Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, bünyesinde gayrimenkul satış vaadi ve eser sözleşmesini barındıran bir sözleşmedir. Bu sözleşmede arsa sahibi, sözleşmeye uygun koşullarda arsasını yükleniciye teslim etmek; yüklenici kendisine karşı edimini yerine getirdiğinde ise yükleniciye bırakılan bağımsız bölümlerin tapusunu ona devretmek ile yükümlüdür. Sözleşmenin diğer tarafı olan yüklenicinin edim borcu ise sözleşmede kararlaştırılan koşullarda binayı yapıp arsa sahibine teslim etmektir. Aynı zamanda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ani edimli bir sözleşmedir. Ani edimli sözleşmenin kural olarak geriye etkili feshi ve tasfiyesi mümkündür. Geriye etkili fesihte sözleşmenin tarafları verdiklerini sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilirler....

Yukarıda yer verilen emsal Yargıtay kararında da değinildiği üzere, taraflar, sözleşmenin geriye etkili feshini talep edebilecekken, ileriye etkili fesih talebinde de bulunabilirler. Mahkemece öncelikle, taraflardan, taleplerinin sözleşmenin ileriye mi, yoksa geriye etkili mi feshi olduğunu sorarak, tereddüte yer vermeyecek şekilde talepleri açıklattırıldıktan sonra, talebe göre sözleşmenin feshi koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği, sözleşmenin zamanında ve gereği gibi yerine getirilmemesinde tarafların kusur durumu değerlendirilerek elde edilecek sonuca göre karar verilmesi gerekir. "Türk Medeni Kanununun 692. maddesi gereğince, paylı taşınmaz malın özgülendiği amacın değiştirilmesi, korumanın veya olağan şekilde kullanmanın gerekli kıldığı ölçüyü aşan yapı işlerine girişilmesi olağanüstü tasarruflardan sayıldığından, oybirliği ile aksi kararlaştırılmış olmadıkça, bütün paydaşların kabulüne bağlıdır....

DAVA KONUSU VE UYUŞMAZLIK:Dava; davacı ile davalılardan kooperatif arasında yapılan ... tarihli, Gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi ve bu sözleşme kapsamında yüklenici kooperatif lehine, kooperatifin onay ve talimatı ile diğer davalılar adına tescil edildiği iddia edilen davalılar adına kayıtlı bağımsız bölüm tapularının iptali ile davacı şirket adına tescili talebine yönelik olup, taraflar davalı kooperatif yönünden kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili fesih talebinin yerinde olup olmadığı, kooperatif dışındaki davalılar yönünden ise davacı şirket ile davalı kooperatif arasındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesine konu olup aralarında yapılan paylaşım cetveline göre davalı kooperatif payına düşen ve kooperatifin onayı ile diğer davalı ... Ltd....

Dolayısıyla bu sözleşmelerden dönmek isteyen tarafın, eğer karşı taraf dönmeyi kabul etmiyor ve karşı çıkıyorsa, hakimin kararına ihtiyacı vardır, yani mahkemede açacağı "sözleşmenin feshi" davası sonunda feshi (dönme) kararı ile sözleşmeden dönebilir. Mahkeme, önce fesih isteyenin haklı olup olmadığını tartışır; haklı ise feshe karar verir, aksi halde davayı reddederek sözleşmeyi yürürlükte tutar. Bir başka anlatımla, arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshi, taraf iradeleri fesihte birleşmediği sürece ancak mahkeme kararı ile mümkün olmaktadır. ../.. S.2. Sözleşme ilişkisinin sona ermesinden sonra da tarafların sözleşmenin etkisinden kurtulmaları, başka bir anlatımla, sözleşme ilişkisinin tasfiyesi gerekir. Feshin geriye etkili olacağı konusunda taraf iradelerinin uyuşmaması halinde mahkemece ileriye etkili feshin koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği araştırılmalıdır....

Bu durumda mahkemece öncelikle sözleşmenin imzalandığı tarih itibariyle inşaat yapımı kararlaştırılan taşınmazın tüm arsa sahipleri, paydaşları veya kat maliklerini gösterir tapu kayıtları getirtilip, başka arsa sahipleri, paydaşlar veya bağımsız bölüm sahibi kat malikleri olup olmadığı, varsa bunlarla ayrıca yapılmış arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi bulunup bulunmadığının araştırılarak, başka paydaş, arsa sahibi veya kat maliki bulunup da bunlarla ayrı kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesi imzalanmamışsa ... ile ... arasında imzalanan sözleşme geçersiz olacağı, sözleşmenin feshi istemi geçersizliğin tesbitini de içerdiğinden asıl ve birleşen davada sonucuna uygun karar verilmelidir....

