GEREKÇE VE DEĞERLENDİRME: Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri, istinaf sebepleriyle bağlılık ve kamu düzeni ilkesi de dikkate alındığında; Arsa niteliğindeki taşınmazlara imar uygulamasının tapuya tescil edildiği tarih değerlendirme tarihi esas alınarak tespit edilen ipotek bedelinin Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi tablosu uygulanarak dava tarihine güncellenmek suretiyle ipotek bedelinin artırılmasına karar verilmesi doğru olduğu gibi, davanın niteliği gözetilerek uzlaşmanın dava şartı olmadığı, mahkemece 6745 sayılı Yasanın 35. maddesi ile 2942 sayılı Yasaya eklenen gecici 12. Maddesi ile yapılan değişiklik ve Anayasa Mahkemesinin 16/11/2017 tarih ve 2016/195- 2017/158 sayılı kararı gereğince maktu harç ve vekalet ücretine hükmedilmiş olduğu anlaşılmakla davalı idare vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir....
Somut olaya gelince; dava, imar uygulamasından kaynaklanan ipotek bedelinin arttırılması isteğine ilişkindir. HMK'nın 389. maddesinde de belirtildiği üzere, ihtiyati tedbir ''uyuşmazlık konusu hakkında'' verilebilir. Mahkemece, 06/08/2018 tarihli ara karar ile, davanın alacak isteğine ilişkin olduğu, taşınmazın aynına ilişkin bir istem bulunmadığı gerekçesi ile, tedbir isteğinin reddine karar verilmiş ise de, istem davalı adına kayıtlı taşınmazdaki ipotek bedelinin arttırılması isteğine ilişkin olup, dava ipotekle yükümlü taşınmaz malikine yöneltilmiş olduğundan ve dava konusu edilen alacak dava konusu taşınmaz üzerindeki ipotekten kaynaklandığından ihtiyati tedbir isteğine konu olan taşınmaz, davanın konusunu oluşturmaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki ipotek bedelinin arttırılması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın reddine dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili yönünden verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü. - K A R A R - Dava, ipotek bedelinin arttırılması istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. Dosyadaki bilgi ve belgelere göre, ipotek borçlusunun taşınmazı sattığı 3. kişi konumundaki davalı ...ipotek bedelinin arttırılmasından sorumlu olmadığı gözetilerek davanın bu nedenle reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçelerle reddine karar verilmesinde sonucu itibariyle bir isabetsizlik görülmemiştir....
Öte yandan, asıl davada davalılar ipotek bedelinin ödendiğini ileri sürdüğünden mahkemece, davalıların bu husustaki delilleri toplanıp incelenerek ipotek bedelinin ödendiğinin kanıtlanması halinde asıl davanın reddinin gerektiğinin düşünülmemesi de yanlıştır. Mahkemece, değinilen yönler gözetilmeden eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu nedenlerle kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle asıl dava davacılar ve davalılar vekili ile birleştirilen dava davalısı ... mirasçıları ... ve ... nın temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18.12.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki imar uygulaması sırasında bedele dönüştürülen payı nedeniyle muris lehine tesis edilen ipotek karşılığının artırılması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı idare vekili yönünden verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R – Dava, imar uygulaması sırasında bedele dönüştürülen payı nedeniyle muris lehine tesis edilen ipotek karşılığının artırılması istemine ilişkindir....
Her ne kadar tapuya güven ilkesi gereği, ipotek bedelinin tapuda belirtilen miktarla sınırlı kalınacağı kabul edilsede davaya konu ipotek tarafların serbest iradeleriyle değil aksine devlet eliyle kanundan kaynaklanan zorunlu durumlar sebebiyle tesis edilmiş olduğu için Yargıtay kanuni ipotek bedelinin, taşınmazın dava tarihindeki değerine göre hesaplanarak ipoteğin kaldırılması gerektiğini belirtmiştir.(EK-4) Yukarıda açıklamaya çalıştığımız üzere; yerel mahkemenin kararının onanması halinde, müvekkil davanın açılmasına sebebiyet vermediğinden yargılama giderleri ile vekalet ücretinin dava sonunda davacı tarafa yükletilmesine, İstinaf incelemesinin DURUŞMALI olarak yapılmasına, Dava konusu edilen kanuni ipoteğin değerinin bilirkişi ve keşif incelemesi sonucu yeniden hesaplanmak üzere bozulmasına ya da ipotek bedelinin güncellenmesi davası açmak için tarafımıza süre verilmesine, İzmir 15....
