KARAR Davacılar vekili, kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince davalı yüklenicinin edimlerini yerine getirmediğini ileri sürerek, akdin geriye etkili olarak feshini, gecikme bedeli olarak tahakkuk olan 36.000 USD gecikme tazminatının dava tarihinden itibaren işleyecek devlet bankalarının Amerikan dolarına uyguladığı en yüksek faiz oranı ile birlikte aynen yada ödeme günündeki Merkez bankası Efektif satış kuru üzerinden hesaplanacak TL karşılığının davalıdan tahsiline, feshi ileriye yönelik yapılması halinde 36 parselde yüklenici adına kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereği edimlerini yerine getirilmekte inancıyla 3. şahıslara verilen arsa paylarının değerine SSK ve ......
"İçtihat Metni" Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: K A R A R Dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi, gecikme tazminatı ve eksik işler bedelinin tahsili istemlerine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne dair verilen karar, taraflarca temyiz edilmiştir. Davada, fesih talebi kabul edildiği halde, davacıların dışında sözleşmede imzası bulunan diğer arsa sahiplerinin fesih yönünden muvafakatları alınmamıştır....
Feshin geriye etkili olacağı konusunda taraf iradelerinin uyuşmaması halinde mahkemece ileriye etkili feshin koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği araştırılmalıdır. Fesih ileriye etkili sonuçlar yaratacak şekilde yapılmış veya bunun koşulları oluşmuş ise feshin doğal sonucu olarak yapılacak tasfiye işleminde yüklenici eserin getirildiği fiziki seviyeye uygun bağımsız bölüm tapusunun devrini isteyebilir. Feshin geriye etkili olması durumunda, sözleşme hiç yapılmamış (yok) farzedilerek hüküm doğuracağından taraflar karşılıklı olarak birbirlerine verdiklerini sebepsiz zenginleşme hükümlerince geri alabilir. Örneğin, avans niteliğinde bir miktar arsa payı devredilmiş ise arsa payının adına tescili arsa sahibince; yasaya uygun bir kısım imalât gerçekleşmiş ise bunun bedeli de yüklenici tarafça istenebilir. Oysa, ileriye etkili fesihte sonuç farklıdır....
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, yapılan imalat %85 seviyesinde olduğundan, yükleniciden bağımsız bölüm satın alan davalılar adına olan tapuların iptaline karar verilmesinin hakkaniyete aykırı olacağı, davacı arsa sahibinin, taşınmazın imara uygun hale getirilmesi ve maddi zararlarına ilişkin olarak halefiyet kaidelerine göre kat maliklerine karşı ayrıca dava açabileceği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve tapu iptal tescil istemine ilişkindir. Eser sözleşmelerinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin kendi kusuruyla işi muayyen bir zamanda bitirmeyerek temerrüde düşmesi nedeniyle iş sahibi tarafından sözleşmenin feshi halinde, uyuşmazlığın kural olarak dava tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanununun 106-108. maddeleri hükümleri çerçevesinde çözümlenmesi gerekekir....
ARSA PAYI KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİGERİYE ETKİLİ FESİH, İLERİYE ETKİLİ FESİHSÖZLEŞMENİN FESHİ, KAYIT İPTALİ, ELATMANIN ÖNLENMESİ, ECRİMİSİL 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 994 ] 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 360 ] 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 364 ] 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 365 ] 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 366 ] 818 S....
Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir Eser sözleşmelerinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin kendi kusuruyla işi muayyen bir zamanda bitirmeyerek temerrüde düşmesi nedeniyle iş sahibi tarafından sözleşmenin feshi halinde, uyuşmazlığın kural olarak dava tarihinde yürürlükte bulunan 818 Sayılı Borçlar Kanunu'nun 106-108. maddeleri hükümleri çerçevesinde çözümlenmesi gerekekir. Fesih akdî ilişkiyi ortadan kaldırmaya yönelik bozucu yenilik doğuran bir hak olup fesih ile akdî ilişkinin geriye etkili sona ereceği kabul edilmekte ise de; inşaatın geldiği seviye itibariyle sözleşmenin geriye etkili feshinin adalet duygularını zedeleyeceği hallerde Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kurulu'nun 25.01.1984 gün 3/1 sayılı kararı uyarınca feshin ileriye etkili sonuç doğuracağı kabul edilmektedir. Burada feshin geriye ve ileriye etkili olmasının sonuçları üzerinde durulmasında yarar vardır....
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir. 1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle davalı tarafın temyiz itirazları yönünden 2 daire karşılığı aldığı senetlerin tahsil edilmemiş olması halinde masaya kayıt kabulünün talep edilebileceğinin doğal olmasına göre taraf vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2) Mahkemece tarafların iradelerinin sözleşmenin ileriye etkili feshi hususunda birleştiğinin kabul edildiği hatta mahkeme gerekçesinin de bu yönde olduğu anlaşılmasına rağmen "Sözleşmenin ileriye etkili feshine" karar verilmesi gerekirken "Sözleşmenin geriye etkili feshine" karar verilmesi doğru olmamış ise de yapılan yanlışlığın giderilmesi, yeniden yargılamaya gereksinim göstermediğinden, HUMK'nın 438/7. maddesi uyarınca hükmün aşağıda yazılı olduğu şekilde düzeltilerek onanması gerekmiştir....
Eser sözleşmesinin feshi halinde feshin yine kural olarak geçmişe (geriye) etkili sonuç meydana getireceği kabul edilmiştir. Geriye etkili feshin tasfiyesi de sebepsiz zenginleşme kurallarına göre yapılacağından yüklenicinin alacağı özellikle arsa payı inşaat yapım sözleşmelerinde arsa payı değil inşaatın getirildiği seviyenin yapım bedeli olacaktır. (... 15.hukuk Dairesi 2008/ E, 2009/ K) Kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye dönük olarak feshi halinde yükleniciden pay satın alan kişilerin Medeni Kanun’un 1023. maddesinden yararlanamayacakları Dairemizin yerleşik uygulaması gereğidir....
Şti. arasında; 10.05.1999 tarih ve 10858 yevmiye numaralı ve Bursa On-dördüncü Noterliği'nce doğrudan düzenlenen ve "Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Yapım Sözleşmesi" başlıklı sözleşme yapılmıştır....
Davacılar ile davalı yüklenici arasında kat karşılığı inşaat sözleşmesinin düzenlendiği ihtilâfsız olup bu sözleşmeye göre davalı yüklenicinin edimini yerine getirmediği anlaşılmaktadır. Davacı arsa sahipleri tarafından sözleşmenin ileriye etkili fesih talebi ile beraber eksiklerin giderilmesi için nama ifaya izin ve geç teslimden kaynaklanan zararların tahsili talep edilmiş, yargılama sırasında ileriye etkili fesih talebinden vazgeçilmiştir. Davacıların nama izin taleplerinin dinlenebilmesi için sözleşme tarihinde yürürlükte olan mülga 818 sayılı BK'nın 97. maddesinde ve yürürlükte bulunan 6098 sayılı BK'nın 113. maddesi maddesine göre sözleşmenin feshedilmemiş, yani yürürlükte olması, borçlunun edimin ifasında temerrüte düşmesi ve borcun “yapma borcu"na dair bulunması gerekir. Somut olayda davacı arsa sahipleri tarafından yükleniciye devri gereken bağımsız bölümlerin devri yapılmış, yüklenici de devraldığı payları davalı üçüncü kişilere devretmiştir....
