Haciz tarihinde borçlu adına kayıtlı taşınmaz için 3. kişinin açmış olduğu tapu iptali ve tescil davasının kabul edilip kesinleşmesi dahi, haczin kaldırılması sonucunu doğurmaz. Bu durumda, haczin kaldırılması istemi ancak 3. kişinin genel mahkemede açacağı davada tartışılabilir ( Yargıtay 12. HD'nin 10.02.2022 tarihli, 2021/8368 E, 2022/1571 K. sayılı içtihadı). Somut olayda, meskeniyet iddiasına konu taşınmaz üzerine konulan haciz sırasında tapu kaydında ipotek şerhinin mevcut olduğu, davacı tarafından ipoteğin kaldırıldığına ilişkin herhangi bir kesinleşmiş mahkeme kararı sunulmadığı ve taşınmazın ipotek dahil üzerinde mevcut yükümlülüklerle birlikte davacıya geçtiği, mevcut ipoteğin zorunlu tesis edilen ipotek olmaması sebebiyle meskeniyet şikayetine engel olduğu anlaşılmıştır....
Müracaat edilmediği takdirde zemin sahibi lehine Kanuni ipotek tesis edilir.” hükmü öngörülmüştür. Kanunda ... sahibinin başvurusu için bir süre tanınmamıştır. Tapu Kadastro Genel Müdürlüğünün 1477 sayılı genelgesi uyarınca ... sahibinin makul bir sürede başvurusu olmadığı taktirde hesaplanacak zemin bedeli üzerinden “örfü belde” hakkı sahibi yararına kanuni ipotek tesis edilerek kütük sahifesi üzerindeki örfü belde kayıtlarının res’en terkin edileceği öngörülmüştür. Taraflar arasındaki uyuşmazlık 3194 sayılı imar Kanununun geçici 5.maddesi uyarınca tesis edilen kanuni ipotek bedeli miktarına ilişkindir....
DAVA : İpotek (İpoteğin Kaldırılması (Fekki)) DAVA TARİHİ : *** KARAR TARİHİ : *** GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 18/11/2021 Mahkememizde görülmekte olan ipoteğin kaldırılması (fekki) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; borçlu ... San. Ve Tic. A.Ş.'nin borcunu teminen Türkiye *** A.Ş. (devir nedeni ile ...A.Ş.) lehine ... T.C. kimlik numaralı müvekkili ...'a ait Kayseri İli, ... İlçesi, ... Mahallesi, ... ada, 1 parsel sayılı taşınmazdaki ... hissesi üzerine ... tarihinde ... yevmiye numarası ile 16.000.060-TL ipotek konulduğunu, yine Kayseri İli, ... İlçesi, ......
bedeline yansıtılmasına, bu husus hakkında Ziraat Bankası Aydıncık Şubesi’ne müzekkere yazılmasına, 7)Kararın bir örneğinin fen bilirkişisinin krokisi de eklenerek kararın kesinleşmesini beklenmeksizin tescil işleminin yapılması ve ihtiyati tedbir şerhinin kaldırılması için Tapu Müdürlüğü'ne yazı yazılmasına," dair karar verildiği görülmüştür....
Bankası A.Ş. vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, ipotek şerhinin kaldırılması istemine ilişkindir. Davalı, borçlunun borcunu ödemediğini, açılan davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, dava reddedilmiştir. Hükmü, taraflar temyiz etmiştir. İpotek kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ve bir taşınmaz değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir ayni haktır. İpotek tesisi için rehin edilecek taşınmaz maliki ile alacaklı arasındaki anlaşmanın (rehin sözleşmesi) bulunması ve rehin sözleşmesinin Türk Medeni Kanununun 856. maddesi gereğince tapu siciline tescil edilmesi gerekir. Alacak sona erdiği halde alacaklı, terkin taahhüdünü iradesiyle yerine getirmezse, taşınmaz maliki ipoteğin fekkini (kaldırılmasını) dava yolu ile isteyebilir....
