SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 17/09/2020 NUMARASI : 2018/1739 ESAS 2020/964 KARAR DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : Denizli 2....

Bu durumda kira sözleşmesinin yapıldığı 15.05.2020 tarihi itibari ile pandeminin kanunda öngörülen "Sözleşmenin yapıldığı sırada taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durum," sayılamayacağı açıktır. Davacı pandemiyi ve etkilerini bilerek kira sözleşmesi yaptığına göre ahde vefa ilkesi uyarınca sözleşmedeki kira bedeli ve diğer koşullar geçerli olup kira bedelinin uyarlanmasını talep edemez. Davacının öne sürdüğü pandemi boyunca kiranın arttırılmayacağı hususunda önceki malik ile anlaştıkları hususu da uyarlama için yeterli sebep olmayıp kira sözleşmesine yazılmayan bu şart nedeniyle uyarlama koşullarının oluşmayacağı anlaşılmaktadır. Bu nedenle mahkemece uyarlama koşullarının oluşmaması nedeniyle davanın reddine karar verilmiş olması ve dava değeri yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 9.maddesi kapsamında yıllık kira farkı olarak kabul edilmesi usul ve yasaya uygundur....

Bu durumda kira sözleşmesinin yapıldığı 15.05.2020 tarihi itibari ile pandeminin kanunda öngörülen "Sözleşmenin yapıldığı sırada taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durum," sayılamayacağı açıktır. Davacı pandemiyi ve etkilerini bilerek kira sözleşmesi yaptığına göre ahde vefa ilkesi uyarınca sözleşmedeki kira bedeli ve diğer koşullar geçerli olup kira bedelinin uyarlanmasını talep edemez. Davacının öne sürdüğü pandemi boyunca kiranın arttırılmayacağı hususunda önceki malik ile anlaştıkları hususu da uyarlama için yeterli sebep olmayıp kira sözleşmesine yazılmayan bu şart nedeniyle uyarlama koşullarının oluşmayacağı anlaşılmaktadır. Bu nedenle mahkemece uyarlama koşullarının oluşmaması nedeniyle davanın reddine karar verilmiş olması ve dava değeri yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 9.maddesi kapsamında yıllık kira farkı olarak kabul edilmesi usul ve yasaya uygundur....

Bu kararın tashihen tetkiki davalı tarafından süresi içinde istenilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı, davalı hakkında ödenmeyen kira bedellerinin tahsili amacıyla başlatılan icra takibine davalının itirazının iptaline ve icra tazminatı verilmesini talep etmiştir. Davalı, kira bedelinin uyarlanmasına ilişkin dava açtığını,derdest olan davanın sonucunun beklenmesi gerektiğini savunmuştur.Mahkemece itirazın iptali ve davacı lehine icra tazminatı verilmesine karar verilmiştir.Ancak,davalı tarafından açılan kira parasının uyarlanmasına ilişkin davanın sonucu iş bu davanın sonucunu etkileyecek nitelikte olup,uyarlama davasının sonucunun (hükmün kesinleşmesinin) beklenilmesi gerekmektedir. Bu nedenle mahkemece uyarlama davasının bu dava için ön mesele (bekletici sorun) yapılarak hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerektiği bu defaki incelemeden anlaşılmakla davalının karar düzeltme isteğinin kabulüne karar verilmesi gerekmiştir....

Davalı; kira sözleşmesinde uyarlama talep edilmeyeceğinin, hatta mücbir sebep halinde kiralanan kullanılmasa dahi kira bedelinin ödeneceğinin kararlaştırıldığını, bu nedenle kiracının Covid-19 salgını nedeniyle müşterilerinin azaldığı gerekçesiyle kira bedelinin uyarlanmasını talep edemeyeceğini savunarak, davanın reddini istemiştir....

Olağanüstü koşulların varlığı halinde tesisin tam kapasite halinde çalışmaması halinde kira sözleşmesinin %50 si ödenir" hükmünün eklenmesine, kira sözleşmesinin 20 maddesinin BK 138 maddesi gereğince uyarlanarak; "Jeotermal ısınma (Afjet) ve Elektrik giderleri kiraya verilen tesisin faal olduğu dönemler için işletmeci tarafından karşılanır, pandemi sürecinde tesisin kapalı kaldığı dönemler için ise kiraya veren tarafından karşılanır" şeklinde uyarlanmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; iş bu davada TBK 138 maddeye göre uyarlama davasının açılamayacağını, davacının davayı açmadan önce (04/03/2021 ) kira akdini feshettiğini, bu nedenle hukuki yararın olmadığını, kira sözleşmesi devam ederken iş bu davanın açılamayacağını, kiralanan taşınmazda sözleşme, Cumhurbaşkanlığı Genelgeleri veya Çevre Şehircilik Bakanlığı görüşlerinde kira haricinde yakıt vb....

