İlk derece mahkemesince "...sözleşmenin tarafları arasında uyuşmazlık konusu olmayan kat karşılığı inşaat sözleşmesi resmi şekil şartlarına haiz değilse de davacı tarafça tapu devrinin yapılmış olması nedeniyle geçerli hale geldiği, davalı yükleniciye davacı tarafından adi yazılı kat karşılığı inşaat sözleşmesi çerçevesinde ve sözleşmeye uygun olarak tapunun devredildiği ve davalı yüklenicinin makul süre içinde inşaat ruhsatını almayıp inşaata da başlamamış olmasının sabit olması karşısında, sözleşmenin geriye etkili feshi isteminin kabulüne karar verilmiştir....
Karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2)Davada, 26.07.2004 günlü arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi talebi yanına kira tazminatı da talep edilmiş, mahkemece, sözleşmenin geriye etkili feshi ve kira tazminatının tahsiline karar verilmiştir. Somut olayda talep edilen kira mahrumiyeti, hukuki niteliği itibariyle, TBK 118. (BK md. 106/II) gereğince gecikme tazminatı olup, müspet (olumlu) zarardır ve sözleşmede aksine hüküm bulunmadığı takdirde, sözleşmenin geriye etkili feshi halinde istenemez. O halde, davacıların geriye etkili fesih talebi kabul edildiği halde, kira (gecikme) tazminatının reddi yerine kabulü doğru olmamış, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir....
Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi ile tazminat ve müdahalenin önlenmesi istemlerine ilişkindir. Dava teorisine göre her dava açıldığı tarihteki şartlar üzere sonuçlandırılır. Ancak arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde arsa sahibinin inşaat yapılmasına müsamaha göstermesi nedeniyle yüklenicinin inşaata devam ederek tamamlaması halinde davanın dava tarihindeki şartlarla sonuçlandırılması hakkaniyetli olmayacak, yüklenicinin mağduriyeti sonucunu doğuracaktır....
Mahkemece davanın kısmen kabulü ile kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshine, taşınmaza yapılan yapının yıkılmasına, davacı tarafın yıkım masrafı ve zarar talebi ile diğer taleplerinin reddine dair verilen karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre tarafların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerine görülmemiş, reddi gerekmiştir. 2-Dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmenin geriye etkili feshi, binanın yıkılması, yıkım masrafları ve alacak istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye elverişli değildir....
Asıl dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve eksik işler bedeli ile tazminat, karşı dava ise terditli olarak sözleşmenin feshi ve imalat bedelinin tahsili, mümkün olmazsa 7 ve 12 numaralı dairelerin yüklenici adına tescili istemlerine ilişkindir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri tarafların karşılıklı anlaşması ile feshedilebilir. Feshin ileriye/geriye etkili olacağı konusunda taraf iradelerinin uyuşmaması halinde, iki tarafa borç yükleyen eser sözleşmesinin feshi kural olarak geriye etkili sonuç doğurur. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin “geriye etkili” olarak feshine karar verilmesi durumunda ise 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 108. maddesi ve ayrıca aynı Kanun'un 61 ve izleyen maddeleri uyarınca taraflar, karşılıklı olarak verdiklerinin iadesini talep etme haklarını elde ederler....
Mahkemece, iddia, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, inşaatın gerçekleşme seviyesinin % 78,05 olduğu, sözleşme ile ruhsatın hangi zaman dilimi içerisinde alınacağının kararlaştırılmadığı, bu nedenle de yüklenicinin makul sürede inşaat ruhsatı alması gerektiği, makul süresinin ise 3 ay olduğu, davalının 23 aylık zaman dilimi içerisinde inşaatı bitiremeyerek temerrüde düştüğü, sözleşmenin geriye etkili olarak feshi gerektiği, sözleşme nedeniyle oluşan tapu kayıtlarının sebepsiz kaldığı, bu nedenle de diğer davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptali gerektiği, olumlu zarar kapsamında olan kira tazminatı isteminin sözleşmenin geriye etkili feshi nedeniyle verilemeyeceği gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile sözleşme ve ek sözleşmenin geriye etkili olarak feshine, tapu kayıtlarının iptali ile arsa sahibi olan davacılar ve davalı ...’ın hisseleri oranında tesciline, tazminat isteminin reddine karar verilmiştir. Kararı, davalılardan ..., ... ve... İnşaat Ltd....
Noterliği 20.10.2016 Tarih ve 09568 Yevmiye Nolu Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi imzaladıklarını, ancak ilgili şirketin inşaatı yapamayacağını beyanla sözleşmeyi davalı ... İnşaat San. Tic. Ltd. Şti'ye devrettiğini, ancak davalı şirketin inşaatı tamamlamadan kat irtifakı kurup bağımsız bölümlerini teslim almak isteyince davalıya 2-4-6 ve 8 no.lu daireler devredildiğini ve 10 no.lu dairenin tesliminin iskan alındıktan sonra devredileceğinin kararlaştırıldığını, davalının edimlerini yerine getirmediğini ve inşaatın yarım kaldığını, beyanla; Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi, Gebze .......
tarih ve 11516 yevmiyeli kat karşılığı inşaat sözleşmesinin yapıldığını davalının usulüne uygun bir şekilde edimini ifa etmediğini, 230 parsel sayılı taşınmaza el atmanın önlenmesini ve sözleşmenin geriye etkili feshini talep ettiği görülmüştür....
Birleşen dava davalı vekili temyiz dilekçesinde; 1.Davalı şirketin iddia edildiği gibi G-1 nolu bağımsız bölümü davalı ile davacı arasında yapılmış kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında devralmadığını, G-1 no.lu bağımsız bölümün tapusunu yüklenici davalı... İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’den değil de davacı ... yönetiminin bilgisi ve izni çerçevesinde aldıklarını, bu devrin, davacı ... ile yüklenici davalı... İnşaat arasında yapılmış kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında olmadığını, 2.Asıl dava davacı ve davalı arasındaki sözleşmenin tarafı olmadıklarından sözleşmenin geriye etkili feshinin kendilerini etkilemeyeceğini, 3.Burada davacı kooperatifin, gayrimenkulün tapusunu müvekkiline, bilgisi ve izni çerçevesinde devrettirerek müvekkilini ayni hak sahibi yaptığını daha sonrada davalı... inşaat ile yapmış olduğu şahsi hak niteliğinde olan sözleşmeye dayalı olarak bu davayı açtığını, ayrıca 28.09.2021 davacı taraf diğer davalı......
Sözleşmenin ileriye etkili feshine karar verilmesi gerektiğinde; yüklenicinin işten el çektiği tarih itibariyle yaptığı işin, tüm işe olan oranı tespit edilir. Bulunacak oran, sözleşmede işin tümünün ikmal ve teslimi halinde yükleniciye verilmesi kararlaştırılan bağımsız bölüm ya da arsa payı olarak belirlenen inşaat miktarına uygulanır. Böylece, yükleniciye isabet edecek bağımsız bölüm ve arsa payı saptanır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin “geriye etkili” olarak feshine karar verilmesi durumunda ise Borçlar Kanunu’nun 108. maddesi ve ayrıca aynı Kanunun 61 ve izleyen maddeleri uyarınca taraflar, karşılıklı olarak verdiklerinin iadesini talep etme haklarını elde ederler. Bu durumda mahkemece, dava konusu sözleşmenin geriye etkili olarak feshine karar verilir....
