Anayasa Mahkemesinin 28.07.2022 tarihli ve 04.10.2022 tarihili Resmi Gazetede yayımlanan 2018/32734 başvuru sayılı kararına göre; Kamulaştırmasız el atma sebebiyle açılan tazminat davasının amacı ve işlevi dikkate alınarak bu hükmün (2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun yargılama giderlerini düzenleyen 29.maddesi) kamulaştırmasız el atma sebebiyle açılan tazminat davalarında uygulanmasının önünde bir engel bulunmamaktadır. Gerçekten kamulaştırmasız el atma sebebiyle açılan tazminat davalarının amacı kamulaştırma bedelinin belirlenmesidir. Üstelik bu davalarda da kamulaştırma bedelinin tespiti davalarındaki yöntemle tazminatın miktarı belirlenmektedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili ve uğranılan zararın tazmini davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: el atma yönünden konusuz kalan davada karar verilmesine yer olmadığına tazminat talebi bakımından ise davanın reddine dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davacı vekili yönünden verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R – Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili ve uğranılan zararın tazmini istemine ilişkindir. Mahkemece el atma yönünden konusuz kalan davada karar verilmesine yer olmadığına, tazminat talebi bakımından ise davanın reddine karar verilmiş; hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. Bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Alınan raporlar hüküm kurmaya elverişli değildir....
nun 341/2 maddesinde kesinlik sınırı olarak belirlenen 5.880,00 TL'nin altında olduğu anlaşıldığından taraf vekillerinin hükmolunan ecrimisile yönelik istinaf dilekçelerinin kesinlik nedeniyle HMK'nın 341/2 ve 352.maddeleri uyarınca usulden reddine karar verilmesi gerekmektedir. Taraf vekillerinin kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat istemi yönünden verilen hükme yönelik olarak ileri sürdükleri istinaf sebeplerine gelince; Dava, Isparta ili, Gelincik Mahallesi Tahtalı Mevkiinde bulunan 4416 parsel numaralı taşınmaza davalı T3 tarafından kamulaştırmasız el atılması nedeni ile tazminat istemine ilişkin olup, eldeki davanın 29.07.2020 tarihinde açıldığı, davalı T3 tarafından aynı taşınmaza yönelik olarak 08.04.2021 tarihinde açılan bedel tespiti ve tescil davası sonucunda Isparta 2....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, 910 TL/M2 birim bedel üzerinden dava konusu Bursa İli, Yıldırım ilçesi, Erikli mahallesi, 2454 ada, 39 parsel sayılı taşınmazda davalı Yıldırım Belediyesinin kamulaştırmasız el attığının tespiti ile el atma tazminatı olarak belirlenen 17.017,00 TL 'nin tespitine, karar verilmiştir. İSTİNAF YOLUNA BAŞVURAN: İstinaf yoluna davalı vekili başvurmuştur. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı Vekili İstinaf Dilekçesinde; söz konusu davanın mahiyeti itibari ile ne hukuki el atma ne de fiili el atma sayılamayacağını, aleyhlerine tazminat hesaplanması yapılmasını kabul etmediklerini, taşınmazın değer tespitinde imar planındaki konumu ve emsallerinin objektif ölçüler içinde değerlendirilmesi gerektiğini bu nedenlerle kararın kaldırılmasını talep ettiklerini belirterek istinaf talebinde bulunmuşlardır. DELİLLERİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE: Dava, kamulaştırmasız el atma nedenli tazminat davasıdır....
Hukuk Dairesince HMK’nın 353/1-b-3 maddesi gereğince ilk derece mahkemesi kaldırılıp suretiyle; bedel tespiti ve tescil davası olarak asıl davanın nitelendirmesinin hatalı yapıldığından bahisle 2942 sayılı Kanun'un 17. maddesi gereğince açılan asıl davanın kabulüne, birleştirilen kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davasının reddine, eski malik aleyhine açılan diğer birleştirilen davanın ise husumet nedeniyle reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Davalı-birleştirilen kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili davasının davacısı tarafından yapılan temyiz itirazları yerinde olmadığından usul ve yasaya uygun olan Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesinin 2021/135 Esas ve 2022/198 Karar sayılı kararının ONANMASINA, temyiz edenden peşin alınan temyiz harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 03.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
Bu itibarla;dava konusu taşınmazın ilk tesisinden itibaren malikleri, edinme tarih ve sebepleri gösterilmek suretiyle tüm tedavüllerini içerir kadastro tutanağı ve okunaklı tapu kayıtları ilgili Tapu Müdürlüğünden istenip,dava konusu taşınmaza fiilen hangi tarihte (ay, gün ve yıl olarak) el atıldığı taraflardan sorularak, el atma tarihine ilişkin tüm belgeler (yer teslim tutanağı, geçici ve kesin kabul tutanakları vs) getirtilip, el atma tarihinin kesin olarak tespiti için dava konusu taşınmazlar ve çevresine ait 09.10.1956 tarihinden öncesini ve bu tarihten sonrasını gösterir şekilde hava fotoğrafları temin edilip, hava fotoğrafları ile dava konusu taşınmazların ölçekli krokisi ve imar planları çakıştırılmak suretiyle el atma tarihinin tespiti için uzman bilirkişi aracılığıyla mahallinde keşif yapılıp el atma tarihinin 09/10/1956 tarihinden önce olup olmadığı kesin olarak tespit edilip, 221 sayılı Yasanın uygulanıp uygulanamayacağı hususunda araştırma yapılmadan eksik incelemeyle...
