"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, kamulaştırma bedelinin artırılması ve munzam zararın faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili, karşılık dava ile bedelin indirilmesi istenilmiştir. Mahkemece karşı davanın ve munzam zarar isteminin reddine, bedelin kısmen artırılmasına karar verilmiş, hüküm davalı-k.davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak; Dosya içerisindeki tapu kayıtlarının ve mirasçılık belgelerinin incelenmesinden dava konusu taşınmazlardan 368 parsel sayılı taşınmazın 3/28 payının dava dışı..., kalan 25/28 payının ise davacılara ait olduğu anlaşılmaktadır....
DELİLLER VE GEREKÇE/ Dava konusu uyuşmazlığın, davacının işleteni olduğu ...plakalı araç ile ... plakalı araçların 26/10/2021 tarihinde maddi hasarlı trafik kazası yapmaları neticesinde davacının aracında meydana gelen değer kaybı nedeniyle sigorta hakem heyetine başvurulması ve sigorta hakem heyeti kararına konu başvurulması ve sigorta hakem heyeti kararına konu borcun ... plakalı aracın işletilmesinden kaynaklanan sorumluluğu üstlenmiş olan davalı sigorta şirketi temerrüte düştükten çok sonra ödenmiş olması nedeniyle temerrüt tarih ile fiili ödeme yaptığı tarih arasında oluşmuş olan munzam zarar olup olmadığı, bu zararın davalıdan tahsili mümkün olup olmadığı, varsa miktarının tespiti hususlarından kaynaklanan munzam zarar talebine ilişkindir....
Uyuşmazlık Konusu : --------- meydana gelen kazadan dolayı davacının hasar tazminatının geç ödenip ödenmediği, geç ödenmiş ise geç ödeme nedeniyle davacının TBK 122.madde kapsamında munzam zararının oluşup oluşmadığı, oluşmuş ise zararın miktarının ne olduğu noktasındadır. Davanın Hukuki Niteliği: TBK'nun 122. Maddesine dayalı olarak açılan munzam zararın tazmini istemine ilişkindir. Davanın Hukuki Sebebi: TBK'nun 122.maddesinde yer alan "Alacaklı, temerrüt faizini aşan bir zarara uğramış olursa, borçlu kendisinin hiçbir kusuru bulunmadığını ispat etmedikçe, bu zararı da gidermekle yükümlüdür. Temerrüt faizini aşan zarar miktarı görülmekte olan davada belirlenebiliyorsa, davacının istemi üzerine hâkim, esas hakkında karar verirken bu zararın miktarına da hükmeder." şeklinde ki düzenlemedir....
O halde, munzam zararın ödenmesi söz konusu olduğunda kusur, bir unsur olarak yer almaktadır. Kısacası, munzam zarar davasında davacı, zararın varlığını ve miktarını; davalı ise, borcun geç ödenmesinde kusurunun olmadığını kanıtlayacaktır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 19.06.1996 gün ve 1996/5-144 esas 1996/503 karar sayılı kararında da değinildiği üzere; bu konuda kanıtlanması gereken, belli paranın gününde ödenmemesinden doğan zarardır. Alacaklı, borcun kendisine geç ödenmesi yüzünden uğradığı zararın ne olduğunu ve miktarını kanıtlamak durumundadır. Doğaldır ki bu zarar paranın zamanında ödenmemesinden dolayı mahrum kalınan olası (muhtemel) kar ya da varsayılan (farzedilen) gelir değildir. Bu zarar davacının öz varlığından, ekonomik ve sosyal faaliyetlerinden, toplum içindeki statüsünden, başına gelen olaylardan kaynaklanan somut olgular nedeniyle uğramış olduğu zarardır....
O halde, munzam zararın ödenmesi söz konusu olduğunda kusur, bir unsur olarak yer almaktadır. Kısacası, munzam zarar davasında davacı, zararın varlığını ve miktarını; davalı ise, borcun geç ödenmesinde kusurunun olmadığını kanıtlayacaktır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 19.06.1996 gün ve 1996/5-144 esas 1996/503 karar sayılı kararında da değinildiği üzere; bu konuda kanıtlanması gereken, belli paranın gününde ödenmemesinden doğan zarardır. Alacaklı, borcun kendisine geç ödenmesi yüzünden uğradığı zararın ne olduğunu ve miktarını kanıtlamak durumundadır. Doğaldır ki bu zarar paranın zamanında ödenmemesinden dolayı mahrum kalınan olası (muhtemel) kar ya da varsayılan (farzedilen) gelir değildir. Bu zarar davacının öz varlığından, ekonomik ve sosyal faaliyetlerinden, toplum içindeki statüsünden, başına gelen olaylardan kaynaklanan somut olgular nedeniyle uğramış olduğu zarardır....