Davacı arsa sahibi davalı yüklenici ile aralarında adi yazılı şekilde kat karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığını bildirdiği ve yazılı sözleşme ibraz ettiği, mezkur sözleşme resmi şekilde yapılmadığından geçersiz dahi olsa edimlerin ifa edilmesi halinde sözleşmenin geçersizliğini ileri sürmenin iyiniyete aykırı olacağı, sözleşmenin feshine ilişkin taraf iradelerinin buluşmaması halinde fesih mahkeme kararıyla neticelendirilecek olup davaya konu talebin ancak yapılan yargılama sonucunda oluşacak mahkeme hükmünün peşinen elde edilmeye matuf olduğu, bu durumun yüklenicinin edimini ifasını akamete uğratacağı anlaşılmakla, yüklenicinin dava sırasında inşaatı tamamlaması halinde temerüdü ortadan kaldırdırıp kaldırmayacağının da yargılamaya göre değerlendirilip buna göre sözleşmenin geriye etkili feshi koşulları da tartışılacağından inşaatın tedbiren durdurulması talebinin reddi kararı yerindedir....

-TL teminatın uygun olduğuna karar verildiğini, müvekkilinin bu miktarda teminatı yatırma imkanı olmadığını, karara itiraz ettiklerini, mahkemenin dava gerekçelerinden bağımsız olarak paranın alım gücünden bahsettiğini, oysa somut olaya uygulanacak hükümlerin belli olduğunu, davanın satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi nedeniyle sebepsiz kalan devirlerin iptaline yönelik olduğunu, davanın kat karşılığı inşaat sözlemesine göre müteahhide verilen, müteahhidin de edimlerini yerine getirmeden üçüncü kişilere yaptığı devirlerin iptaline ilişkin olduğunu, dava dilekçesi ekinde sundukları Antalya 3....

a karşı açılan davanın husumetten reddine, sözleşmenin geriye etkili feshi talebinin kabulüne, yıkım talebi ve diğer taleplerin reddine, birleşen 2011/659 Esas sayılı davada, sözleşmenin feshinin tespitine ilişkin ayrı bir dava olduğundan aynı konuda karar verilmesine yer olmadığına, arsa vergisi talebinin reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı taraflarca temyiz talebinde bulunulmuş Yargıtay 23....

Noterliği'nin 26.03.2010 tarih ve 07116 yevmiye numaralı Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi ve Daire Karşılığı İnşaat Sözleşmesi akdedildiğini, bu sözleşmeye göre davacının, arsa sahibi konumunda iken müflis şirketin ise yüklenici konumunda olduğunu, taraflar arasında akdedilen kat karşılığı inşaat sözleşmesinin ... 24. Noterliği'nin 13.03.2015 tarih ve 07494 yevmiye numaralı ihtarnamesiyle davacı kooperatif tarafından geçmişe etkili olarak feshedildiğinin müflis şirkete bildirildiği ve sonrasında ... 23. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/165 Esas (bozmadan önce 2015/198 Esas) numaralı dosyasıyla sözleşmenin feshi ve tapu iptal tescil talepli dava açıldığını, davacının, ... 23. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/165 Esas sayılı dosyasıyla sözleşmenin geçmişe etkili olarak feshini talep ettiği ve yargılama esnasında tarafların iradesinin sözleşmenin geçmişe etkili olarak feshi hususunda uyuştuğunu, davacının ... 23....

"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı ... mirasçıları ..., ..., ... velayeten ... ile fer'i müdahil ... vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmal edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, sözleşmenin feshi istemi ile açılmış, mahkemece 08.09.2004 tarihli Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi'nin ileriye etkili olarak feshine karar verilmiş, karar yüklenici Ramazan Yavuzcan'ın mirasçıları olan bir kısım davalılar vekili ile fer'i müdahil ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı arsa sahibi vekili dava dilekçesinde, binanın iskân ruhsatının alınmadığını, yüklenici ...'...