"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle, davacı yüklenici şirket tarafından davalılar ... ve ... yönlerinden de 17.10.2000 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshinin istenmiş olmasına, adı geçen davalılar vekili de 03.03.2006 tarihli cevap dilekçesinde akdin feshini istediklerini bildirmesine, bu şekilde kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi konusunda iradeler birleştiği gibi, diğer arsa sahipleri tarafından açılan Ankara 15.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/53-316 sayılı dosyasında kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin geriye etkili olarak feshine karar verilip bu kararın kesinleştiğinin anlaşılmasına, mahkeme kararının hüküm bölümünde...
Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 27.10.2006 tarih 2006/79 E. 2006/132 K. sayılı ilamıyla feshedildiği, asıl ve birleşen davaların sözleşmenin feshi tarihinden sonra açıldığı , sözleşmenin feshine ilişkin kesinleşen kararın tarafları bağladığından dava şartının bulunmadığı gerekçesiyle asıl ve birleşen davaların reddine karar verilmiştir. Kararı, asıl ve birleşen davaların davacıları vekili temyiz etmiştir. Dava, İİK’nun 94 ncü maddesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Asıl ve birleşen davalarda davacılar, yüklenicilerden alacaklı olduklarını iddia ederek, İİK.nun 94. maddesi uyarınca kat karşılığı inşaat sözleşmesinden dolayı borçlu namına tescili gereken bağımsız bölümlerin yükleniciler adına tescilini istemişlerdir. Davacılar, davalılar arasındaki sözleşmenin tarafı değildir....
Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Asıl ve birleşen davalar arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanmış olup, asıl dava sözleşmenin feshi ve menfi zararların tahsili, diğer arsa sahipleri tarafından ... 14. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2015/362 Esasına kayıtlı olarak yüklenici aleyhine açılıp birleşen dava sözleşmenin feshi, menfi zarar ve cezai şart alacağının tahsili talebi, yüklenici tarafından ... 24. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2015/299 Esasına kayıtlı olarak arsa sahipleri aleyhine açılıp, birleşen dava tapu iptâli ve tescil ile tapuya şerh konulması istemlerine ilişkindir....
Dolayısıyla bu sözleşmelerden dönmek isteyen tarafın, eğer karşı taraf dönmeyi kabul etmiyor ve karşı çıkıyorsa, hakimin kararına ihtiyacı vardır, yani mahkemede açacağı "sözleşmenin feshi" davası sonunda feshi (dönme) kararı ile sözleşmeden dönebilir. Mahkeme, önce fesih isteyenin haklı olup olmadığını tartışır; haklı ise feshe karar verir, aksi halde davayı reddederek sözleşmeyi yürürlükte tutar. Bir başka anlatımla, arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshi, taraf iradeleri fesihte birleşmediği sürece ancak mahkeme kararı ile mümkün olmaktadır. Sözleşme ilişkisinin sona ermesinden sonra da tarafların sözleşmenin etkisinden kurtulmaları, başka bir anlatımla, sözleşme ilişkisinin tasfiyesi gerekir. Geriye etkili fesihte arsa sahibi BK'nın 108/I maddesine dayanarak yükleniciye veya onun halefi durumundaki kişilere verdiği tapuları geri isteyebilir. Geriye etkili feshin en önemli sonucu da tarafların sözleşmenin yapıldığı tarihteki mal varlığına getirilmeleridir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında görülen sözleşmenin feshi, menfi tespit, istirdat davası sonucunda verilen hükmün düzeltilerek onanmasına ilişkin Dairemizin 15.02.2017 gün ve 2015/1420 Esas, 2017/417 Karar sayılı ilamının karar düzeltme yoluyla incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, dosya incelendi, gereği görüşüldü. - KARAR - Davacılar vekili, müvekkilleriyle davalı arasında kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, davalıya inşaat işleri yönünden vekalette verildiğini, ancak davalının sözleşmeye aykırı bir proje çizdirerek Belediye'ye teslim ettiğini, yeni projeye göre, müvekkillerine kör cepheden daireler verip, ekonomik değeri ve alanı fazla olan bağımsız bölümleri almak istediğini, bunun davacılarca kabul edilmediğini bildirerek, 24.01.2012 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine, davacı ... ve ...'...
