Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 4. maddesinde belirtilen 24 aylık teslim süresinin 16.09.2013 tarihinde sona erdiği, inşaatın % 24 seviyesinde tamamlandığı ve TBK'nın 473. maddesi uyarınca taraflar arasında akdedilen.... yevmiye no'lu gayrimenkul satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi gerektiği gerekçesiyle, davanın kabulü ile sözleşmenin geriye etkili olarak feshine karar verilmiştir. Kararı, davalılar vekili temyiz etmiştir. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalılar vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. .../......
K A R A R Dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklı tapu iptali tescil istemine ilişkindir. Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkili ile davalı yüklenici ... Mühendislik Dış Tic. İnşaat Tic. Ltd. Şti arasında 10/05/2012 tarihli kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesi akdedildiğini, yüklenici firmanın, müvekkiline tescil edilmesi gereken bağımsız bölümün yer aldığı D Blok için 11/11/2015 tarihinde inşaatı ruhsatını aldığını, inşaat ruhsatının alımından itibaren 6 ay içerisinde kat irtifakı kurulup tapuların devredilmesi gerekirken 05/02/2018 tarihinde kat irtifakı kurulmuş olmasına rağmen müvekkili lehine herhangi bir tescil işlemi gerçekleşmediğini, davalı tarafın söz konusu mülkiyeti diğer davalı ...'...
Kat karşılığı inşaat sözleşmesi gayrimenkul devrini de içerdiğinden feshi ancak ya mahkeme kararı ile ya da taraf iadelerinin birleşmesi ile mümkündür. Davacı yüklenici asıl davada gerçekleştirmiş olduğu imalât bedelini talep etmiş, arsa sahibi de imalât bedelini ödeyeceklerini beyan etmiş olmakla, yanlar arasındaki usulüne uygun olarak düzenlenmiş olan 30.06.1998 günlü kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi hususunda taraf iradelerinin birleştiğinin kabulü gerekir. Bu nedenle imalât bedeline hükmedilmiş olmasında bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Ancak, sözleşme feshedilmiş olmakla müspet zarar kapsamında olan kira kaybı talep edilemez. Mahkemece bu husus gözden kaçırılarak kira kaybı da hesaplanarak bu miktarın yüklenicinin alacağından düşülmek suretiyle hüküm kurulmuş olması doğru olmamış kararın bozulması gerekmiştir....
ın fesih ve tescil isteme hakkına haiz olmadıkları, ayrıca bu kişilerin tazminat isteminde de bulunamayacakları, arsa sahiplerinden bağımsız bölüm satın alan ..., ..., ..., ... ve ... sözleşmenin geriye etkili olarak feshi ve tescil istemiyle, davaya katılma talep etmişseler de adı geçenlerin taleplerinin yerinde olmadığı ve davalı olarak davaya dahil edildikleri, yükleniciden bağımsız bölüm satın alan diğer davalılar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ...’in ise iyiniyet iddiasında bulunmalarının mümkün olmadığı, bu kişilerin henüz inşaat tamamlanmadan bağımsız bölüm satın aldıkları, taşınmazın bulunduğu çevredeki örf ve adet gereği dairelerin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı olarak yükleniciye devredildiğini bilebilecek durumda oldukları, inşaatın tamamlanma oranı dikkate alındığında, birlikte ifaya ilişkin taleplerinin de yerinde görülmediği, sözleşmenin geriye etkili olarak feshi talep...
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; feshi istenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesini mal sahipleri olarak Ş.. K.. ve C.. K.. ile yüklenici olarak İ.. T..'ın imzaladığı, sözleşmenin feshi için sadece Ş.. K..'nın dava açtığı, C.. K..'nın sözleşmenin feshi yönünde davasının bulunmadığı, bu nedenle de sözleşmenin feshi davası ile ilgili aktif husumetin gerçekleşmediği gerekçesiyle, davanın aktif husumet eksikliği nedeni ile reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. 1-Dava, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi istemine ilişkindir. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri eser ve satış vaadi sözleşmelerinden oluşan karma nitelikli akitlerden olup, satış vaadini (arsa payının devrini) de içerdiğinden, tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün değildir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki sözleşmenin feshi, tapu iptali ve tescil davası sonucunda verilen hükmün düzeltilerek onanmasına ilişkin Dairemizin 22.01.2016 gün ve 2014/6653 Esas, 2016/288 Karar sayılı ilamının karar düzeltme yoluyla incelenmesi davalılardan ... ve ... vekillerince istenilmekle, dosya incelendi, gereği görüşüldü. - KARAR - Davacılar vekili, müvekkilleri ile davalı yükleniciler ... ve ... arasında imzalanan 18.03.2005 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde işin süresinin su basmanı vizesinden itibaren 30 ay olarak kararlaştırıldığını, kararlaştırılan bu sürenin iki katı kadar süre geçtiği halde, işin halen teslim edilmediğini ve teslim edilebilme imkânının da bulunmadığını, davalı yüklenicilerden bağımsız bölüm satın alan diğer davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptali gerektiğini ileri sürerek, 18.03.2005 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi ile diğer davalılar adına...
