlar. Sözleşmede yeni kira döneminde kira bedelinin artırılacağına ilişkin bir hüküm varsa, yeni kira döneminin sonuna kadar açılacak davada mahkemece belirlenecek kira bedeli de bu yeni dönemin başlangıcından itibaren geçerli olur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki kira uyarlama davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı; davalı kiracının halen aylık net 12.690 TL kira bedeli ödediğini, ödenen kira bedelinin rayicin altında ve komik durumda olduğunu, işyerinin değerinin çok arttığını ileri sürerek, 04.04.2013 tarihinden itibaren aylık kira bedelinin net 35.000 TL olarak uyarlanmasını istemiştir. Davalı; uyarlama koşullarının oluşmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir....
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; uyarlama davasının şartlarının oluşmadığını, dosyaya sunulan sözleşmenin 2014 yılına ait olduğunu, aylık kira bedelinin 7.200,00 TL olmadığını, 2019 yılı için aylık 12.450,00 TL, 2020 yılı için 14.340,00 TL, 2021 yılı aylık kira bedelinin 16.100,00 TL olarak belirlendiğini, davacı tarafın toplam kira borcunun 196.800,00 TL olduğunu, kira bedelinin düşük gösterilerek açıldığından eksik yatırılan harcın ikmal edilmesi gerektiğini, açılan davanın kira borcunun ödenmediği dönemde açılmadığını, daha sonra açılarak müvekkilinin ekonomik mahfına sebebiyet verecek şekilde sonradan açıldığını, geçmişe dönük kira bedellerine uyarlama talep etmenin mümkün olamayacağını, davacı tarafın sivil toplum kuruluşu olduğunu, iş hacminin düşmesi durumunun olamayacağını, davacının taleplerinin hukuki dayanağının bulunmadığından davanın reddine karar verilmiştir....
kira bedellerinin uyarlanmasını, aylık 360,00 TL olan kira bedelinin dava tarihinden itibaren 1.050,00 TL 'ye çıkarılmasını talep etmiştir....
İlk derece mahkemesi kararında; " ... 11/05/2016 başlangıç tarihli kira sözleşmesi ile 5 yıl süreli olarak kurulan kira ilişkisi açısından ve uyarlamaya esas dava tarihi olan 05/03/2019 itibariyle, gerek kira ilişkisinde, gerek mecurda, gerekse de çevresinde öngörülemez hiçbir olumlu/olumsuz gelişmenin gerçekleşmediği, öngörülemez aşırı bir kira bedeli yükselmesi eksikliğinde, davacının uyarlama talebi uygun bulunmadığı gerekçesiyle..." davanın reddine karar vermiştir. Dava, taşınmaz için ödenen kiranın uyarlama isteminden ibarettir....
Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 9. maddesinde " Tahliye davalarında bir yıllık kira bedeli tutarı, kira tespiti ve nafaka davalarında tespit olunan kira bedeli farkının veya hükmolunan nafakanın bir yıllık tutarı üzerinden tarifenin üçüncü kısmı gereğince hesaplanacak miktarın tamamı, avukatlık ücreti olarak hükmolunur. Bu miktarlar, tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde davanın görüldüğü mahkemeye göre belirlenmiş bulunan ücretten az olamaz." düzenlemesi yer almaktadır. Somut olayda, dava reddedildiğine göre reddedilen kira farkının bir yıllık tutarı üzerinden, yani davacı tarafından ödenmekte olan kira bedeli belirlenerek hüküm altına alınması istenen bedelden çıkarılmak suretiyle bulunacak farkın yukarıda açıklandığı üzere; bir yıllık tutarından tarife gereğince hesaplanacak miktarı üzerinden vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, davalı lehine tarife oranına göre daha fazla miktarda vekalet ücreti takdir edilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir....
yönünden kiralayan olmadıklarından husumet yönünden reddine, diğer müvekkili ... yönünden ise, kira bedelinin tarafların serbest iradeleriyle kararlaştırıldığını ve açılan davanın haksız olduğunu savunarak davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, davanın uyarlama davası olmayıp kira tespit davası niteliğinde olduğundan görev yönünden dava dilekçesinin reddine karar verilmiş; Hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı, 1.5.2003 tarihidne beri davalılara ait taşınmazda kiracı olduğunu, taşınmazı kahvehane olarak işlettiğini, başlangıçta aylık kira bedeli 2.700.00 TL iken davalıların baskısı ile aşırı artışlar sonucu halen aylık 7.687.50 TL kira bedeli ödediğini, bu miktarın aşırı oluğunu beyanla kira bedelinin aylık 4.000.00 TL ye indirilmesini 2010/2443-8575 istemiş, mahkemece, davanın kira tespit davası olduğu kabul edilerek görev yönünden dava dilekçesinin reddine karar verilmiştir....
taşınmazın Boylaran Köyü Muhtarlığı tarafından 10/10/2010 tarihinde itibaren 49 yıl süre ile Türk Telekom A.ş Mersin İl Müdürlüğüne kiralandığının tespit edildiğini, Bolyaran Köy Muhtarlığının davalı taraf arasında akdedilmiş olan 10/10/2000 başlangıc tarihli kira akdinin 49 yıllığına düzenlendiğini, kira bedelinin yılılk peşin ödeneceğini ve kira bedelinin ise sözleşmesinin düzenlendiği yıl şartlarına göre ve yıllık 12.000 TL (eski türk lirası değerine göre) olduğunu, söz konusu kira bedelinin çok cüzi bir değerde kaldığını, ve günümüz ekonomik şartlarında hiçbir eğer ifade etmediğini,tüm bu nedenlerle davanın kabulü ile 10/10/2000 başlangıç tarihli kira sözleşmesinin değişen şartlar nedeniyle yeni kira döneminde (10/10/2018) kira bedelinin yıllık 1.650.00 TL (aylık 137,50 TL*12) olarak uyarlanmasını, mahkeme masraf ve vekalet cüretinin davalıya yükletilmesini vekaleten talep etmiştir....
KARAR Davacı alacaklı, 13.04.2015 tarihinde başlattığı haciz ve tahliye istemli icra takibi ile 15.10.2014 başlangıç tarihli sözleşmesine dayanarak aylık 4.000,00 TL’den 2015 yılı Şubat ve Mart ayları kira bedeli 8.000,00 TL’nin işlemiş faiziyle tahsilini talep etmiş, davalı borçlu vekili, kira sözleşmesi ve teknik şartnameye göre yapı kullanma izin belgesi alma yükümlülüğünün kiraya verenlere ait olduğunu, bu yükümlülüğün kiraya verenlerin kusuru ile yerine getirilememesi nedeni ile müvekkili şirketin kira borcu doğmadığını, ayrıca kira sözleşmesinde başlangıç tarihinin 15.10.2014 olarak belirlenmesine rağmen müvekkili şirketin kiralanana ancak 23.02.2015 tarihinde taşınabildiğini, yapı kullanma izin belgesinin ise 06.03.2015 tarihinde alındığını, kiralanan taşınmaza 23.02.2015 tarihinden itibaren kullanılmaya başlandığından, 2015/Şubat ayına ilişkin kira bedeli borcunun doğmadığını, 2015/Mart ayına ilişkin kira bedeli için 19.03.2015 tarihinde davacılar adına ayrı ayrı 2.000,00 TL olmak...
