Hukuk Dairesi'nin 07.07.2010 tarih ve 2009/3532 Esas, 2010/3905 Karar sayılı ilamı ile yüklenicinin inşaatı 31.12.2004 tarihine kadar "anahtar teslimi" şeklinde arsa sahibine teslimini yükümlendiği halde, haklı bir nedenle gecikme sebebinin inşaatın süresinde bitirilmemesine etkili olduğunu yasal delillerle kanıtlayamayan davalı, temerrüde düştüğünden davacının "nama ifa" isteminde haklı olduğunun anlaşıldığı, eksik işlerin “nama ifa” yoluyla tamamlanması ya da eksik ve kusurlu işlerin giderilmesi bedelinin istenebilmesi için inşaatın imâr mevzuatına uygun olmasının zorunlu olduğu, mahkemece öncelikle keşif yapılmak suretiyle inşaatın “yasal” olup olmadığının yâni tamamen ya da kısmen “kaçak” olup olmadığının saptanması ve yasal inşaat olması ya da yasal hale getirilmesi durumunda eksik ve kusurlu işlerin neler olduğunun teker teker saptanması ve saptanan bu işlerin giderim bedelleriyle, oturma izninin (iskân izni) alınması için gerekli masrafların sorulup tespiti ile inşaatın anahtar teslimi...
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Tokat 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/174 esas, 2023/124 karar sayılı dava dosyasında verilen tapu iptali ve tescil-tazminat (kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan) talebinin reddine karşı, davacılar vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; tapu iptali ve tescil-tazminat (kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan) istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "... -Davanın tüm talepler bakımından REDDİNE," karar verilmiştir....
DELİLLER: Kat karşılığı inşaat sözleşmesi, protokol, tapu kayıtları, keşif, bilirkişi raporları, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamı, GEREKÇE: HMK'nun 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebepler ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesinde; Dava arsa payı inşaat sözleşmesine dayalı eksik iş bedeli ve değer kaybından kaynaklanan zararın tazmini, birleşen dava ise sözleşmenin süresinde ifa edilmemesi nedeniyle gecikme tazminatı istemine ilişkindir. Mahkemenin davanın ve birleşen davanın kabulüne ilişkin kararı yüklenici tarafından istinaf edilmesi üzerinine Dairemizce kaldırılmıştır. Dairemizin 04.06.2021 gün ve 2020/691 E. 2021/547 K. Sayılı ilamında "Asıl Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine konu eksik işlerin giderilmesi için nama ifaya izin, eksik iş bedeli ve değer kaybından kaynaklanan zararın tazmini, Birleşen Dava ise sözleşmenin süresinde ifa edilmemesinden kaynaklanan gecikme tazminatı istemine ilişkindir....
Hukuk Dairesi'nce verildiğinden karar düzletme talebinin de kural olarak aynı dairece incelenmesi gerekir ise de; Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 09.02.2018 gün 1 sayılı iş bölümü kararında arsa payı karşılığı inşaat yapımı sözleşmesinden kaynaklanan davalarda verilen kararlarla ilgili 01.07.2016 tarihinden sonra Yargıtay’a gelen dosyaların temyiz itirazları ve karar düzeltme talep incelemelerini yapma görevi Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’ne verildiğinden davalı-birleşen dosyalar davacısı... İnş. Tic. Tur. ve Müh. Ltd....
Bu durumda, arsa sahibi ya da sahipleri, eksik ve kusurlu işlerin giderilmesini Borçlar Kanunu’nun 97. maddesi gereğince de talep edebilirler. Çünkü, “nama ifa” sözleşmenin “aynen ifası” kapsamındadır (Y.15.H.D. 11.12.2002 T, 5721/5764 ve 06.04.1989 T. 1988/2909 esas, 1989/1783 sayılı kararlar). Arsa payı karşılığı yapılan inşaatlarda “nama ifa” istenmesi durumunda; arsa sahibi, kural olarak nama ifa suretiyle tamamlayacağı inşaatın, yüklenicinin payına düşen bağımsız bölümlerin eksik işlerini tamamlamak ve kusurları gidermek zorunda değildir. Buna göre, inşaattan kendisine isabet edecek bağımsız bölümler ile ortak alanlarını yüklenici namına tamamlamak üzere Borçlar Kanunu’nun 97/1. maddesi hükmüne dayanarak izin talep edebilir. Sözleşmenin yanları arasında bağımsız bölümlerin paylaşımı yapılmamış ise, arsa sahibi inşaatın tamamı için nama ifa izni talep etmek durumundadır....