Somut olayda, uyuşmazlık konusu arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi adi yazılı şekilde yapılmış ise de, arsa sahiplerince tapu devri edimi yerine getirilmiş olmakla artık sözleşmenin tarafları bağladığının kabûlü gerekir." (Yargıtay 23. H.D. 18/09/2013 tarih, 2013/3436 E., 2013/5497 K.) Somut olayda da, davacı arsa sahibiyle yüklenici Mehmet Mustafa ÖZKAN arasında 10/05/2021 tarihli adi yazılı kat karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlenmiş, kat karşılığı inşaat sözleşmesine göre bir kısım işlemleri yapmak üzere arsa sahibi tarafından, Osmaniye 3. Noterliği'nin 07/01/2011 tarih, 304 yevmiye numaralı vekaletnamesiyle, yüklenici Mehmet Mustafa ÖZKAN'a vekalet verilmiştir. Yine Arsa sahibi tarafından, kat karşılığı inşaat sözleşmesine göre bir kısım bağımsız bölüm tapularının devri yapılmıştır. Bu haliyle, her ne kadar adi yazılı şekilde düzenlenmiş olsa da, sözleşmenin tarafları bağladığının kabulü gerekir....
nın 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin özel bir türü olan kat karşılığı inşaat sözleşmeleri; tapu devrini de içermeleri nedeniyle resmi şekil koşuluna bağlı olup, aynı zamanda tek taraflı bir irade ile feshedilme olanakları yoktur. Bu konuda; ya taraf iradelerinin birleşmesi, ya da mahkeme kararı gerekmektedir. Sözleşmenin feshi isteği ile açılan bir davada, mahkemenin; inşaatın bitirilme seviyesini ve tamamlanamayan kısımlar ile ilgili olarak tarafların kusur durumlarını ve feshe dair isteklerini inceleyip değerlendirmesi gerekir. Bu anlamda; sözleşmenin, sanki hiç yapılmamış gibi geçmişe etkili olarak feshi ve tamamlanan kısımların değerlendirilmesi anlamında olmak üzere ileriye etkili feshi durumları söz konusu olmaktadır. Sözleşmenin ileriye etkili feshinde, yerleşik yargı kararlarına göre genellikle kabul gören tamamlanma oranı %90 olup, bu oranın üzerinde bina yapımı söz konusu olduğu takdirde geçmişe etkili fesih kararı verilmemektedir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 19/12/2022 NUMARASI : 2021/35 ESAS DAVA KONUSU : Sözleşmenin İptali|Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)|Tapu İptali Ve Tescil (Yükleniciden Konut Alımına Dayalı)|Tapu İptali Ve Tescil (Satış Vaadi Sözleşmesinden Kaynaklanan)|Tazminat (Bina Sahibinin Sorumluluğundan Kaynaklanan) KARAR : İlk derece mahkemesince verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı arsa sahibi müvekkilleri ile asıl davada davalı yüklenici (müteahhit) şirket (Mirvan Ltd.Şti.) arasında, müvekkillerine ait olan arsalar üzerine taraflarca imza edilen inşaat sözleşmelerinde kararlaştırılmış olan şartlara uygun olarak kat karşılığı inşaat yapılması hususunda Bursa 9. Noterliğinin 10/09/2013 tarih, 19475 yevmiye nolu ve Bursa 9....
Asıl ve birleşen davalarda, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi ve tazminat istemlerine ilişkindir. Davacıların da aralarında bulunduğu arsa sahipleri ile davalı yüklenici arasında 1994 ve 1995 yıllarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri düzenlenmiştir. Sözleşmelerde, işin süresi, kat ve bağımsız bölüm sayısı gibi temel konularda düzenleme yapılmamıştır. Sözleşmelere konu taşınmazlar, 1016 ada 127 no.lu parselin ifrazı sonucu oluşan, 157 ve 158 no.lu parsellerdir. Davalı yüklenici, 157 no.lu parselde A, B, C ve D olmak üzere 4 blok yapımı için inşaat projesi hazırlatmış, 1994 yılında A ve D blokların yapı ruhsatlarını alarak inşaatlara başlamış, ilerleyen yıllarda bu ruhsatlar yenilenmiştir. 158 no.lu parselde ise herhangi bir inşaat faaliyeti olmamıştır. Sonuç olarak, 157 no.lu parsel üzerindeki A blok %90 seviyesine, D blok ise %40 seviyesine getirilmiştir....
Davacı arsa sahibinin tapu iptâli ve tescil istemi, yüklenici T8 ile imzaladıkları kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi nedenine dayanmaktadır. Kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi halinde arsa sahibi, yükleniciye bırakılıp onun tarafından üçüncü kişiler ya da onun talimatıyla arsa sahibi tarafından üçüncü kişilere devredilen ya da yükleniciye devrettiği tapu payları veya bağımsız bölümlerin tapu kaydının iptâl ve tescilini talep edebilir. Sadece bu tescil işleminin yapılması, mülkiyet hakkının doğması için yeterli olmayıp ayrıca geçerli bir hukuksal nedenin de varlığı gerekir. Arsa sahipleriyle ilgili yüklenici arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, geriye etkili olarak feshedildiğine göre, TBK 77 ve devamı maddeleri ile haksız iktisap kuralları uyarınca yüklenici ile onun devrettiği ya da yüklenicinin talimatıyla arsa sahiplerince üçüncü kişilere yapılan pay devirlerinin edinme sebebi hukuksal dayanaktan yoksun kalır....