TEDAŞ Göksu Bölge Müdürlüğünün cevabi yazılarıyla "kurum tarafından açılmış bedel tespiti ve tescil davası bulunmadığı, taşınmaz sahiplerince kurum aleyhine kamulaştırmasız el atma davası açıldığı, Mahkemelerce taşınmazın tapu kaydı üzerine -davalıdır- şerhi koyulmadığı, açılan dava kesinleşmeden taşınmazın satılma ihtimali veya mükerrer dava açılması ihtimali bulunduğu, taşınmazın satılması durumunda malik değiştiği için mahkeme kararının tapu müdürlüğünce tescil edilemediği ve bunun sonucunda kurum zararı oluştuğu tespit edildiği" gerekçesiyle Adıyaman Tapu Sicil Müdürlüğüne başvurularak tapu kaydı üzerine 31/b şerhi tesis edildiği bildirilmiştir. Kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası haksız fiilden kaynaklanan bir dava olup, bu davada davacıya verilen tazminat kamulaştırma bedeli değil, haksız el atmanın karşılığı olan tazminattır....
TEDAŞ Göksu Bölge Müdürlüğünün cevabi yazılarıyla "kurum tarafından açılmış bedel tespiti ve tescil davası bulunmadığı, taşınmaz sahiplerince kurum aleyhine kamulaştırmasız el atma davası açıldığı, Mahkemelerce taşınmazın tapu kaydı üzerine -davalıdır- şerhi koyulmadığı, açılan dava kesinleşmeden taşınmazın satılma ihtimali veya mükerrer dava açılması ihtimali bulunduğu, taşınmazın satılması durumunda malik değiştiği için mahkeme kararının tapu müdürlüğünce tescil edilemediği ve bunun sonucunda kurum zararı oluştuğu tespit edildiği" gerekçesiyle Adıyaman Tapu Sicil Müdürlüğüne başvurularak tapu kaydı üzerine 31/b şerhi tesis edildiği bildirilmiştir. Kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası haksız fiilden kaynaklanan bir dava olup, bu davada davacıya verilen tazminat kamulaştırma bedeli değil, haksız el atmanın karşılığı olan tazminattır....
TEDAŞ Göksu Bölge Müdürlüğünün cevabi yazılarıyla "kurum tarafından açılmış bedel tespiti ve tescil davası bulunmadığı, taşınmaz sahiplerince kurum aleyhine kamulaştırmasız el atma davası açıldığı, Mahkemelerce taşınmazın tapu kaydı üzerine -davalıdır- şerhi koyulmadığı, açılan dava kesinleşmeden taşınmazın satılma ihtimali veya mükerrer dava açılması ihtimali bulunduğu, taşınmazın satılması durumunda malik değiştiği için mahkeme kararının tapu müdürlüğünce tescil edilemediği ve bunun sonucunda kurum zararı oluştuğu tespit edildiği" gerekçesiyle Adıyaman Tapu Sicil Müdürlüğüne başvurularak tapu kaydı üzerine 31/b şerhi tesis edildiği bildirilmiştir. Kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası haksız fiilden kaynaklanan bir dava olup, bu davada davacıya verilen tazminat kamulaştırma bedeli değil, haksız el atmanın karşılığı olan tazminattır....
Ancak bu davalarda, tazminat olarak hükmedilecek olan taşınmazın değeri, dava tarihi itibarıyla belirlendiğinden bedelin tamamına da dava tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerekir. Bu itibarla ıslah edilen kısım yönünden de dava tarihinden itibaren yasal faize hükmedilmesi de usul ve yasaya uygun olmuştur. e-Yine kamulaştırmasız el atma nedeni ile açılan tazminat ve tescil davalarında; el atma tarihinin 09.10.1956 ile 04.11.1983 tarihleri arasında olması halinde maktu, el atma tarihinin 04.11.1983 tarihinden sonra olması halinde ise nispi vekalet ücretine hükmedilecektir. Bu nedenle ilk derece mahkemesince hükmedilen vekalet ücreti de yerindedir....
