Hukuk Dairesinin 21/12/2021 tarihli, 2019/2694 Esas ve 2021/1656 Karar sayılı ilamı dayanak yapılarak şikayetçi borçluya yönelik ilamlı takip yapıldığı, takibe dayanak ilamının içeriğini, kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi, müdahalenin men'i, tapu kaydındaki şerhin terkini, manevi tazminat taleplerinin oluşturduğu, yapılan takipte vekalet ücret, yargılama gideri ve faiz alacaklarının talep edildiği anlaşılmıştır. HMK'nın 367/2 hükmüne göre, kişiler hukuku, aile hukuku ve taşınmaz mal ile ilgili ayni haklara ilişkin kararlar kesinleşmedikçe yerine getirilemez. Somut durumda, takip dayanağı ilamın müdahalenin men'i, tapu kaydındaki şerhin terkini talebi ile açıldığı, yapılan yargılamada taşınmazın aynı ile ilgili ihtilafın halli yoluna gidildiği anlaşılmakla, icrası için kesinleşmesi gerekir. İlamın fer'ileri de aynı kurala tabidir. Bu nedenle, mahkemece verilen kararda isabetsizlik bulunmamaktadır....
, İslam Özdemir’in inşaatı tamamlamaması ve ortadan da kaybolması üzerine müvekkili tarafından mahkemeye başvurulduğunu ve İslam Özdemir ile aralarındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi talebiyle dava açıldığını, Didim 2....
a ait olması gereken 10 adet dairenin 8 tanesine ait arsa paylarını, davalı ...’ın hak etmiş olmamasına rağmen devredildiğini kabul etmekte olduklarını, davacıların kat karşılığı inşaat sözleşmesine aykırı olarak, davalı müteahhide henüz müteahhidin hak etmediği orandan fazla arsa payı devir etmekle kusurlu olduklarını, binanın inşasında gelinen seviyeye göre ve binada üçüncü kişilere yapılan devir oranında sözleşmeye aykırı davranan davacıların tutumu bir arada değerlendirildiğinde geriye etkili feshin mümkün olmadığını, fesih için inşaatın hiç yapılmamış olması veya çok az bir imalatın mevcut olması gerektiğini, dava konusu yerdeki inşaatın büyük oranda bitirilmiş olduğunu, geriye etkili olarak feshe uygun olmayan bir inşaat olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. 2.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; husumet itirazında bulunduklarını, müvekkilinin sözleşmenin şartlarına aykırı hileli bir duruma mahal vermediğini, iyi niyetli olarak söz konusu...
Davacı arsa sahipleri davalarında bir kısım davalıların murisi olan yüklenici ...ile aralarında kat karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlendiğini, arsalarını yükleniciye teslim ettiklerini, yüklenicinin inşaat yapılacak alanda bulunan evi yıktığını, inşaata başladığını ancak tamamlamadan terkettiğini bu arada kendisine devredilen arsa paylarını diğer davalılara devrettiğini belirterek kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin geriye etkili olarak feshine, sözleşmeye göre davalılar adına kurulan arsa paylarının iptâli ile payları oranında adlarına tesciline, yükleniciden pay satın alan davalılar adına tesis edilen tapu kayıtlarının iptâli ile adlarına payları oranında tesciline, tapudaki işlenmiş şerhlerinin kaldırılmasına, taşınmazın boş olarak kendilerine teslimine ve varsa müdahalenin önlenmesine karar verilmesini istemişlerdir....
Böylece işin arz ettiği özellik, işin kapsamı ile birlikte değerlendirilerek feshin ileriye etkili mi, yoksa geriye etkili mi sonuçlar doğuracağı üzerinde durulması gerekir...." Yine aynı Daire'nin 2021/5343 E-2022/3907 K sayılı emsal kararında "...Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi”, iş sahibinin bir arsanın muayyen bir payının bedel olarak devri veya devri taahhüdü karşılığında, yüklenicinin bir inşa (yapı) eseri meydana getirmeyi taahhüt ettiği, tam olarak iki tarafa borç yükleyen, ivazlı, çift tipli bir karma sözleşmedir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri bedel olarak taşınmaz mal mülkiyetinin geçirimi borcunu içerdiğinden, TMK'nın 706, Borçlar Kanunu'nun 213, Noterlik Kanunu'nun 60 ve Tapu Kanunu'nun 26. maddeleri uyarınca resmi şekle bağlı tutulmuştur. Başka bir anlatımla, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin geçerliliği, bu sözleşmelerin noterde "düzenleme" şeklinde yapılmasına bağlıdır....
b) Birleşen 2012/538 E. sayılı dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Davacı arsa sahibi ... ile davalı yüklenici şirket arasındaki 07.02.2008 tarihli sözleşme uyarınca, davacı yüklenici şirkete ait olacağı kararlaştırılan B blok 10 no'lu bağımsız bölüm, yüklenici şirket tarafından, davalı ...'a satılarak tapuda devredilmiş olup, davacı arsa sahibi, eldeki davada, hem yüklenici ile aralarındaki harici satış sözleşmesine ve hem de yüklenicinin edimlerini yerine getirmediğinden bahisle, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi nedenine dayalı olarak bu bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile adına tescilini talep etmiştir. Mahkemece, isabetli olarak, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi gerekçesine dayalı olarak talebin kabulüne, harici olarak yapılan taşınmaz satış sözleşmesinin geçerli olmadığı gerekçesine dayalı olarak da reddine karar verilmiştir....
Davalılar vekili, dava dışı yüklenicinin edimini yerine getirmediğini ve sözleşmenin geriye etkili feshine karar verildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; davalıların icra dosyasından gönderilen birinci haciz ihbarnamelerine itiraz ettiği, taraflar arasındaki Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmeleri'nin geriye etkili olarak feshine karar verildiği ve kararın kesinleştiği, borçlunun imal ettiği işlerin bedeli ile ilgili bir hüküm kurulmadığı gibi, talep de olmadığı, davacının boçlusu ...'ın davalılardan alacaklı olduğuna dair soyut iddiadan öte somut delil elde edilemediği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir....
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenle davalının temyiz itirazlarının reddi ile hüküm kısmındaki “düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine, sözleşmenin feshine karar verildiğinden bu sözleşme sebebiyle tapuya konulan şerh'in kaldırılmasına,” ifadesinin çıkartılarak, "düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geçersiz olduğunun tespitine, geçersiz bu sözleşme sebebiyle tapuya konulan şerh'in kaldırılmasına" ifadesinin yazılarak hükmün düzeltilmiş bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 05.03.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi ile tazminat ve müdahalenin önlenmesi istemlerine ilişkindir. Dava teorisine göre her dava açıldığı tarihteki şartlar üzere sonuçlandırılır. Ancak arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde arsa sahibinin inşaat yapılmasına müsamaha göstermesi nedeniyle yüklenicinin inşaata devam ederek tamamlaması halinde davanın dava tarihindeki şartlarla sonuçlandırılması hakkaniyetli olmayacak, yüklenicinin mağduriyeti sonucunu doğuracaktır....
KANITLAR, DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE: İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında HMK'nın 355.maddesi gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki değerlendirmeler yapılmıştır: Asıl dava; kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi, tapu iptali ve tescil ile menfi ve müspet zarar tazmini, birleşen dava ise; kat karşılığı inşaat sözleşmesinin ileriye etkili olarak feshi ile tapu iptali ve tescil, terditli olarak da imalat bedelinin tespit ve tahsili isteklerine ilişkindir. TBK.'...
