İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece; Davacı arsa sahibi ile davalı yüklenici arasında Aydın 2 Noterliğince düzenlenen 05.05.2016 tarih ve 10515 yevmiye numaralı Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi uyarınca davacı tarafa ait olan ve tapu sicilinin Aydın ili, Efeler ilçesi, Güzelhisar mahallesi, 1171 ada, 11 parsel sayılı arsa üzerinde davalı yüklenici inşaat yapmayı üstlenmiş ve " Kat Karşılığı İnşaat Hakkı " davalı lehine olarak tapu kaydına şerh edilmiştir. Davacı taraf davalıya gönderdiği 24.01.2019 tarihli bildirim ile sözleşmeyi feshettiğini bildirmiştir. Yerinde yapılan keşif ve bilirkişi incelemesine göre inşaatın yapılacağı arsada henüz hiçbir inşaat faaliyetinin başlamadığı görülmüştür....
Mahkemece, davanın kabulü ile taşınmazın tapu kaydındaki 13.07.2010 tarihli şerhin terkinine dair verilen karar, davalı vekilinin temyiz istemi üzerine, Dairemizin 19.06.2014 tarih ve 1345 E., 4715 K. sayılı ilamıyla, dosyadaki belgelere ve özellikle, davacı arsa sahibinin davalı yana gönderdiği 18.10.2012 tarihli sözleşmeyi feshettiğini beyan ettiği ihtarnameye ve eldeki davada neticei talep olarak 13.07.2010 tarihli "kat karşılığı inşaat hakkı" şerhinin terkininin istenilmesi karşısında, anılan talebin dinlenebilmesi için doğal olarak sözleşmenin de feshine karar verilmesi gerektiği, bu itibarla, somut uyuşmazlık yönünden feshe bağlı şekilde şerhin terkini talep edilmiş olmakla, istemin kapsamı içinde fesih (dönme) talebinin de bulunduğu, mahkemece öncelikle fesih (dönme) koşullarının oluşup oluşmadığı incelenerek ve özellikle davalı yanın savunmasında bildirdiği hususlar ve dayanağı belgeler getirtilerek bir karar verilmesi, bunun sonucuna göre de şerhin terkini isteminin değerlendirilmesi...
Bölge Tapu Sicilinde kayıtlı taşınmazın 28.06.1995 tarih ve 834 parsel sayılı tapu kaydındaki 27.09.1995 tarih ve 34221 yevmiye numaralı sözleşmenin şerhi kaydının terkini istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş ve verilen karar davacılar vekilince temyiz edilmiştir. Davacıların arsa sahibi; davalının ise yüklenici sıfatlarıyla imzaladıkları ve ... Noterliğince doğrudan düzenlenen 10.01.1995 günlü, 01147 yevmiye numaralı ve “Düzenleme Şeklinde Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi ve Satış Vaadi Senedi” başlıklı sözleşme ile 27.09.1995 tarihli 34221 yevmiye numaralı ve “Düzenleme Şeklinde Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi” başlıklı sözleşmelerin kapsamlarının doğruluğu tarafların da kabulündedir. Borçlar Kanunu’nun 355. maddesinde tanımlanan eser sözleşmesinin bir türü olan “arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi” bazı özellikler taşıyan bir “Karma Sözleşme” sayılmaktadır....
Somut olayda dosya kapsamından; davacı ile dava dışı yüklenici arasında akdedilen 21.05.1993 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesi ile dava konusu dairenin yükleniciye bırakıldığı, yükleniciden bu daireyi 27.03.1997 tarihli gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile davalının satın aldığı, yüklenicinin işi % 45 seviyesinde bırakması üzerine davacının yükleniciye karşı 08.06.1999 tarihinde sözleşmenin feshi davası açtığı ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin borçlunun temerrüdü nedeniyle geçmişe etkili olarak 21.05.1993 tarihinden itibaren feshine karar verildiği ve kararın 02.05.2008 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır. Buna göre davalı satış vaadi sözleşmesini, yüklenici ile davacı arsa sahibi arasındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesine dayanarak yaptığından; kat karşılığı inşaat sözleşmesi feshedilmedikçe davalı taşınmazda oturmakta iyiniyetli kabul edilmelidir....
