DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: HMK 355. maddesine göre, resen gözetilecek kamu düzenine aykırı haller dışında istinaf incelemesi, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. Maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir (6100 sayılı HMK mad. 33). İddianın ileri sürülüş şekline göre dava, katkı payı alacağı ve katılma alacağı isteğine ilişkindir. Katkı payı alacağı; 01.01.2002 tarihinden önce 743 Sayılı Türk Kanunu Medenisi'nin (TKM) yürürlükte olduğu dönemde, eşler arasında yasal mal ayrılığı rejimi geçerliydi (TKM mad.170). TKM'de, mal rejiminin tasfiyesine ilişkin düzenleme mevcut olmadığından, eşlerin bu dönemde edindikleri mal varlığının tasfiyesine ilişkin uyuşmazlık, aynı kanunun 5.maddesi yollamasıyla Borçlar Kanunu'nun genel hükümleri göz önünde bulundurularak "katkı payı alacağı" hesaplama yöntemi kurallarına göre çözüme kavuşturulmalıdır....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Katkı Payı Ve Katılma Alacağı İLK DERECE MAHKEMESİ : Mersin 3. Aile Mahkemesi Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mersin 3. Aile Mahkemesinin 10.05.2018 tarihli ve 2011/226 Esas, 2018/357 Karar sayılı kararıyla asıl ve karşı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine, alacakların takas talebinin reddine karar verilmiş, Mahkeme hükmüne karşı davacı-karşı davalı ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Adana Bölge Adliye Mahkemesi 2....
01.01.2002 tarihinden önceki dönemde tamamlanması durumunda, eşler lehine katkı payı alacağı, 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 202/1. maddesi gereğince edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu 01.01.2002 tarihinden sonraki dönemde tamamlanması halinde ise değer artış payı ve/veya artık değere katılma alacağı hakkı doğabilecektir. ...... ödemelerinin bir kısmının mal ayrılığı, bir kısmının da edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemlerde yapılmasında; mal ayrılığı dönemindeki ödemelere her bir eşin yaptığı katkı oranı, daha sonra geçerli olacak edinilmiş mallara katılma rejimine kişisel mal olarak geçeceği kabul edilmektedir....
Asıl dava ve karşı dava; 743 sayılı TKM'nin 170.maddesi uyarınca katkı payı alacağı ile 4721 sayılı TMK'nun 202 ve devamı maddeleri uyarınca katılma alacağı isteğine ilişkindir....
Mahkemece yapılan yargılama sonucu; davacının İstanbul ili Beşiktaş İlçesi Dikilitaş Mahallesi 78 parsel 5 numarada bulunan bağımsız bölüm yönünden 146.335,00 TL katkı alacağı olduğu, Pet Yapı Kooperatifi hissesi yönünden katkı payı alacağında bulunmadığı, 11.594,88 TL katılma alacağı olduğu, 34 XX 232 Plakalı Araç yönünden ise 2.292,00 TL katkı payı alacağı bulunduğunun tespit edildiği, davacı vekilince alacak kalemlerinin 31/01/2019 tarihli dilekçesi ile açıklandığı, İstanbul ili Beşiktaş ilçesinde bulunan taşınmaz yönünden 150.000,00 TL katkı alacağı, Ankara Çayyolu Pet Konut yapı Kooperatifi ile ilgili 100.000,00 TL katılma alacağı, 34 XX 232 Plakalı araç yönünden ise 7.500,00 TL katkı payı alacağının olduğunun bildirildiği, alınan bilirkişi raporlarının denetime elverişli, usul ve yasaya uygun olduğu görülmekle hükme esas alındığı, bilirkişinin yaptığı hesaplamalar doğrultusunda gelen müzekkere cevapları ve tüm dosya kapsamından davacının davasının kısmen kabulüne karar verilmiştir...
Mahkemece yapılacak iş, hüküm kurmaya ve denetime elverişli bilirkişi raporu aldırıp 53 parsel sayılı taşınmazdaki fındık bahçesinin ve binanın zemin hariç dava tarihi itibariyle değerleri belirlenmeli, bu değerler ile dosya kapsamına uygun düşen %50 katkı oranının çarpılması sonucu davacının katkı payı alacağı hesaplanmalıdır. Anılan yönlerin gözetilmemesi usul ve yasaya aykırı olduğundan kararın bozulması gerekmiştir....
Mahkemece 02.06.2014 tarihli hesap bilirkişi heyeti raporu hükme esasa alınarak mesken yönünden katkı payı alacağına hükmedilmiş ise de; dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden söz konusu raporun yukarıda belirtilen ilke ve esaslara uygun olmadığı anlaşılmaktadır. Raporda tarafların toplanan gelirlerine ilişkin evrakların yeterli olmadığı ve aksine kanıt bulunmadığından gelirlerinin eşit olduğunun kabulü ile davacı lehine katkı oranı belirlenmiş ve meskenin keşif tarihindeki değeri ile çarpılmak suretiyle katkı payı alacağı hesaplanmıştır....
üzerine geçindiğini, davalının bu evde halen dahi kesintisiz bir şekilde oturmaya devam ettiğini, bu nedenlerle dava konusu taşınmazın edinilmesinde, yapımında davacının bütün katkı ve katılımlarının maddi karşılıklarının bilirkişi vasıtasıyla belirlenmesine müteakip, işlemiş ve işleyecek yasal faizleriyle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmesini, bu maksatla açılan davada fazlaya ilişkin hakları saklı tutularak şimdilik 1.000TL katkı payı 1.000TL katılma alacağı olmak üzere şimdilik 2.000TL alacağın boşanma tarihinden itibaren işlemiş ve işleyecek yasal faizleriyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Tasfiyeye konu taşınmazın kooperatif üyeliği yoluyla edinilmesi halinde ,kooperatife yapılan ödemelerden ve bu ödemelerin isabet ettiği dönemlerden hareketle,mal rejiminin tasfiyesi ve eşlerin alacak miktarları belirlenir.Kooperatif ödemelerinin 743 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 170 nci maddesi gereğince mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu 01.01.2022 tarihinden önceki dönemde tamamlanması durumunda eşler lehine katkı payı alacağı,4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 202/1.md.gereğince edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu 01.01.2022 tarihinden sonraki dönemde tamamlanmasında ise değer artış payı ve/veya artık değere katılma alacağı hakkı doğabilecektir.Değer artış payı ve artık değere katılma alacak miktarları hesaplanırken,mal rejiminin sona erdiği sırada mevcut olan malın ,bu tarihteki durumuna göre,ancak tasfiye tarihindeki sürüm(rayiç)değeri esas alınır(TMK 227/1- 228/1- 232 ve 235/1)....
Eşin kişisel malından diğer eşin kişisel malına katkı ve eşin kişisel malından diğer eşin edinilmiş malına katkı hallerinde kişisel mal ile katkı yapıldığından hesaplanan değer artış payı alacağının tamamına eş hak kazanırken; eşin, edinilmiş mal ile diğer eşin kişisel malına katkı yaptığı durumda hesaplama yapılırken katkı edinilmiş mallardan karşılandığından ve edinilmiş malın yarısı üzerinde diğer eşin Yasa'dan kaynaklanan alacak hakkı (TMK 236/1.m) bulunduğundan tespit edilecek değer artış payı alacağının tamamı değil yarısı oranında eşin hakkı bulunmaktadır....