Noterliği'nce düzenlenmiş 05.03.2002 tarih ve 04028 yevmiye sayılı sözleşmenin feshi için arsa sahiplerinin açtığı dava sonucu İzmir Asliye 1. Ticaret Mahkemesi'nin 23.06.2006 gün 2004/733 E-2006/327 K. sayılı kararı ile sözleşmenin geriye etkili olarak feshine karar verilmiş, karar davalı yüklenici temyizi üzerine Dairemizin 27.11.2007 günlü onama kararı ve karar düzeltme isteminin reddi ile 18.07.2008 tarihinde kesinleşmiştir. Sözleşmenin feshine ilişkin olarak açılan dava dosyasının incelenmesinde davacının davalı yüklenicinin 31.10.2004 tarihli inşaat ruhsatına ve onaylı projesine göre inşaata başladığı, sözleşmenin ifa süresi 05.09.2004 tarihinde sona ermesine rağmen keşfin yapıldığı 11.07.1995 tarihinde inşaat seviyesinin %13,33 olduğu kabul edilerek yüklenicinin temerrüdü nedeniyle sözleşmenin feshine karar verildiği anlaşılmaktadır....
Somut olayda; arsa maliki olan davacı ile yüklenici konumundaki davalı T3 İnş.Malz.San.Tic.Ltd.Şti. arasında arsa, arsa payı ya da kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil davası söz konusudur. Arsa maliki olan davacı, yüklenici ile aralarında yapılan kat karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı olarak tescil talebinde bulunmuştur. Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 01/09/2021 tarihinden itibaren geçerli 431 sayılı İş Bölümü Kararı gereği, 6. Hukuk Dairesi iş bölümünün 9. maddesinde; "Arsa, arsa payı yada kat karşılığı inşaat sözleşmelerinden kaynaklanan davalar nedeniyle verilen hüküm ve kararlar," şeklindeki düzenleme yer almıştır. Bu düzenleme karşısında istinaf talebini inceleme görevi Adana Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi'ne aittir....
DELİLLER : Tüm dosya kapsamı DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklı sözleşmenin feshi ile tapu iptal ve tescil talebine ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı HMK'nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek duruşmasız olarak yapılmıştır. Mahkemece, sözleşmenin geriye etkili feshi ile tapu iptali ve tescile karar verilmiş, hüküm davalılar T11, Nuray Ataş, T9 vekilleri tarafından istinaf edilmiştir. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinde arsa sahibi ya da arsa sahiplerince yüklenici veya yüklenicinin talimatıyla üçüncü kişilere borcunun tapu payı ya da bağımsız bölümün devri, arsa sahibinin üstlendiği arsa payı devri ödenmesi borcu ile ilgili avans niteliğinde olup bu yolla yapılan temlik sonucu oluşturulan tapu kayıtları ile adına tescil yapılanlar, gerçek mülkiyet hakkını kazanmaz....
Zira, sözleşme ilişkisinin sona ermesinden sonra da tarafların sözleşmenin etkisinden kurtulmaları, başka bir anlatımla, sözleşme ilişkisinin tasfiyesi gerekir. Geriye etkili fesihte alacaklı BK'nın 108/I maddesine dayanarak yükleniciye veya onun halefi durumundaki kişilere verdiği tapuları geri isteyebilir. Geriye etkili fesihin en önemli sonucu da tarafların sözleşmenin yapıldığı tarihteki mal varlığına getirilmeleridir. Bunun anlamı tarafların hiç sözleşme yapılmamış gibi sözleşmenin yapıldığı tarihteki mal varlığına dönmeleridir. Kısaca söylemek gerekirse, geriye etkili fesihte yükleniciye inşaatın fesih tarihindeki fiziki durumuna uygun bağımsız bölüm verilmez. Feshin ileriye/geriye etkili olacağı konusunda taraf iradelerinin uyuşmaması halinde mahkemece ileriye etkili feshin koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği araştırılmalıdır....