Davacı yanın iddiası, ipotekli taşınmazlardan biri yönünden alacaklı vekilince İİK 150/c şerhinin kaldırılması talebinde bulunulduğu, müvekkilinin taşınmazının 920.000,00 TL bedel yönünden ipotek edildiği, bu durumda diğer taşınmaz yönünden ipotekten sorumluluk miktarı ve bu taşınmaz yönünden İİK 150/c şerhinin kaldırılması durumu da dikkate alınarak 28/08/2019 tarihli memurluk kararı ile ihale alıcısına depo etmesi yönünden ihtarda bulunulan miktarın 92.128,35 TL olmayıp 465.000,00 TL olması gerektiği, tescil işleminin ancak bundan sonra yapılabileceğine ilişkindir. 18/06/2014 Tarih, 13533 yevmiye sayılı ipoteğin 920.000,00 TL yönünden üst sınır ipoteği şeklinde kurulduğu açıktır. Dava konusu taşınmaz ihalesi 1.385.000,00 TL bedel ile alacağa mahsuben yapılmıştır....
İmar uygulamasıyla tesis edilen kanuni ipoteğin dayanağı da idari işlem olup, bu idari işlemin iptaliyle ipotek tesisinin de illetten mücerret, yani "yolsuz" hale geleceği ve iptal edilmesi gerektiği açıktır. Ne var ki; lehine ipotek tesis edilen davalının hakkı, kadastral parseldeki mülkiyet hakkına dayalıdır ve imar uygulamasıyla oluşturulan imar parselinin, dayanak idari işlemin iptaliyle sicil kaydının yolsuz hale gelmesi nedeniyle, davalının, kadastral parselin ihyası suretiyle mülkiyet hakkına kavuşacağı tartışmasızdır. Böylesi bir durumda da, kadastral parseldeki mülkiyet hakkına dayalı olarak imar parselinde tesis edilen kanuni ipotek, ancak kaydın eski hale getirilmesi (kadastral parselin ihyası) durumunda terkin edilebilir. O halde; bütün bu açıklamalar doğrultusunda, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirmeyle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir....
İmar uygulamasıyla tesis edilen kanuni ipoteğin dayanağı da idari işlem olup, bu idari işlemin iptaliyle ipotek tesisinin de illetten mücerret, yani "yolsuz" hale geleceği ve iptal edilmesi gerektiği açıktır. Ne var ki; lehine ipotek tesis edilen davalının hakkı, kadastral parseldeki mülkiyet hakkına dayalıdır ve imar uygulamasıyla oluşturulan imar parselinin, dayanak idari işlemin iptaliyle sicil kaydının yolsuz hale gelmesi nedeniyle, davalının, kadastral parselin ihyası suretiyle mülkiyet hakkına kavuşacağı tartışmasızdır. Böylesi bir durumda da, kadastral parseldeki mülkiyet hakkına dayalı olarak imar parselinde tesis edilen kanuni ipotek, ancak kaydın eski hale getirilmesi (kadastral parselin ihyası) durumunda terkin edilebilir. O halde; bütün bu açıklamalar doğrultusunda, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirmeyle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir....
Her ne kadar, ilk derece mahkemesince, dava konusu ipotek talepnamesi ve ipotek işlemine ilişkin olarak imzalanan resmi senedin incelenmesinde dava dışı ...lehine tesis edilen konut finansman sözleşmeleri, kredi kartı dahil her türlü tüketici kredi sözleşmeleri kapsamında açılmış ve açılacak kredilerden doğan borçların faizleri ve diğer giderleri ile birlikte ortaya çıkacak alacağın 232.500,00 TL'ye kadar olan miktarın tahsilinin temini için 1.dereceden ipotek konulduğu, ipotek sözleşmesinden anlaşılacağı üzere konulan ipoteğin üst sınır ipoteği olduğu,ipotek sözleşmesinin resmi şekilde yapılmış olup ipotek sözleşmesine göre de doğmuş, doğacak tüm kredi kartı ve kredi sözleşmelerinin kapsam dahilinde bulunduğu, davacı tarafça taşınmaz satın alınırken bu ipotek sözleşmesi istenildiği takdirde ilgili tapu müdürlüğünden temin edilebileceği, dava dışı ...'...
Ancak; Kamulaştırılan 1721 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydında bulunan ipotek şerhinin tespit edilen kamulaştırma bedeline yansıtılmaması doğru değil ise de, bu yanılgının giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, hüküm fıkrasının (a) bendinin sonuna “tapu kaydında bulunan ipotek şerhinin kamulaştırma bedeline yansıtılmasına” sözcükleri yazılarak hükmün düzeltilmesine ve düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, 24.03.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi....