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu’nun 25.01.1984 tarih 3/1 Sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca yüklenici tarafından, imara ve projesine uygun inşaat yapılması inşaat seviyesinin %90’ı aşması ve iskân raporu alınmasına engel bir durumun bulunmaması hallerinde sözleşmenin ileriye etkili olarak feshine karar verilebileceği kabul edilmektedir. Davacı, davalı ile 02/03/2017 tarihinde kendisine ait olan 1561/33 ada parsel için kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzaladıklarını, davalının tevhit işlemini gerçekleştirdikten sonra kendisine inşaat için verdiği vekaleti kötüye kullanarak taşınmazın 1/2 payını taşınmazda kat irtifakı kurulmadan kendi adına tescil ettirdiğini ileri sürerek davalı ile aralarında imzalanan kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshini ve 1561/33 ada parsel sayılı taşınmazdaki davalı adına tescil edilen 1/2 oranındaki payın iptal edilerek kendi adına tescilini talep etmektedir....
Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R - Dava, kat karşılığı inşat sözleşmesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesince, uyuşmazlığın her iki tarafın ticari işletmesinden kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. Asliye Hukuk Mahkemesi ise;uyuşmazlığın kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklandığı ve ticari dava olmadığı gerekçesi ile görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 4/1. maddesinde her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işlerinin ticari dava ve ticari dava ve ticari nitelikte çekişmesiz yargı işi sayılacağı hüküm altına alınmıştır....
- K A R A R - Davacı vekili, davalı yüklenici ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlendiğini, davalının süresinde iskan ruhsatını alamadığını ayrıca inşaatta projeye uygun olmayan işlerin olduğunu ve eksikliklerin giderilmediğini ayrıca sözleşmede iskan alınıncaya kadar doğan tüm yükümlülük ve ödemelerin yükleniciye ait olmasına rağmen ödenmeyen yapı-denetim hizmet bedelinin ödenmesi için uyarı geldiğini belirterek iskan ruhsatı alınması ve eksikliklerin giderilmesi ve ifaya eklenen ceza-i şart bedelinin yükleniciden tahsili için nama ifa yetkisi verilmesini ve yetkinin ifası yönünden 18 no.lu bağımsız bölümün satışının yapılarak binadaki eksikliklerin yaptırılması ile projeye aykırılığın giderilmesi ve iskan ruhsatı alınması hususunda arsa sahibine yetki verilmesini talep ve dava etmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece yapılan yargılama sonunda; taraflar arasında 16/04/2015 tarihinde arsa payı karşılığı daire inşaat sözleşmesi yapıldığı, akabinde 16/04/2015 tarihli resmi senetle davacının dava konusu sözleşmenin bulunduğu arsayı davalıya devrettiği, uygulamada çeşitli ruhsatların alınabilmesi ve eser sözleşmesinden kaynaklı inşaatın devam edebilmesi amacı ile kat karşılığı arsa payı devir sözleşmelerinde arsa sahibinin sözleşmeler hukukuna göre ifa zamanından önce arsa payını devrettiğini, bu bakımdan gerek dava konusu sözleşmenin tarihi resmi senetle yapılan devir tarihi dikkate alındığında; taraflar arasındaki satışın kat karşılığı inşaat sözleşmesini ortadan kaldırıcı bir irade olarak yorumlanamayacağı, bu devrin uygulamanın kendi geliştirdiği bir yöntem olduğu, bu nedenle davalının dava konusu taşınmazın kat karşılığı inşaat sözleşmesinden sonra satın alınmasının sözleşmeyi geçersiz kılacağına yönelik savunmasının dürüstlük kuralına aykırı olduğu...
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Ordu 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/44 esas, 2022/462 karar sayılı dava dosyasında verilen tapu iptali ve tescil-tazminat (kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan) talebinin reddine karşı, davacılar vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; tapu iptali ve tescil-tazminat (kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan) istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "...-Davanın REDDİNE," karar verilmiştir....