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, kira bedelinin pandemi nedeniyle uyarlanması istemine ilişkindir. Mahkemece bu davanın mahkemede görülmekte olan 2020/1641 Esas sayılı dosyasında devam eden kira uyarlama davası ile derdestlik oluşturduğundan bahisle davanın usulden reddine karar verilmiştir. Mahkemenin 2020/1641 Esas sayılı dosyası dairemizce aynı gün istinaf incelemesi yapılmakla bu dosya ile birlikte incelenmiştir. 2020/1641 Esas sayılı dosyada davacının 11.12.2020 tarihinde açtığı dava ile kira bedelinde TBK.'nun 344.maddesi uyarınca indirim yapılmasını ve tespit edilecek kiranın 30.06.2020 tarihinde başlayan dönemden itibaren geçerli sayılmasını talep ettiği görülmektedir. Talebin niteliğine göre dava, aynı kira sözleşmesine dayanılarak açılmış olsa dahi TBK.'nun 138.maddesine dayalı uyarlama davası olmayıp, kira tespiti davasıdır. O halde, 2020/1641 Esas sayılı bu davanın derdestlik oluşturmayacağı açıktır....

Mahkemece, kira sözleşmesi ek protokol hükümleri gereğince dava konusu dönem kira parası belirlenmek suretiyle davalı tarafından ekspertiz incelemesi sonucu talep edilen kira bedelinin özel artış şartına uygun olup olmadığı denetlenmeli ve sonucuna uygun taraflar arasındaki uyuşmazlığı gideren bir karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ve yanılgılı değerlendirme ile talebin uyarlama olarak nitelendirilmek suretiyle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir....

DAVA : Kira (Uyarlama İstemli) DAVA TARİHİ : 26/05/2023 KARAR TARİHİ : 01/06/2023 YAZIM TARİHİ : 01/06/2023 Mahkememizde görülmekte bulunan Kira (Uyarlama İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil şirketin birçok kamu kurumuna ve özel kişi ve kuruluşlara ihale yolu ile yahut doğrudan temin usulü ile araç kiralama hizmeti sunduğunu, davalı ...ile yapılan 07.08.2020 tarihli 36 ay araç kiralama sözleşmesine istinaden ... plakalı araç ve ... plakalı araçları teslim ettiklerini, sözleşmede her iki aracın kira bedelinin ayrı ayrı aylık KDV dahil 3068 TL olarak anlaştıklarını, hayat pahalılığı ve ekonomik kriz nedeniyle bir takım sıkıntılar yaşandığını, 23.05.2022 tarihinde gönderdikleri ihtarname ile sözleşmenin değişen koşullara göre yeniden uyarlanmasını talep ettiklerini, ancak davalı yanın kabul etmediğine ilişkin cevap ihtarı gönderildiğini, akabinde 07.11.2022 de karşı ihtar çektiklerini, ancak...

- K A R A R - Davacı vekili, taraflar arasında akdedilen finansal kiralama sözleşmesinin devamı sırasında davalının, mahkemeden tedbir kararı alarak uyarlama davası açtığını, tedbir kararına istinaden 21.06.2002 tarihine kadar eksik kira ödediğini, söz konusu tarihte tedbirin kaldırıldığını, uyarlama davasının da reddedilerek kesinleştiğini, ihtarnameye rağmen eksik kira bedelinin ödenmediğini, alacağın tahsili için girişilen icra takibine de haksız olarak itiraz edildiğini iddia ederek itirazın iptaline ve icra inkar tazminatına hükmolunmasını talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevabında, uyarlama davasının reddedilmesi ve kesinleşmesinden sonra tüm bakiye borcun ödendiğini, talep edilen % 30 yıllık faizin fahiş olup, yıllık % 7 oranında faiz talep edilmesi gerektiğini, alacağın likit bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir....