DAVA : Cezai Şart (Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : ... KARAR TARİHİ : ... GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 18/05/2023 Mahkememizde görülmekte olan cezai şart (kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ... ile davalı müteahhit ...Otomotiv Mühendislik İnşaat Taahhüt Sıhhi Tesisat San. Tic. Ltd. Şti. arasında Kayseri ... Noterliği'nde ... tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, davalının davacı müvekkiline ait Kayseri İli, ... İlçesi, ... Mahallesi Mevkii, ... Ada, ......
Mahkemece bilirkişi raporu, sözleşme, gerek akit tarihi gerekse dava tarihi itibariyle mevcut imar plan ve plan notları ile TEİAŞ lehine tapuda kayıtlı irtifak hakkı nedeni ile inşaat yapılması bakımından emredici nitelikteki kurallara aykırı olduğu anlaşıldığından sözleşmenin objektif imkansızlık nedeni ile geriye etkili olarak feshine, davalı yüklenici şirket lehine tesis edilen kat karşılığı inşaat hakkı şerhinin terkinine karar verilmiştir. Taraflar arasında 05.12.2012 imzalandığı tarihte yürürlükte bulunan Türk Borçlar Kanunu’nun 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi niteliğinde Kat Karşılığı İnşaat Yapım Sözleşmesi imzalanmış olup, davacı arsa sahibi, davalı ise yüklenicidir. Uyuşmazlık, sözleşmenin ifasında imkansızlık olup olmadığı konularında toplanmaktadır. TEİAŞ tarafından verilen 12.06.2015 tarihli cevabı yazıda; taşınmaz üzerinde iki hat bulunduğu, bunlardan ...-......
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu’nun 25.01.1984 gün 1983/3 Esas, 1984/1 Karar sayılı kararıyla, istisna (eser) sözleşmelerinin bir türü olan kat karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin kendi kusuruyla işi muayyen bir zamanda bitirmeyerek temerrüde düşmesi nedeniyle iş sahibi tarafından sözleşmenin feshi halinde, uyuşmazlığın kural olarak Borçlar Kanunu'nun 106-108. maddeleri hükümleri çerçevesinde çözümlenmesi gerekeceğine, ancak, olayın niteliği ve özelliğinin haklı gösterdiği durumlarda, Medeni Kanun'un 2. maddesi hükmü gözetilerek sözleşmenin ileriye etkili sonuç doğuracağına karar verilmiştir. Burada feshin geriye ve ileriye etkili olmasının sonuçları üzerinde durulmasında yarar vardır. Bilindiği üzere fesih, sözleşme ilişkisini sona erdirmeye yönelik, bozucu yenilik doğuran bir haktır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki sözleşmenin feshi, tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik verilen hükmün süresi içinde davalı ..., ve ... vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacılar vekili, müvekkillerin murisi ...ile davalı yüklenici ... arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlendiğini, yüklenicinin sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmediği diğer davalıların ise bağımsız bölümleri yükleniciden kötü niyetle satın aldığını öne sürerek sözleşmenin feshi ve davalılara temlik edilen tapu kayıtlarının iptali ile miras hisseleri oranında davacılar adına tapuya kayıt ve tescilini talep ve dava etmiştir. Davalılar vekilleri iyi niyetli olduklarından bahisle davanın reddini savunmuştur....
TBK 36.maddesi uyarınca sözleşme ile bağlı olmadığı, davanın kanunda öngörülen 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmış ve bu nedenle sözleşmenin geriye etkili feshi talebiyle iş sahipleri aleyhine açılan davanın kabulüne karar verilmiştir....
Bu bilirkişinin kusurunun olmadığını, mahkemenin kusuru olduğunu; 6- Kat karşılığı inşaat sözleşmesindeki hak ediş sıralamasına göre müvekkilinin satın aldığı villayı müteahhitin hak ettiğini. Sözleşmenin geriye etkili fesih edildiğinde, Yargıtay kararlarına göre tapunun iptal edilmesi gerektiğini. Ancak; Sözleşmenin geriye etkili feshi halinde, müteahhit o zamana kadar yaptığı imalatın “bedelini arsa sahibinden talep edeceğini; Müteahhidin talep edeceği bedel, sözleşmenin feshinin kesinleştiği tarihteki imalat bedelidir. Müvekkilinin, müteahhidin halefi olarak, bağımsız bölüm aldığına göre yine halefi olarak, tasfiyeden müteahhide düşecek paydan zararını yani, anahtar teslimi villa bedelini tazmine hakkı vardır. Sözleşmenin geriye etkili feshi halinde, taraflar zarar ziyan talebinde bulunamayacaktır. Ancak, 2018/300 esas sayılı dosyada, müteahhit lehine 200.000.-TL cezai şarta hükmedildiğini....
Bu sona erme arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde, kural olarak ani edimli olması nedeniyle, geriye etkili olacağından, arsa sahibi bedel olarak verdiği tapu paylarını, tapu iptâli ve tescili davası açmak suretiyle isteyebilecektir. Geriye etkili feshin en önemli sonucu da; tarafların sözleşmenin yapıldığı tarihteki mal varlığına geri döndürmeleridir. Feshedilen sözleşme, arsa sahibi ve yüklenici arasındaki sözleşme olup, tasfiyenin bu kişiler arasında yapılması gerekirse de, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, yükleniciye finansman kolaylığı sağlamak üzere, daha inşaat aşamasında tapu devri yapılmakta, yüklenici de devraldığı bu tapuyu, sattığı bağımsız bölüme karşılık üçüncü kişilere temlik etmektedir. Arsa sahibinin sözleşmeyi geriye etkili feshetmesi üzerine, sözleşme sanki hiç yapılmamış gibi, tarafların durumları sözleşme öncesine döneceğinden, yüklenicinin üçüncü kişiye yaptığı temlik de artık sebepsiz kalır....
Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2021/163 d.... numaralı dosyasıyla ilgili gayrimenkule inşaatın aşamasının tespiti için keşfe gidildiğini, kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin fesih durumları inşaatın tamamlanma oranına göre önem arz ettiğini, bu nedenle geriye etkili feshi ileri sürecek olan ... sahibi, yüklenicinin maliyetini karşılamak zorunda olduğunu, davacının, kat karşılığı inşaat sözleşmesine konu olan taşınmazda hissedar olduğunu, taşınmazın tek maliki olmadığını, dolayısıyla davacının tek başına kat karşılığı inşaat sözleşmesinden dönemeyeceğini belirterek kararın kaldırılmasını ve davanın reddine karar verilmesini istemiştir. C....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, bünyesinde gayrimenkul satış vaadi ve eser sözleşmesini barındıran bir sözleşmedir. Bu sözleşmede arsa sahibi, sözleşmeye uygun koşullarda arsasını yükleniciye teslim etmek; yüklenici kendisine karşı edimini yerine getirdiğinde ise yükleniciye bırakılan bağımsız bölümlerin tapusunu ona devretmek ile yükümlüdür. Sözleşmenin diğer tarafı olan yüklenicinin edim borcu ise sözleşmede kararlaştırılan koşullarda binayı yapıp arsa sahibine teslim etmektir. Aynı zamanda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ani edimli bir sözleşmedir. Ani edimli sözleşmenin kural olarak geriye etkili feshi ve tasfiyesi mümkündür. Geriye etkili fesihte sözleşmenin tarafları verdiklerini sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilirler....
Paylı mülkiyete konu olan ya da kat mülkiyeti tesis edilmiş olan taşınmazda bulunan yapının yıkılıp yeniden inşaat yapılması işi TMK'nın 692. maddesi hükmünce olağanüstü tasarruf 634 sayılı KMK'nın 45. maddesi gereğince önemli işlerden olduğundan, bu nitelikteki taşınmazlarda arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin tüm paydaşları ya da kat malikleri ile yapılmış olması geçerlilik koşuludur. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin feshi davası da olağanüstü tasarruf işlemleri ve önemli işlerden olduğundan, geçerli sözleşmenin varlığı halinde feshinin de tüm paydaşlar veya kat maliklerince talep ve dava edilmesi gerekir. Somut olayda dava konusu Silivri .... Noterliği'nin 16.02.2000 gün 00997 yevmiye nolu Düzenleme Şeklinde Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi incelendiğinde; İstanbul ili, ... ilçesi, ... Mahallesi, 100 ada 7 ve 4 parsellerde kat kat karşılığı inşaat yapılmak üzere arsa sahipleri, ..., ..., ..., ... ve .... ile yüklenici ... İnş. Ltd....