Her ne kadar tapuya güven ilkesi gereği, ipotek bedelinin tapuda belirtilen miktarla sınırlı kalınacağı kabul edilsede davaya konu ipotek tarafların serbest iradeleriyle değil aksine devlet eliyle kanundan kaynaklanan zorunlu durumlar sebebiyle tesis edilmiş olduğu için Yargıtay kanuni ipotek bedelinin, taşınmazın dava tarihindeki değerine göre hesaplanarak ipoteğin kaldırılması gerektiğini belirtmiştir.(EK-4) Yukarıda açıklamaya çalıştığımız üzere; yerel mahkemenin kararının onanması halinde, müvekkil davanın açılmasına sebebiyet vermediğinden yargılama giderleri ile vekalet ücretinin dava sonunda davacı tarafa yükletilmesine, İstinaf incelemesinin DURUŞMALI olarak yapılmasına, Dava konusu edilen kanuni ipoteğin değerinin bilirkişi ve keşif incelemesi sonucu yeniden hesaplanmak üzere bozulmasına ya da ipotek bedelinin güncellenmesi davası açmak için tarafımıza süre verilmesine, İzmir 15....
Şikayete konu ihalenin yapılmasına dair satış talep tarihi itibariyle uygulanması gereken İİK'nun 129. maddesi hükmü uyarınca satışın yapılabilmesi için, artırma bedelinin, tahmini değerin %50'si ile paraya çevirme ve paylaştırma masraflarını karşılaması, bunun yanında rüçhanlı alacakları da aşmış olması gerekir. İpotek alacaklısının, satışın, ipotek bedelinden daha aşağıya yapılmasına muvafakat etmesi halinde ihalenin, rüçhanlı alacak olan ipotek alacağının altında bir bedelle yapılması mümkündür. İpotek bedeli ödenmedikçe ve lehine ipotek bulunan banka bu hakkından vazgeçmedikçe, taşınmaz, ipotek bedeli altında satılamaz. Somut olayda, ihalesi gerçekleşen taşınmazda hacizden evvel 27.06.2013 tarihinde...bank A.Ş. lehine ipotek tesis edildiği,...bank A.Ş.'...
Konut ve zirai kredi hariç ipotek, haciz, devir ve temlik edilemez" ibaresi ile 540.000,00- ETL bakiye ipotek bedeli olduğunun belirtildiğini, ilgili belediye ile yapılan tetkiklerde söz konusu ipotek bedelinin zamanaşımına uğradığı, zamanaşımı iddiaları baki kalmak kaydı ile ipotek bedelinin günümüz para birimi ile tespit edilmesi halinde ödeme yapılarak terkin sağlanması istenmişse de söz konusu belediye tarafından hukuka aykırı şekilde hesaplamalar yapıldığından ve terkin talepleri reddedildiğinden müvekkilinin mülkiyet hakkı kısıtlandığından işbu davayı açma zaruretinin hasıl olduğunu, müvekkilinin maliki olduğu ve fakat üzerinde 1991 tarihinden itibaren bu yana mevcut olan şerh ve ipotek mülkiyet hakkını önemli surette kısıtladığını ve müvekkilini mağdur ettiğini, bu nedenle öncelikle zamanaşımı iddialarının değerlendirilmesi suretiyle ipoteğin terkinine karar verilmesini, aksi kanaat hasıl olursa söz konusu ipotek bedelinin günümüz para birimi ve değeri ile hesaplamasının yapılarak...
sayılı belediye encümeni kararı ile parselasyon yapılmış, davacı aleyhine ... tarihli, ... sayılı yevmiye ile tapuda 621.097,70-YTL ipotek tesis edilmiştir. 2015 yılında, söz konusu ipotek bedeli kıymet taktir komisyonu marifetiyle güncellendikten sonra tahsili amacıyla davacı adına ... tarihli, ... sayılı 1.068.287,70-TL tutarında ödeme emri düzenlenmiş, davacıya tebliğ edilmiştir. Bunun üzerine anılan ödeme emrinin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır....