Uğranıldığı iddia olunan zararın, yetkili merciin belirlediğinden fazla ve bu nedenle TBK’nın 122. maddesine dayanılarak aşkın (munzam) zarar istenilmesi hâlinde ise artık açılmış olan davaya özgü somut vakıalara dayanılması gerekir. Bunlar da yasal, elverişli ve geçerli delillerle, geçerli ispat kuralları dairesinde kanıtlanmalıdır. Burada kanıtlanacak olgular geç ödeme ile davacının maruz kaldığı zararı doğuran vakıalar ve bu vakıalar nedeniyle uğranılan fiili zarardır.’... BAM 2. H.D. 2023/648 Esas 2023/442 Karar Yapılan açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde; davacı tarafından talep edilen kın (munzam) zararın dayanağı olarak ileri sürülen iddia, geç ödeme nedeniyle kendisince, bizzat ve somut olarak uğranılan zarar iddiasından ziyade ekonomik koşullardaki olumsuzluklar nedeniyle paranın satın alma gücündeki meydana gelen azalmanın aşkın (munzam) zararı oluşturduğu yönündedir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda: Davanın reddine dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtayca incelenmesi, davacılar vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R - Dava, kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat bedelinin geç ödenmesinden dolayı TBK'nın 122. maddesi uyarınca munzam zararın tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak hüküm kurulmuş; karar, davacılar vekilince temyiz edilmiştir. Dosya içindeki bilgi ve belgelere göre davacıların sair temyiz itirazları bozma ile kesinleşen yönlere ilişkin olduğundan yerinde değildir....
Aşkın (munzam) zarar, para borcunun ifasında borçlunun kusuruyla temerrüde düşmesi nedeniyle alacaklı nezdinde ortaya çıkan zararın temerrüt faiziyle karşılanamaması hâlinde söz konusu olan bir zarar olup bu zarar, borçlunun temerrüdü ile borcun ödendiği tarih aralığındaki dönemi kapsamaktadır. Bu anlamda aşkın (munzam) zarar, temerrüt faizini aşan ve kusur sorumluluğuna dair ilkelere bağlı bir zarar türü olarak kabul edilir (Uygur, Turgut: 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu Şerhi, Cilt I, 2012, s. 810). Aşkın (munzam) zarar, borçlu temerrüde düşmeden borcunu ödemiş olsaydı, alacaklının mal varlığının kazanacağı durum ile temerrüt sonucunda ortaya çıkan ve oluşan durum arasındaki farktır. Aşkın (munzam) zararın varlığı için gereken ilk koşul, bir para borcunda borçlunun temerrüdünün varlığıdır. Bu para borcunun kaynağının, aşkın (munzam) zararın talep edilebilirliği için herhangi bir önemi bulunmamaktadır....
İşbu davada davacı davalının tasfiyeye konu alacağı muvazaalı olarak üçüncü kişiye devretmesi ve davalının üzerine kayıtlı başka bir mal varlığının da olmaması sebebi ile mahkeme tarafından hükmedilen tasfiye alacağının geç ödenmesi sebebi ile munzam zararının olduğunu iddia etmiş, bu kapsamda gayrimenkulün dava tarihi itibari ile ulaştığı değer de dikkate alındığında bu değer itibari ile munzam zararının oluştuğunu ileri sürmüştür. Davacının talebi, taşınmazın rayiç değerinin artması sebebi ile aradaki farktan kaynaklanan alacak talebi olmayıp alacağın geç ödenmesinden kaynaklı uğranılan zararın tazminine ilişkindir. Munzam zarar borçlunun para borcunu ifada gecikmesi sebebi ile faizin alacaklının gecikmeden dolayı uğradığı zararı karşılayamaması halinde söz konusudur....
DELİLLER VE GEREKÇE/ Dava, 04/05/2019 tarihinde ... ile ... plakalı araçlar arasında meydana gelen kaza nedeniyle davacıya ödenen hasar bedelinin temerrüt tarihinden çok sonra ödenmiş olması nedeniyle davacı nezdinde temerrüt faizini aşan bir fazla zararın olup olmadığı, varsa miktarın tespiti hususlarından kaynaklanan munzam zarar talebine ilişkindir. Davacı tarafın Sigorta Tahkim Komisyonu'na başvurarak iş bu davaya konu 04/05/2019 tarihli kaza nedeniyle ... plakalı araca ilişkin hasar bedelini talep ettiği; Sigorta Tahkim Komisyonu'nun ... Karar sayılı kararında başvurunun kabulüne karar verdiği, davacı tarafından ... 2. İcra Dairesi'nin ...Esas sayılı dosyasında ilgili kararın icraya konularak takip başlatıldığı; 08/02/2021 tarihinde davalı ......