Asliye Hukuk Hakimliğince verilen 17.11.2009 gün ve 2009/205-417 sayılı hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin feshi, tapu kayıtlarının iptâli ile davacı adına tescili, tapuya konulan şerhlerin terkini ile menfi zararın tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece, uyuşmazlığın çözümünde Gaziosmanpaşa Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesi’nin yetkili olduğu gerekçesiyle dava dilekçesinin reddine karar verilmiş; verilen karar, davalılar vekilince temyiz edilmiştir....
Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, el atmanın önlenmesi, tapu kaydındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesinin şerhinin terkini, ecrimisil ve maddi tazminat alacaklarının tahisili istemlerine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davanın kısmen kabulü ile davalının fesih edilen sözleşme konusu taşınmazlara el atmasının önlenmesine, konusuz kaldığından feshin terkini talebi ile ilgili karar verilmesine yer olmadığına, maddi tazminat talebinin kısmen kabulüne, ecrimisil isteminin reddine dair verilen karara karşı taraf vekillerinin istinafa başvurması üzerine, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 1....
Mahkemece, iddia, savunma, tanık beyanları, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, tapuda davalı yükleniciye pay devrinin yapılmış olması nedeniyle kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geçerli bir sözleşme haline geldiği, davaya konu taşınmazda inşaat yapımına başlanılamadığından sözleşmenin geriye etkili olarak feshine karar verilmesi gerektiği, davalılardan ... in taşınmazı satın aldığı tarihlerde yurt dışında çalıştığı ve ekonomik durumunun iyi olduğu, tapu kaydında kat karşılığı inşaat sözleşmesinin konulduğuna dair şerh bulunmadığı, davalılar arasında yakınlık ve akrabalığı bulunduğunun da ispatlanamadığı dikkate alınarak davalı ...'in de taşınmazın kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca davalı ... Ltd....
Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi, mevcut maliyet bedelinin tespiti ile davalı iflas idaresine ödenmesi, tapudaki şerhin kaldırılması ve müdahalenin önlenmesi istemlerine ilişkindir. 818 BK’nun 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan “ Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi ” uygulamadaki adıyla Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi, ....01.1984 tarih ve .../... sayılı ... İçtihadı Birleştirme Kararında da açıklandığı gibi; ... sahibinin bir arsanın muayyen bir payının bedel olarak devri veya devri taahhüdü karşılığında, yüklenicinin bir inşa ( yapı ) eseri meydana getirmeyi taahhüt ettiği, geçerliliği resmi şekle bağlı, kural olarak ani edimli, geçici-sürekli karmaşığı, tam olarak iki tarafa borç yükleyen, ivazlı, çift tipli bir karma sözleşmedir. Bu sözleşmede yüklenici bina yapım işini üstlenmekte, yüklenicinin finansını karşılayarak yapacağı binaya karşılık arsa sahibi de ona arsa payı mülkiyeti geçirmektedir....
Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Asıl dava; kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine, karşı dava ise; kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi istemine ilişkindir. 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 6723 sayılı Kanunun 21. maddesi ile değişik 60/3. maddesi gereğince, Yargıtay Büyük Genel Kurulunun Hukuk Dairelerinin işbölümünü düzenleyen 23.01.2020 tarihli ve 2020/1 sayılı Kararına ve davanın açıklanan niteliğine göre temyiz inceleme görevi Yargıtay (15.) Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle dosyanın sözü edilen görevli Yüksek Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 09.09.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi-şerhin terkini davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacılar vekili, müvekkili arsa sahipleri ile davalı arasında 15.11.2012 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını ancak yüklenici davalının halen inşaata başlamadığını, davacı ...’in zorunlu olarak taşınmazı diğer davacı ...'e devrettiğini ileri sürerek hükümsüz kalan sözleşmenin feshi ile taşınmazın tapu kaydında yer alan şerhin terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
