"İçtihat Metni" Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, taraflar arasında düzenleme şeklinde yapılan gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin geriye etkili feshi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulü ile sözleşmenin ileriye etkili olarak feshine ve inşaat seviyesine göre sözleşmenin tasfiye edilerek tapu kayıtlarının iptâl ve tesciline dair verilen karar, davacı vekilince temyiz edilmiştir. Davacı arsa sahibi, davalı yüklenicidir. Taraflar arasında ... 7. Noterliği'nde 06.12.2011 tarihinde imzalanan düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi ile davalı yüklenici, davacı arsa sahibine ait taşınmaz üzerinde ikmâl inşaatının yapımını üstlenmiştir....

Gerçekten de mahkeme gerekçesinde de değinildiği üzere akdîn feshi halinde BK’nın 106/II.maddesi uyarınca müspet zararın istenmesi mümkün olmayıp, BK’nın 108.madde uyarınca menfi zarar talep edilebilir. Kural bu olmakla beraber Yargıtay Büyük Genel Kurulu’nun 25.01.1984 gün 3/1 sayılı içtihadı birleştirme kararında istisna sözleşmesinin bir türü olan inşaat sözleşmelerinde müteahhidin kendi kusuru ile işi muayyen zamanda bitirmeyerek temerrüde düşmesi nedeniyle sözleşmenin iş sahibi tarafından bozulması halinde uyuşmazlığın kural olarak BK’nın 106-108 maddeleri hükümleri çerçevesinde çözümleneceği, ancak olayın niteliği ve özelliğinin haklı gösterdiği durumlarda MK’nın 2.maddesi hükmü gözetilerek sözleşmenin bozulmasının ileriye etkili sonuç doğuracağı kabul edilmiş ve ayrıca bu durumda arsa sahibinin gecikmeden doğan her türlü zararlarının da karşılanacağı kararlaştırılmıştır....

Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/533 E.sayılı dosyası ile kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi için yüklenici ve taşınmaz malikleri aleyhine dava açıldığını ve yapılan yargılama sonucunda kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geçmişe etkili olarak feshedilerek davacının da maliki olduğu taşınmazın ve diğer bağımsız bölümlerin tapusunun iptaline karar verildiği, dosyanın temyiz incelemesinin yapılması için Yargıtay’da olduğu ve kesinleşmediği, davacı ödediği satış bedelinin iadesini istemişse de yapılacak Yargıtay incelemesi sonucu kararın bozulma ihtimali bulunduğundan ve henüz karar kesinleşmediğinden davacının alacak hakkının henüz doğmadığı, bu nedenle davanın açılmasında davacının hukuki yararı bulunmadığından davanın reddine karar verilmiştir. Dava dışı arsa maliki tarafından kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine yönelik olarak ......

Davacıların müşterek paydaş olmaları durumunda Türk Medeni Kanunu'nun 692. maddesi uyarınca paydaşların; el birliği mülkiyeti halinde de aynı Kanun'un 702. maddesi gereğince, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin yapılmasında ortakların iradeleri birleşmiş olduğu gibi, olağanüstü tasarruflardan sayılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi davasında da “oy birliği” sağlanmış olmaktadır. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 75 ve 76. maddeleri hükümleri ve 04.06.1958 gün ve 15/6 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı gereğince, maddi olayları açıklamak taraflara, hukuki niteleme ise hakime ait bir görevdir. Davada yüklenici ...'in arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yüklendiği ediminin ifasında “borçlu temerrüdüne” düşmüş bulunması sebebiyle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili sonuç doğurur şekilde feshinin istendiği açıklıkla anlaşılmaktadır....

Dava, düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi talebine ilişkindir. Yargıtay 6.HD.nin 2021/4437 E-2022/4390 K sayılı emsal kararında "... BK'nın 355. (TBK'nın 470. vd.) maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan “arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi” satış vaadini (arsa payının devrini) de içerdiğinden, tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün değildir. Dairemizin kararlılık gösteren içtihatlarında bu tip sözleşmelerin tarafların fesih iradelerinin birleşmesi halinde ya da haklı sebeplerin bulunması durumunda mahkemenin vereceği fesih kararı ile sona ereceği kabul edilmektedir. Sözleşme ilişkisinin sona ermesinden sonra da tarafların sözleşmenin yükümlerinden kurtulmaları, başka bir anlatımla, sözleşme ilişkisinin tasfiyesi gerekir. Geriye etkili fesihte alacaklı BK'nın 108/I maddesine dayanarak yükleniciye veya onun halefi durumundaki kişilere verdiği tapuları geri isteyebilir....

ilişkin yüklenicinin edimini yerine getirmede temerrüde düştüğü anlaşılmakla kat karşılığı inşaat sözleşmesinin bu parsele ilişkin geriye etkili feshine, sözleşmenin geriye etkili feshinde sözleşme hiç yapılmamış (yok) farz edilerek hüküm doğuracağından taraflar karşılıklı olarak birbirlerine verdiklerini sebepsiz zenginleşme hükümlerince geri alabileceğinden avans niteliğinde devredilen 8 parselin inşaat sözleşmesi gereğince devredilen payın arsa sahibine iadesine karar verilmelidir....

Yüklenici ..., sözleşmeyle üstlendiği edimini, sözleşme koşullarına uygun şekilde ifa etmediği ve teslimde de temerrüde düştüğü gibi; kamu düzenine aykırı olarak yapmış olduğu inşaat kısmını ise “kaçak” olarak yapmıştır. Açıklanan bu sebeplerle arsa sahibi Borçlar Kanunu'nun 106/I. maddesi gereğince yanlar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili sonuç doğurur şekilde feshini dava etmesinde haklıdır. 25.01.1984 tarih ve 84/3-1 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı gereğince, olayın özelliği ve niteliğinin haklı gösterdiği durumlarda Türk Medeni Kanunu'nun 2. maddesi hükmü gözetilerek sözleşmenin ileriye etkili sonuç doğuracak şekilde mahkemece feshine karar verilebilir. Ancak, Dairemizin yerleşen uygulanmasına göre mahkemece arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin ileriye etkili sonuç doğuracak şekilde feshine karar verilebilmesi için inşaatın, yasal olması ve tamamlanma oranının da %90 oranının üzerinde gerçekleşmesi gerekmektedir....

Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, sözleşmenin feshi, gecikme tazminatı, eksik işlerin tamamlanma bedellerinin tahsili istemleriyle açılmış, mahkemece sözleşmenin ileriye etkili olarak feshine, diğer istemlerin reddine karar verilmiş, karar davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma ilamı gereğince inceleme yapılıp hüküm verilmiş olmasına delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. 2-Dava konusu 11.01.2001 tarihli daire karşılığı inşaat sözleşmesinin ileriye etkili olarak feshine karar verilmiştir. Taraflarca sözleşmenin ileriye etkili feshi kararına karşı herhangi bir itiraz ileri sürülmemiştir....

"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, kat karşılığı inşaat yapımı sözleşmesinin feshi ve gecikme tazminatı istemleriyle açılmış, mahkemece ıslah da dikkate alınarak davanın kabulüne karar verilmiş, karar davalı yüklenici vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. 2-Kat karşılığı inşaat yapımına ilişkin sözleşmenin geriye etkili olarak feshine karar verilmiştir....

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI; Mahkemece yapılan yargılama neticesinde,"yapılan keşif ve alınan bilirkişi raporları doğrultusunda, taraflarca imzalanan kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında davacılar tarafından davalı şirkete avans niteliğinde tapuların devrinin yapıldığı, davalı şirket tarafından bir kısım taşınmazların temlikinin yapıldığı ancak bir kısım taşınmazların temlikinin ise yapılmadığı görülmüştür. Yine inşaatın tamamlanma oranına göre davalı şirketin kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında hak etmiş olduğu arsa payı hususunda da bilirkişilerden rapor alınmıştır. Bu kapsamda en son alınan bilirkişi raporuna göre kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında davalının davacılara temlik etmesi gereken taşınmazların ve inşaat tamamlanma oranına göre hak etmemiş olduğu halde davalı adına tapuda kayıtlı bulunan ve davacılara temlik edilmesi gereken taşınmazların 1....